"...ถ้าไม่ได้สั่งสอนหรือบอกว่ายังเด็กเกินไป แล้วก็น่ารัก ปล่อยมันตามเรื่องตามราวหรือตามใจของพ่อแม่หรือตามใจของผู้ใหญ่ เด็กนั้นจะเสีย ซึ่งปรากฏมาแล้วว่าเด็กเสียเพราะว่าตามใจ ต้องอบรมตั้งแต่อายุยังน้อย ยิ่งน้อยยิ่งดี
ด้วยเหตุผลที่นึกว่าเขาไม่เข้าใจแต่เขาเข้าใจ เพราะเขาเป็นมนุษย์ เราก็ค่อย ๆ อบรมฝึกฝน อาจแปลกใจว่าเดี๋ยวนี้ความคิดมีอยู่ว่าต้องอบรมเด็กตั้งแต่อายุยังน้อย เป็นเด็กยังไม่รู้เรื่องอะไร ก่อนที่เข้าไปในโรงเรียนอนุบาลด้วยซ้ำ ก็เข้าไปสามขวบสี่ขวบ
แล้วก็ตอนที่อยู่โรงเรียนอนุบาลนี้ที่สำคัญที่จะต้องให้ทำอะไรให้มีเหตุผล ไม่ใช่อย่างที่เขาทำปัจจุบันนี้ คือต้องให้มีความคิดริเริ่มอยู่เสมอ เพราะว่ามันมีความคิดริเริ่มไม่ได้ มันไม่รู้เรื่อง เพราะยังไม่ได้อบรมก็ต้องอบรมให้รู้ มีเหตุผลแล้ว แล้วอบรมเหตุผลนี้ตลอดขึ้นมา
เด็กจะมีความคิดริเริ่มเอง จะมีความคิดที่ดีเองได้ ก็แล้วแต่ปัญญาเขาด้วย แต่ว่ามีหวังที่จะดีเป็นเด็กดี เป็นคนดีต่อไป ไม่เสียหาย..."
|