ฝึกพุทธานุสติ
 

การที่เรานึกถึงเรื่องราวของพระพุทธเจ้าทั้งก่อนและหลังการตรัสรู้ นึกถึงทีไรมักจะมีอาการปีติเกิดขึ้น เช่น รู้สึกเหมือนอยากจะร้องไห้ บางทีก็น้ำตาไหล ใจสั่น หายใจแรง และเมื่อผ่านอาการที่ว่านั้นไปแล้ว เช่น ร้องไห้เสร็จแล้ว จิตรู้สึกจะมีความควบแน่นดีมาก โดยที่ไม่ได้ดูลมหายใจเลย เพียงแค่นึกถึงเรื่องของพระพุทธเจ้าเท่านั้น ไม่ทราบว่าเพียงแค่เรานึกถึงแค่นี้ทำไมจิตถึงมีอาการควบแน่นได้ขนาดนี้ ทั้ง ๆ ที่ไม่ได้ดูลมหายใจเลยครับ และวิธีนี้เป็นการฝึกพุทธานุสติที่ถูกต้องหรือไม่ครับ

ถาม : การที่เรานึกถึงเรื่องราวของพระพุทธเจ้าทั้งก่อนและหลังการตรัสรู้ นึกถึงทีไรมักจะมีอาการปีติเกิดขึ้น เช่น รู้สึกเหมือนอยากจะร้องไห้ บางทีก็น้ำตาไหล ใจสั่น หายใจแรง และเมื่อผ่านอาการที่ว่านั้นไปแล้ว เช่น ร้องไห้เสร็จแล้ว จิตรู้สึกจะมีความควบแน่นดีมาก โดยที่ไม่ได้ดูลมหายใจเลย เพียงแค่นึกถึงเรื่องของพระพุทธเจ้าเท่านั้น ไม่ทราบว่าเพียงแค่เรานึกถึงแค่นี้ทำไมจิตถึงมีอาการควบแน่นได้ขนาดนี้ ทั้ง ๆ ที่ไม่ได้ดูลมหายใจเลยครับ และวิธีนี้เป็นการฝึกพุทธานุสติที่ถูกต้องหรือไม่ครับ ?
ตอบ : ถามว่าถูกต้องไหม ? ก็ถูก ถามว่าทำไมไม่ได้ภาวนาแล้วถึงเป็น ? ใครบอกว่าต้องภาวนาแล้วถึงจะเป็น ?

การที่เราร้องไห้น้ำตาไหลด้วยปีติในส่วนนั้น ก็แสดงว่าขณะนั้นจิตของเราที่กำหนดตามไปในเนื้อหาขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จิตก็เริ่มทรงสมาธิตามลำดับไป ตอนที่น้ำตาไหลคือตอนที่ก้าวถึงส่วนของปีติ เมื่อก้าวข้ามส่วนของปีติไปก็ย่อมทรงฌานได้ ในเมื่อทรงฌานอาการควบแน่นก็เป็นเรื่องปกติ ต้องบอกว่าคนถามโง่จนไม่รู้ว่าอาการของฌานเป็นอย่างไร