[เถรี]

ก่อนหน้านี้สมัยที่เรียนปริญญาตรี ของมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ซึ่งมีหลักสูตรบังคับว่า นิสิตทุกรูป/ทุกคน จะต้องเข้ากรรมฐานปีละ ๑๐ วัน โดยมีครูฝึกคอยกำกับอยู่ กระผม/อาตมภาพไป "ส่งอารมณ์" ตามวิธีการที่เขากำหนดเอาไว้ โดยที่ครูฝึกก็จะพยายามถามว่า "มีเวทนาหรือไม่ ?" แล้วกระผม/อาตมภาพยืนยันว่า "ไม่มี" ซึ่งเป็นเรื่องที่ครูฝึกรับไม่ได้..!

เพราะว่าการสอบอารมณ์นั้น เขามีสูตรตายตัวว่าต้องเป็นไปตาม กาย เวทนา จิต ธรรม ก็พยายามที่จะไล่ตั้งแต่พองยุบเป็นอย่างไร ? เวทนาเป็นอย่างไร ? สภาพจิตของเรารับอารมณ์ในลักษณะอย่างไหน ? มีรัก มีโลภ มีโกรธ มีหลงอย่างไร ? เป็นต้น

พอกระผม/อาตมภาพยืนยันวาระที่ ๒ บอกว่าไม่มีเวทนา ครูฝึก..ขอออกชื่อก็ได้ ชื่อพระอาจารย์ประเสริฐ อย่าเพิ่งรู้เลยว่าตอนนี้ท่านอยู่ที่ไหน เพราะกลายเป็นเพื่อนกันไปแล้ว ท่านบอกว่า "คุณนั่งให้ผมดูเดี๋ยวนี้เลย" กระผม/อาตมภาพก็นั่งภาวนาอยู่ตรงนั้น ท่านก็ "สอบอารมณ์" คนอื่นต่อไป ผ่านไปประมาณ ๔๕ นาที ท่านก็บอกว่า "คลายสมาธิได้" พอคลายสมาธิออกมา ท่านสั่ง "ลุกเดินเดี๋ยวนี้" กระผม/อาตมภาพก็เดินให้ท่านดู แล้วท่านก็ยอมรับว่า "เออ..คนที่ไม่มีเวทนามีจริง ๆ ด้วย..!"

เนื่องเพราะว่าถ้าเราสามารถเข้าอัปปนาสมาธิได้ จะมีลมหายใจละเอียด ที่โบราณท่านใช้คำว่า "ปราณ" ก็คือลักษณะของพลังชีวิต หรือที่คนจีนเรียกว่า "ชี่" สามารถที่จะแล่นไปได้ทั่วตัว เลือดลมเหมือนอย่างกับปกติ เพียงแต่ว่าบางทีละเอียดเกินไป จนกระทั่งคนทั่วไปจับไม่ได้ ก็เลยทำให้คนไปเข้าใจว่า ถ้าหากว่านั่งกรรมฐานนาน ๆ แล้ว จะต้องมีเวทนามาก จะต้องไม่สามารถขยับเขยื้อนเคลื่อนไหวได้

แต่กระผม/อาตมภาพเชื่อว่าหลายท่านที่ฟังเสียงธรรมจากวัดท่าขนุนอยู่ ก็ทำได้แบบที่กระผม/อาตมภาพทำ ก็คือนั่งนานแค่ไหน ลุกขึ้นก็สามารถเดินได้เลย เนื่องเพราะว่าเราไม่รู้สึกเลยว่าร่างกายนั่งนาน เวลาเหมือนอย่างกับผ่านไปครู่เดียวเท่านั้น เรื่องพวกนี้ถือว่าเป็น "ปัจจัตตัง" ก็คือผู้ปฏิบัติถึงจะรู้เห็นด้วยตนเอง

คราวนี้ถ้าคนที่ยังทำไม่ถึง บอกไปเขาก็ไม่เชื่อ จึงกลายเป็นเรื่องระหว่างเต่ากับปลา ที่จะไปคุยกันเรื่องบนบกกับเรื่องในน้ำ แล้วก็ไม่เข้าใจกัน เต่านั้นสามารถเข้าใจเรื่องของปลาได้ เพราะว่าตนเองลงน้ำได้ แต่ปลาไม่สามารถเข้าใจเรื่องของเต่าได้ เพราะว่าขึ้นบกไม่ได้..!