[เถรี]

กระผม/อาตมภาพไปพม่า มีอยู่เที่ยวหนึ่งต้องไปค้างคืนที่บ้านตองซุน เจอคุณยายท่านหนึ่งมาชวนคุยด้วย คุณยายท่านนี้ลูกหลานเคยพาไปเที่ยวประเทศไทย บอกว่า "ไปโยเดีย" ก็คืออยุธยา คุณยายถามว่าพูดเรื่องอย่างนี้ได้ไหม ? กระผม/อาตมภาพก็บอกว่าพูดได้เต็มที่เลยยาย อาตมภาพไม่ใช่พวกชาตินิยมจนกระทั่งไม่มองความเป็นจริง

คุณยายบอกว่า "ไม่นึกว่าอูอองไซยะจะเผาโยเดียไปขนาดนั้น" นี่ขนาดคนพม่ายังเข้าใจผิด อูอองไซยะเป็นชื่อเดิมของพระเจ้าอลองพญา

สมัยนั้นเขามีค่านิยมว่า ถ้าคุณเป็นพระมหากษัตริย์ ต้องแสดงพระราชอำนาจด้วยการไปตีบ้านอื่นเมืองอื่นเป็นข้าขอบขัณฑสีมา ซึ่งจะมีประโยชน์หลายอย่าง อย่างแรกก็คือ ข้าทาส ช้าง ม้า วัว ควาย ที่กวาดต้อนมาได้ ก็ได้เอามาใช้ในประเทศของตน อย่างที่สองก็คือเบาแรงในการทำมาหากิน เพราะว่าอีกฝ่ายต้องส่งบรรณาการให้ทุกปี

ในเมื่อค่านิยมเป็นไปในลักษณะอย่างนั้น ก็เหมือนกับสมัยนี้ที่เรานิยมไปเที่ยวห้าง แล้วถ้าเด็กรุ่นหลานรุ่นเหลนบอกว่า รุ่นปู่ย่าตายายเหลวไหลมาก ทั้งวันเอาแต่เดินห้าง ถ้าเป็นเราตอนนี้ได้ยินแล้วจะเถียงว่าอย่างไร ? ก็ในเมื่อค่านิยมของยุคสมัยเป็นอย่างนั้น

เรื่องที่คุณยายเข้าใจผิดก็คือ พระเจ้าอลองพญาไม่ได้ทำลายอยุธยา พระองค์ท่านตั้งกองทัพโดยมีกองบัญชาการทัพหลวงอยู่ที่วัดหน้าพระเมรุ แล้วใช้ปืนใหญ่ยิงเข้าไปในอยุธยา แม้แต่ต้นไม้ต้นเดียวของวัดหน้าพระเมรุ พระองค์ท่านยังไม่แตะต้องเลย เพียงแต่ว่าปืนใหญ่ระเบิด พระองค์ท่านบาดเจ็บจนต้องยกทัพกลับ แล้วก็ไปสวรรคตที่พม่า

เหตุที่เป็นเช่นนั้นก็เพราะว่าพระองค์ท่านมาในฐานะทัพกษัตริย์ ซึ่งมีเกียรติยศของพระมหากษัตริย์ค้ำอยู่ อะไรที่ไม่ใช่คนอื่นเสนอให้ โดยที่ตนเองมีอำนาจเด็ดขาดเหนือกว่า จะไม่ไปแตะต้องเขาในลักษณะที่ปล้นเอา ที่อยุธยาโดนทำลายมาก ก็เพราะยุคของเนเมียวสีหบดีกับมังมหานรธา ทั้งสองคนเป็นแม่ทัพของพม่า คุมทหารเป็นหมื่น

คราวนี้การที่จะเลี้ยงกองทัพของตน วิธีที่ดีที่สุดก็คือไปตีบ้านอื่นเมืองอื่น เสบียงก็ได้ ทรัพย์สมบัติก็ได้ ข้าทาสบริวารก็ได้ ผู้หญิงก็ได้ ปรากฏว่าเป็นช่วงที่ต้องบอกว่า ประเทศไทยเราแย่มาก เพราะว่าทั้งสองแม่ทัพตีมะริดก็ได้ ตีทวายก็ได้ ตีตะนาวศรีก็ได้ ตีกาญจนบุรีก็ได้ ตีสุพรรณบุรีก็ได้ จากที่คิดจะตีแค่มะริดเพื่อที่จะเอาเสบียงไปเลี้ยงกองทัพ ก็เลยกลายเป็นว่าลุยมาจนถึงอยุธยา แล้วด้วยความดวงตกของประเทศเราที่ผู้นำไม่เข้มแข็ง จึงทำให้ทั้งสองท่านตีอยุธยาได้สำเร็จอีก