[เถรี]

วันนี้ตรงกับวันศุกร์ที่ ๑๖ กุมภาพันธ์ พุทธศักราช ๒๕๖๗ กระผม/อาตมภาพเดินทางไปร่วมพิธีเปิดโครงการอบรมบาลีก่อนสอบ ของคณะสงฆ์ภาค ๑๔ ที่วัดไร่ขิง (พระอารามหลวง) โดยมีพระเดชพระคุณท่านเจ้าประคุณสมเด็จพระมหารัชมงคลมุนี (ธงชัย ธมฺมธโช) กรรมการมหาเถรสมาคม เจ้าคณะใหญ่หนกลาง เป็นประธานในพิธีเปิด

ในเรื่องของการเรียนบาลีนั้น ต้องบอกว่าเป็นเรื่องของคนมีบุญ เพราะว่าเท่ากับถูกบังคับให้ทำธุระในพระพุทธศาสนา ซึ่งองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแบ่งออกเป็น ๒ ประการ คือ ๑) คันถธุระ ก็คือการศึกษาพระไตรปิฎก ปัจจุบันนี้ได้แก่การเรียนบาลีนี่เอง ๒) วิปัสสนาธุระ คือการเจริญพระกรรมฐาน ไม่ว่าจะเป็นสมถกรรมฐาน หรือว่าวิปัสสนากรรมฐาน

การเรียนบาลีนั้น ถ้าหากว่าตามอย่างครูบาอาจารย์ของพวกเรา ก็คือหลวงปู่ปาน วัดบางนมโคก็ดี หลวงพ่อฤๅษีฯ วัดท่าซุงก็ตาม ท่านเรียนเพื่อให้แปลบาลีได้ถูกต้อง จะได้สอบทวนว่าตำราที่เอามาศึกษาและปฏิบัติในวิปัสสนาธุระนั้น ถูกต้องตามที่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสเอาไว้ในพระไตรปิฎกหรือไม่ ?

คราวนี้จากการที่กระผม/อาตมภาพเคยเป็นนักเรียนบาลีมาด้วยตนเอง จึงกล้าพูดได้อย่างเต็มปากเต็มคำว่า "ท่านใดที่สอบบาลีได้เปรียญธรรม ๙ ประโยค สามารถที่จะเรียนปริญญาเอกจบได้อย่างน้อย ๓ ใบ..!" เหตุที่เป็นเช่นนั้นก็เพราะว่าบาลีนั้นยากมาก ต้องใช้คำว่า "ยากมากถึงมากที่สุด" บุคคลที่เรียนบาลีจึงต้องมีความขยันหมั่นเพียรเป็นพิเศษ

โบราณเขาบอกว่าผู้ที่จะเรียนบาลีแล้วประสบความสำเร็จนั้น ประการที่ ๑ ต้องมีความขยัน ตัวอย่างที่กระผม/อาตมภาพจะยกให้ทุกท่านได้ทราบก็คือลูกศิษย์ท่านหนึ่ง ปัจจุบันนี้ก็คือพระครูกาญจนปริยัติคุณ (ชุมพร ปิยธมฺโม ป.ธ.๓) เจ้าอาวาสวัดราษฎร์ประชุมชนาราม หรือว่าวัดท่ามะขาม ท่านเรียนบาลีที่สำนักวัดสามพระยาวรวิหาร เรียนตอนอายุมากแล้ว จึงต้องใช้ความขยันเข้าสู้ เพราะว่าบรรดาสามเณรนักเรียนบาลีนั้น ล้วนแล้วแต่สมองกำลังแจ่มใส อยู่ในช่วงวัยรุ่น พร้อมที่จะซึมซับเอาเนื้อหาบทเรียนได้ง่าย

ในเมื่อพระครูกาญจนปริยัติคุณท่านเอาความขยันเข้าสู้ จึงกลายเป็นที่รักของครูบาอาจารย์อย่างยิ่ง เมื่อสอบได้เปรียญธรรม ๓ ประโยค ก็กลายเป็นที่กล่าวขวัญกันไปทั่ว โดยเฉพาะท่านเจ้าคุณไพบูลย์ - พระราชปริยัติโมลี (ไพบูลย์ วิปุโล ป.ธ .๙) ซึ่งภายหลังได้รับแต่งตั้งให้เป็นเจ้าอาวาสวัดสุวรรณาราม ราชวรวิหาร ซึ่งเรียนปริญญาโทรุ่นเดียวกับกระผม/อาตมภาพ ท่านกล่าวถึงเสมอว่า "มหาชุมพรเป็นสุดยอดของความขยัน ผมสอนบาลีมาเป็น ๑๐ ปี เจอลูกศิษย์ที่ขยันขนาดนี้แค่ไม่กี่รูปเท่านั้น"