[เถรี]

ในเรื่องของการยืนอยู่แล้วไม่แสดงธรรมแก่ผู้นั่งอยู่ เราไม่ต้องตีความมาก คำว่า "แสดงธรรม" คือสอนในสิ่งที่คนอื่นรับเอาไปปฏิบัติ ส่วนการ "ให้พร" นั้นก็คือ กล่าวขอให้มีสิ่งที่ดีที่งามเกิดขึ้นแก่บุคคลอื่น ดังนั้น..การให้พรจึงไม่ใช่การแสดงธรรม จะไปประสาทรับประทานว่า ภิกษุยืนอยู่ แสดงธรรมแก่ผู้ที่นั่งอยู่ไม่ได้

เท่าที่เห็นในเรื่องของการให้พร จะมีการแสดงธรรมอยู่ก็คือ บทที่ว่า อภิวาทะนะสีลิสสะ นิจจัง คือผู้มีปกติอ่อนน้อมต่อผู้ทรงศีล วุฑฒาปะจายิโน จัตตาโร ธัมมา วัฑฒันติ ย่อมเป็นผู้เจริญด้วยธรรม ๔ ประการคือ อายุ วัณโณ สุขัง พะลัง ตรงนี้ไม่ต้องแปลก็ทราบความหมาย

แต่อยากจะถามว่ามีกี่คนที่แปลได้ ? แม้กระทั่งพระของเราก็น้อยรูปที่จะแปลได้ ถ้าไม่ได้เรียนบาลี หรือไม่ได้ศึกษาเรื่องนี้มาโดยตรง ในเมื่อฟังไม่เข้าใจ เขาก็รับเป็นพรขลัง ๆ ไปเท่านั้น ไม่ใช่การแสดงธรรม เราจึงต้องแยกแยะให้ชัดเจน และศึกษาเรื่องราวต่าง ๆ ให้รอบด้าน

โดยเฉพาะสมัยก่อน เขาถือการยืนเป็นการแสดงความเคารพ ส่วนสมัยนี้โยมนั่งหรือว่าคุกเข่า หรือพับเพียบเป็นการแสดงความเคารพ ก็แปลว่า ถ้าเราเกรงว่าเขาจะไม่เคารพในธรรมเพราะนั่งอยู่ สมัยนี้ใช้ไม่ได้แล้ว ถ้าหากว่าอ้างตามมหาปเทส ๔ สิ่งที่ไม่สมควร แต่พิจารณาแล้วว่าสมควร สิ่งนั้นย่อมสมควร ก็คือพระพุทธเจ้าห้ามไม่ให้แสดงธรรมแก่บุคคลผู้นั่งอยู่ เพราะเขาไม่เคารพในธรรม แต่สมัยนี้การนั่งอยู่เป็นการเคารพในธรรม จึงสมควรที่จะแสดงได้

เรื่องทั้งหลายเหล่านี้เป็นแค่เรื่องทางโลกเท่านั้น เมื่อเกิดขึ้นมา ระดับผู้บังคับบัญชายังไม่สามารถที่จะให้คำตอบที่ชัดเจนได้ แล้วพระภิกษุหนุ่ม สามเณรน้อยจะทำอย่างไร ? จึงเป็นภาระที่เราท่านทั้งหลายต้องศึกษาให้รู้จริง ทั้งทางโลกและทางธรรม เพื่อที่ถึงเวลา เกิดปัญหาขึ้นมาแล้ว จะได้ชี้แจงให้ชัดเจนว่าอะไรผิดอะไรถูก อะไรไม่สมควรทำ แล้วไม่สมควรจริง ๆ อะไรที่ไม่สมควรทำ แต่พิจารณารอบด้านแล้วสมควรก็ทำได้ เหล่านี้เป็นต้น

สำหรับวันนี้ก็ขอเรียนถวายพระภิกษุสามเณรของเรา และบอกกล่าวแก่ญาติโยมแต่เพียงเท่านี้

พระครูวิลาศกาญจนธรรม, ดร.
เสียงธรรมจากวัดท่าขนุน
วันอังคารที่ ๓๐ เมษายน พุทธศักราช ๒๕๖๗
(ถอดจากเสียงเป็นอักษร โดย เผือกน้อย)