[ป้านุช]

คำสอนสมเด็จองค์ปฐม

ทำอานาปานสติกองเดียว
ก็ถึงพระอรหันต์

ที่เจ้าฟังท่านฤๅษีสอนในเทปหมวดอานาปานสติที่ว่า
แม้แต่ในขณะพูดอยู่ก็กำหนดรู้ลมหายใจเข้าออกได้
จักขาดจริง ๆ แค่คำภาวนาเท่านั้น

แล้วเจ้ามาคิดต่อไปว่า คำพูดคำหนึ่งคือลมหายใจเข้า
เมื่อต่ออีกคำหนึ่งก็คือลมหายใจออกนั้น เป็นการถูกต้อง
เพราะขณะจิตหนึ่งคือลมหายใจเข้า ยังไม่ทันลมหายใจออก
หรือแค่พุท ยังไม่ทันโธ

แล้วที่เจ้าคิดต่อไปว่า ในคนที่พูดรุนแรงรวดเร็วด้วยอารมณ์โทสะ
จักนับว่าคำพูดหนึ่งเท่ากับลมหายใจออกได้ไหม

ตถาคตรับรองว่าได้ เพราะในคนที่กำลังมีโทสะเกิดขึ้นกับจิตนั้น
กำลังไฟเผาผลาญร่างกายให้ทำงานเร็วขึ้น
โลหิตในร่างกายถูกหัวใจสูบฉีดให้ไหลแรงเร็วขึ้น
ลมหายใจก็ถี่ขึ้นตามอารมณ์ที่ถูกกระทบนั้น

เหมือนคนที่วิ่งออกกำลังกายมาเหนื่อย ๆ หัวใจก็เต้นแรงปานกัน
คำพูดที่รัวออกมาจึงเป็นจังหวะของลมหายใจได้เสมอกัน