[เถรี]

ทันทีที่ไฟใหญ่ทั้งสี่กองถูกกดดับลง แล้วเรามีความสุขอย่างบอกไม่ถูก ถ้าใช้ปัญญาประกอบไปด้วยสักนิดหนึ่ง เราก็จะเห็นอย่างชัดเจนว่า ในความเป็นโลกียบุคคล ทรงโลกียฌานเพียงปฐมฌาน(ฌานที่ ๑)แค่นี้ เรายังมีความสุขถึงเพียงนี้

แล้วบุคคลที่ทรงทุติยฌาน(ฌานที่ ๒) จะมีความสุขเพียงไหน ? บุคคลที่ทรงตติยฌาน(ฌานที่ ๓) จะมีความสุขเพียงไหน ? บุคคลที่ทรงจตุตถฌาน(ฌานที่ ๔)จะมีความสุขเพียงไหน ? เพราะว่ากำลังทั้งหลายเหล่านั้น มั่นคงกว่าปฐมฌานมากนัก สามารถที่จะกดกิเลสให้ดับลงชั่วคราวได้ หนักแน่นยิ่งกว่าปฐมฌานหลายเท่า

ในเมื่อบุคคลที่เป็นโลกียฌานยังมีความสุขขนาดนี้ แล้วบุคคลที่เป็นพระโสดาบันซึ่งพ้นจากอบายภูมิอย่างแน่นอนแล้ว อบายภูมิปิดสำหรับท่านทั้งหลายเหล่านั้นแล้ว ท่านจะมีความสุขเพียงใด ?

บุคคลที่เป็นสกิทาคามี นอกจากจะปิดอบายภูมิแล้ว ยังทำให้ รัก โลภ โกรธ หลง เบาบางลงได้มากกว่าพระโสดาบันนั้น จะมีความสุขเพียงไหน ?

บุคคลที่เป็นพระอนาคามี ไม่ต้องมาเวียนว่ายตายเกิดอีก รอเวลาเข้าพระนิพพานอย่างเดียว จะมีความสุขเพียงไหน ?

และท้ายสุด พระอรหันตเจ้า ที่พ้นจากความทุกข์โดยสิ้นเชิง ไม่ต้องมาเกิดอีกแล้วในภพไหน ภูมิไหน ท่านจะมีความสุขเพียงใด ?

แล้วองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ผู้เป็นยอดของพระอรหันต์นั้น พระองค์จะมีความสุขเพียงใด ?

เมื่อใช้ปัญญามองเห็นตรงจุดนี้ เราก็จะเห็นคุณที่แท้จริงของพระรัตนตรัย คือ คุณของพระพุทธเจ้า ว่าคุณของพระองค์ท่านมีมากขนาดไหน ? คุณของพระธรรม ๘๔,๐๐๐ พระธรรมขันธ์ที่เราหยิบเอาเพียงส่วนน้อยนิดมาปฏิบัติ ก็คือ ปฐมฌานนั้น มีคุณถึงเพียงไหน ? คุณของพระสงฆ์ ที่เป็นพระอริยเจ้า ตัดกิเลสได้ตามลำดับของตน จนหลุดพ้นเข้าสู่พระนิพพานนั้น มีคุณขนาดไหน ?

เมื่อเห็นคุณของพระรัตนตรัยชัดเจนอย่างนี้ ความเคารพเชื่อมั่นและศรัทธา ก็จะเต็มเปี่ยมอยู่ในจิตในใจของเรา เราจะกราบพระ..จะไหว้พระ ก่อนหน้านี้อาจจะกราบจะไหว้แค่อาการที่แสดงออก แค่อะระหัง สัมมาสัมพุทโธ ภะคะวา สักแต่ว่าให้จบ ๆ ไป สักแต่กราบให้จบ ๆ ไป

แต่เมื่อเราเห็นดังนี้ เราจะกราบ จะไหว้ ด้วยกาย ด้วยวาจา ด้วยใจจริง ๆ เพราะซาบซึ้งในคุณของพระรัตนตรัยอย่างแท้จริงแล้ว