[เถรี]

วันนี้ตรงกับวันศุกร์ที่ ๒๙ มีนาคม พุทธศักราช ๒๕๖๗ ช่วงเช้า กระผม/อาตมภาพไปร่วมพิธีเปิดการอบรมพัฒนาศักยภาพไวยาวัจกร ในเขตปกครองคณะสงฆ์อำเภอท่ามะกา

เรื่องของไวยาวัจกรนั้นต้องบอกว่า ถ้าไม่มีการชี้แจงกันให้ชัดเจนก็มักจะเข้าใจผิด เพราะว่าไวยาวัจกรส่วนหนึ่งมาทำตัวเป็นพ่อเจ้าอาวาส..! ก็คือควบคุมทุกอย่าง ไม่ว่าจะเป็นการงาน หรือว่าการรับคนเข้า ไล่คนออกอะไรก็ตาม หลายคนก็ดำเนินการแทนเจ้าอาวาสไปเลย เพราะคิดว่าตัวเองมีอำนาจอยู่ในมือ

อันดับแรก เราต้องเข้าใจก่อนว่าไวยาวัจกรนั้นคือใคร กฎหมายระบุเอาไว้ว่าเป็นชายไทย อายุไม่ต่ำว่า ๒๕ ปี นับถือศาสนาพุทธ มีเวลาว่าง อาจช่วยงานของเจ้าอาวาสได้ แปลว่าไวยาวัจกรไม่มีผู้หญิง เหตุที่เป็นเช่นนั้นก็เพื่อเป็นการป้องกันเจ้าอาวาส ไม่ให้ใกล้ชิดกับผู้หญิงอย่างหนึ่ง ป้องกันคำครหานินทาอีกอย่างหนึ่ง

ไวยาวัจกรนั้นจัดว่าเป็นเจ้าพนักงานตามกฎหมาย เพราะว่าพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พุทธศักราช ๒๕๐๕ แก้ไขเพิ่มเติม ๒๕๓๕ มาตราที่ ๔๐ ระบุเอาไว้ชัดเจนว่า ไวยาวัจกรเป็นเจ้าพนักงานตามกฎหมาย ถ้าดูในประมวลกฎหมายอาญา ก็จะระบุความเป็นเจ้าพนักงานไว้ โดยใช้คำว่า "ตามกฎหมายนี้หรือกฎหมายอื่น" คำว่ากฎหมายอื่นก็คือพระราชบัญญัติคณะสงฆ์นี่เอง

คราวนี้การเป็นเจ้าพนักงานตามกฎหมายก็ต้องโดนควบคุมโดยกฎหมาย เพราะว่าถ้าหากว่าไม่ทำตามหน้าที่ ถือว่าเป็นเจ้าพนักงานไม่ปฏิบัติหน้าที่ หรือละเว้นการปฏิบัติหน้าที่ ถ้าหากว่ามีการทุจริต โทษทัณฑ์จะหนักกว่าคนปกติเท่าตัวหนึ่งเป็นอย่างน้อย อย่างเช่นว่าถ้าคนปกติทำผิด โดนลงโทษ ปรับ ๑,๐๐๐ บาท จำคุก ๓ เดือน เจ้าพนักงานจะโดนปรับ ๒,๐๐๐ บาท จำคุก ๖ เดือน แปลว่าไวยาวัจกรนั้นยื่นขาข้างหนึ่งเข้าไปในคุกแล้ว..!

ส่วนใหญ่ที่เขาให้มีไวยาวัจกร เพื่อไปทำหน้าที่แทนเจ้าอาวาส ในส่วนที่พระภิกษุสงฆ์ไปทำแล้วไม่งาม อย่างเช่นว่าเก็บค่าเช่าที่ดิน เก็บค่าเช่าอาคารพาณิชย์ในพื้นที่ของวัด หรือว่าจัดสรรผลประโยชน์จากร้านค้าต่าง ๆ ที่มาตั้งในที่จัดประโยชน์ของวัด ตลอดจนกระทั่งมีคดีความอะไร เจ้าอาวาสก็จะระบุให้ไปช่วยให้ปากคำ หรือว่าขึ้นศาลแทนเจ้าอาวาส..!