[วาโยรัตนะ]

มงคลที่ ๒

ปณฺฑิตานญฺ จ เสวนา (การคบหาสมาคมกับนักปราชญ์)

บัณฑิต หมายถึงผู้ทรงความรู้ มีปัญญา มีจิตใจที่งาม และมีการดำเนินชีวิตที่ถูกต้อง รู้ดีรู้ชั่ว (ไม่ใช่คนที่จบปริญญาโดยนัย) มีลักษณะดังนี้คือ

๑. เป็นคนคิดดี คือ การไม่คิดละโมบ ไม่พยาบาทปองร้ายใคร รู้จักให้อภัย เชื่อเรื่องบาปบุญคุณโทษ มีความกตัญญูรู้คุณ เป็นต้น
๒. เป็นคนพูดดี คือ มีวจีสุจริต พูดจริง ทำจริงไม่โกหก ไม่พูดหยาบ ถากถาง นินทาว่าร้าย
๓. เป็นคนทำดี คือ ทำอาชีพสุจริต มีเมตตา ทำทานเป็นปกตินิสัย อยู่ในศีลในธรรม ทำสมาธิภาวนา

รูปแบบของบัณฑิต มีข้อควรสังเกต คือ

๑. ชอบชักนำในทางที่ถูกที่ควร อาทิเช่น การชักนำให้เลิกทำในสิ่งที่ผิด ตักเตือนให้ทำความดี อย่างเช่น ให้เลิกเล่นการพนัน เป็นต้น

๒. ชอบทำในสิ่งที่เป็นธุระ อาทิเช่น การทำหน้าที่ของตนให้ลุล่วง และใช้เวลาที่มีอยู่ให้เป็นประโยชน์ ไม่ก้าวก่ายเรื่องของผู้อื่น เว้นแต่จะได้รับการร้องขอ

๓. ชอบทำและแนะนำสิ่งที่ถูกที่ควร อาทิเช่น การพูดและทำอย่างตรงไปตรงมา แนะนำการทำทานที่ถูกต้อง ทำตนให้เป็นประโยชน์ต่อคนอื่น

๔. รับฟังดี ไม่โกรธ อาทิเช่น เมื่อมีคนมาว่ากล่าวก็ไม่ถือโทษ หรือโกรธ หรือทำอวดดี แต่จะรับฟังแล้วนำไปพิจารณาโดยยุติธรรม แล้วนำมาแก้ไขปรับปรุง

๕. รู้ระเบียบกฏกติกามรรยาทที่ดี อาทิเช่น การรักษาระเบียบวินัยขององค์กร เพื่อให้หมู่คณะมีความเป็นระเบียบ และการดำเนินงานไม่สับสน หรือการรักษาความสะอาด ปฏิบัติ และเคารพกฎ ของสถานที่ ไม่ทำตามอำเภอใจ

หลวงพ่อท่านพยายามสนับสนุนอย่างเต็มที่ ให้พระทุกรูป เด็กวัดทุกคน ได้มีการศึกษาเล่าเรียน อย่างน้อยต้องสอบนักธรรมตรีให้ได้ ทางวัดมีการจัดการเรียนการสอนให้ หรือ ส่งไปเรียนในสำนักเรียนในเมืองหรือที่กรุงเทพฯ วัดอื่น ๆ แถบใกล้เคียงแทบจะไม่มีวัดใดมีความพร้อมในเรื่องนี้เลย

ใครต้องการเทศน์ ใครต้องการอาสาทำงานต่าง ๆ ขอเพียงให้ใจกล้าหน้าด้าน ( ผมว่าผมหน้าด้านที่สุด) กล้ากราบเรียนแจ้งความประสงค์ต่อท่าน หากเป็นเรื่องที่ดีหลวงพ่อท่านสนับสนุนเสมอ แต่ต้องรับผิดชอบในสิ่งที่ทำนะครับ ท่านพยายามบ่มเพาะความเป็นบัณฑิตให้ ซึ่งไม่จำเป็นต้องได้จากห้องเรียนเสมอไป "วิชาความรู้มีอยู่ทุกที่ อยู่ที่คุณเอาใจใส่ไขว่คว้าได้แค่ไหน"

ควรคบหา บัณฑิต เป็นมิตรไว้
จะช่วยให้ พ้นทุกข์ สบสุขสันต์
ความคิดดี เลิศล้ำ ยิ่งสำคัญ
ควรคบกัน อย่าเขว ทุกเวลา