[เถรี]

จากนั้นก็ให้กำหนดภาพกสิณขึ้นมาใหม่ เมื่อละจากภาพกสิณนั้นแล้ว ก็ให้ทำความรู้สึกว่า แม้ว่าอากาศจะว่างก็จริง แต่ยังสามารถกำหนดได้ด้วยความรู้สึกคือวิญญาณของเรา ดังนั้น..จึงปล่อยวางความว่างของอากาศไปจับความไม่มีขอบเขตของวิญญาณแทน ถ้าจะใช้คำภาวนาก็ภาวนาว่า "วิญญาณัง อนันตัง..วิญญาณัง อนันตัง" กำหนดใจอย่างนี้ไปเรื่อย ๆ จนกำลังทรงเท่ากับฌาน ๔ เต็มระดับ ก็จะสำเร็จในอรูปฌานที่ ๒

แล้วก็กลับมากำหนดภาพกสิณขึ้นมาใหม่ เมื่อละหรือเพิกจากภาพกสิณนั้นแล้ว ก็ให้กำหนดใจคิดว่า สรรพสิ่งทั้งหลาย ในที่สุดก็เสื่อมสลายตายพังไปทั้งหมด ไม่มีอะไรทรงตัวอยู่ได้ แม้แต่นิดหนึ่งก็ไม่มี ไม่ว่าจะตัวเรา ตัวเขา คน สัตว์ วัตถุธาตุ สิ่งของใด ๆ ก็ตาม ท้ายที่สุดก็เสื่อมสลายตายพังไปหมด ไม่มีอะไรเหลืออยู่แม้แต่น้อย ถ้าจะใช้คำภาวนาก็ใช้คำภาวนาว่า "นัตถิ กิญจิ..นัตถิ กิญจิ" จนกระทั่งอารมณ์ใจของเราทรงตัวเท่ากับรูปฌาน ๔ เต็มกำลัง ก็จะสำเร็จในอรูปฌานที่ ๓ คืออากิญจัญญายตนฌาน

หลังจากนั้นก็ให้กำหนดภาพกสิณขึ้นมาใหม่ เมื่อละหรือเพิกจากภาพกสิณนั้นแล้ว อะไรเกิดขึ้นกับสภาพร่างกายก็ทำเป็นไม่สนใจ ไม่รับรู้..ไม่ว่าจะหนาว ร้อน หิว กระหาย สักแต่ว่ารู้ไว้เฉย ๆ ไม่ได้เอาใจใส่กับสภาพที่เกิดขึ้นกับร่างกาย เรียกง่าย ๆ ว่า รู้ก็ทำเป็นไม่รู้ เห็นก็ทำเป็นไม่เห็น กำหนดใจอยู่กับคำภาวนา ถ้าหากว่าจะใช้คำภาวนา ตรงจุดนี้จะใช้หรือไม่ใช้ก็ได้ เมื่อกำหนดกำลังใจจนกระทั่งทรงตัวเทียบเท่ากับฌาน ๔ เต็มระดับ ก็จะสำเร็จอรูปฌานที่ ๔ หรือสมาบัติที่ ๘ ซึ่งถ้าหากว่าในการปฏิบัตินั้น สมาบัติที่ ๘ จะค่อนข้างยุ่งยากนิดหนึ่ง เพราะว่าเผลอเมื่อไรเราก็จะไปยึด ไปเกาะในร่างกาย ซึ่งจะต้องปลดจิตออกมา ไม่ไปใส่ใจกับสภาพต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นให้ได้จริง ๆ