[เถรี]

ส่วนองค์อื่น ๆ ที่เหลือก็เป็นศิลปะล้านนา ไม่ว่าจะเป็นแบบสกุลช่างเมืองไชยปราการ เมืองเขลางค์นคร เมืองฝาง เมืองเชียงใหม่ สรุปว่าเป็นพระเก่าแท้ แต่ไม่ใช่สกุลช่างล้านช้าง และดูจากศิลปะแล้ว อายุก็ไม่น่าจะถึงยุคสุวรรณโคมคำ

สันนิษฐานออกเป็นสองแบบด้วยกัน แบบแรกก็คือช่วงที่คอมมิวนิสต์ยึดประเทศลาวใหม่ ๆ มีการทำลายพระพุทธศาสนา อาจจะนำเอาพระพุทธรูปไปทิ้งน้ำ ไม่ว่าทางคอมมิวนิสต์จะนำไปทิ้งน้ำเอง เพื่อทำลายพระพุทธศาสนาก็ดี หรือชาวบ้านเอาไปทิ้งน้ำเพื่อหลบซ่อนคอมมิวนิสต์ก็ตาม ก็น่าจะเป็นยุคนั้น ซึ่งจะว่าไปแล้วก็ไม่นาน เป็นช่วงที่กระผม/อาตมภาพยังเป็นวัยรุ่นอยู่

แต่ถ้าจะเอาการสันนิษฐานที่นานกว่านั้นก็คือ น่าจะเป็นวัดเก่าวัดใดวัดหนึ่ง ที่สร้างอยู่ติดริมแม่น้ำโขงฝั่งโน้น แล้วโดนน้ำเซาะ วัดพัง จมน้ำลงไป แต่ถ้าหากว่าเป็นข้อสันนิษฐานนี้ วัดนั้นต้องเป็นวัดใหญ่และสำคัญมาก เนื่องเพราะว่าได้รับศรัทธาจากชาวบ้าน นำเอาพระพุทธรูปมาถวาย แทบจะทุกสกุลช่างล้านนาเลย

พวกท่านจะเห็นว่าเวลาชาวบ้านเขาศรัทธาวัดใดวัดหนึ่ง ก็จะนำพระไปถวาย ยกเว้นวัดท่าขนุน ถ้าไม่บอกมาก่อนจะไล่กลับเลย เนื่องเพราะว่ากระผม/อาตมภาพให้ความสำคัญกับพระพุทธรูป ซึ่งเป็นองค์แทนองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามาก ถ้าไม่มีที่ตั้งให้สมพระเกียรติ หรือว่าที่ประดิษฐานให้สมพระเกียรติ จะไม่รับไว้อย่างเด็ดขาด เอามาทางไหน กลับไปทางนั้นเลย..!

ดังนั้น...ถ้าใครจะถวายพระพุทธรูปกับทางวัดท่าขนุน ต้องถามแล้วถามอีกว่ามีที่ตั้งหรือเปล่า แล้วปัจจุบันนี้ก็ไม่ต้องถาม เพราะว่าไม่มีให้แล้ว ในเมื่อคนศรัทธา นำพระพุทธรูปไปถวาย แปลว่าต้องเป็นวัดสำคัญ หรือเป็นวัดที่มีพระมหาเถระองค์สำคัญจำพรรษาอยู่ จึงทำให้พุทธศาสนิกชนผู้มีจิตศรัทธา นำเอาพระพุทธรูปไปถวาย

ท่านทั้งหลายต้องเข้าใจว่าในยุคโบราณนั้น การสร้างพระสร้างยากมาก อันดับแรกก็คือวิทยาการไม่ได้พร้อมสมบูรณ์แบบสมัยนี้ อันดับที่สองก็คือโลหะต่าง ๆ หายาก ดังนั้น..คนที่จะสร้างได้ ถ้าไม่ใช่อยู่ในระดับผู้ปกครองชั้นสูง ก็ต้องเป็นมหาเศรษฐีเลย แล้วยังต้องชะลอพระพุทธรูปข้ามแม่น้ำโขง เพื่อเอาไปถวายวัดแห่งนั้นอีก ต้องบอกว่าลำบากไปหมด