การมั่นใจในตัวเองนั้นดี การสละออกนั้นดี แต่...
 

ถาม : วัดแจกวัตถุมงคล ไม่ใช่...

ตอบ : เด็กที่เพิ่งตั้งไข่จะให้วิ่งเลยได้ไหม? คุณพูดอย่างผู้ใหญ่ว่าของนั้นไม่สำคัญ เราไม่จำเป็นที่จะต้องไปนั่งเก้าอี้ ๓ ล้อ เพื่อหัดยันหัดถีบ เพราะว่าเราวิ่งได้แล้ว

แต่นั่นสำคัญที่สุดสำหรับเด็กที่เพิ่งหัดยืนหัดเดิน กำลังใจของคนแต่ละคนไม่เท่ากัน กำลังใจที่ต่ำต้องมีที่เกาะที่อาศัยก่อน เพื่อให้เป็นหลักยึดเหนี่ยวของจิตใจ จะได้สร้างกำลังใจตัวเองให้สูงขึ้น แต่ถ้าไปอยู่ในจุดที่มีพื้นฐานมั่นคงแล้ว เขาไม่ต้องอาศัยสิ่งยึดเหนี่ยว เขาก็ไปได้

ดังนั้น..ที่พูดมานั้น..ใช่ แต่ว่าคุณไปพูดถึงยอดเจดีย์ โน่น..ฉัตรอยู่บนยอดเจดีย์ เราจะเอาฉัตรแล้วไม่เอาตัวเจดีย์ ไม่เอายอดเจดีย์ ฉัตรจะลอยอยู่ได้ไหม? ทุกอย่างต้องมีการเริ่มต้น ต้องค่อยเป็นค่อยไป ระดับกำลังใจของแต่ละคนไม่เท่ากัน คุณจะเอาธรรมบริสุทธิ์โดยส่วนเดียว รับรองว่าทั่วประเทศไทยมีรับได้แค่ไม่กี่คน

เราจะเอาธรรมะบริสุทธิ์โดยส่วนเดียว บุคคลที่รับได้มีน้อยเต็มที การสงเคราะห์คนก็ต้องดูเขาด้วย คนที่ไม่ต้องการเลยก็มี ที่ไม่ต้องการเลย ถึงเวลาให้ไปแล้วก็ส่งคืนมา จริง ๆ แล้วจะว่าดีก็ดีแค่นั้น การมั่นใจในตัวเองนั้นดี การสละออกนั้นดี แต่เหมือนกับเดินไปอยู่กลางดงที่เขาตีรันฟันแทงกัน ไม่มีเกราะป้องกันตัว ถึงเวลาส่งเกราะให้ก็ถอดคืน ผมไม่จำเป็นต้องใช้หรอก แบบนั้นก็มีสิทธิ์เดี้ยง..!

แต่ขณะเดียวกันคนที่ฉลาดมีปัญญา อย่างไรเขาก็มีเอาไว้ อาราธนาเอาไว้ทุกวัน ถึงเวลามีอะไร ถ้าหนักก็เป็นเบา ถ้าเบาก็เป็นหาย อย่างน้อยก็ช่วยบรรเทากฎของกรรมไปได้ช่วงหนึ่ง ก็เลือกเอาว่าคุณจะเอาแบบไหน?

ไม่ประมาทให้ถึงพร้อมอย่างพระพุทธเจ้าท่านว่า หรือว่าจะประมาทด้วยความมั่นใจตัวเองเกินไปดี ? เท่าที่เจอมา ส่วนใหญ่คนประเภทนั้น ดีแต่ตำหนิคนอื่นเขา ตัวเองไม่ค่อยได้ทำหรอก ไปเที่ยวมองหาจุดอ่อนแล้วก็มาว่า บางอย่างรู้ไม่จริงก็เอามาว่าไปเรื่อย


สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนมกราคม พุทธศักราช ๒๕๔๗