[สุธรรม]

"อยากสูงต้องเขย่ง อยากเก่งต้องขยัน"

ใกล้ ๆ กับกระถางเผาของหอม มีวิหารเล็ก ๆ เป็นที่ตามประทีปเป็นพุทธบูชา มีคนจุดประทีปเอาไว้หลายร้อยดวง เลยไปนิดเดียวเป็นทางเปิดขึ้นสู่พระสถูปโพธานารถ สองข้างทางเปิดมีระฆังและกงล้อมนต์เรียงเป็นตับ คนเดินผ่านก็เอามือหมุนกงล้อมนต์ หรือปัดระให้ระฆังดังเป็นพุทธบูชา เด็กตัวน้อย ๆ ก็พยายามเขย่งเพื่อที่จะปัดให้ถึงระฆัง เป็นที่น่ารักน่าเอ็นดูมาก...

ตรงหน้าทางขึ้นเป็นสถูปทรงน้ำเต้า ที่ลงสีจนดูเหมือนกับเป็นเครื่องสังคโลก มีคนรุมเอาใบหน้าไปแนบขอพร จนไม่สามารถแทรกเข้าไปดูได้ว่าข้างในมีอะไร ถัดจากสถูปรูปน้ำเต้าเข้าไป เป็นประตูเข้าสู่พระสถูปชั้นในสุด สองข้างประตูเป็นรูปเทวดาขี่ช้างตัวใหญ่ ลงสีเอาไว้สวยงามเช่นกัน มีป้าย NO ENTRY ติดห้ามเอาไว้อย่างชัดเจน...

มัคคุเทศก์นำพวกเราเดินทักษิณาวรรตไปไม่ถึงครึ่งรอบก็มีพระสถูปองค์เล็ก ๒ องค์ ที่อยู่ในรั้วแต่ต่ำลงไปในระดับเดียวกับพื้นดิน ตรงนี้มีชาวทิเบตทั้งพระและฆราวาส นั่งสวดมนต์กันเป็นหมู่ใหญ่ ที่กำลังกราบแบบอัษฎางคประดิษฐ์ (กราบแบบนอนราบกับพื้น) ก็มีไม้กระดานวางไว้ให้กราบ มีแหม่มหลายคนที่กำลังกราบและกำลังนั่งทำสมาธิอยู่ด้วย...