[หยาดฝน]

ข้อต่อไปของมรรค ๘ นั้น คือ “สัมมาวายามะ” มีความเพียรในทางที่ถูกต้อง ได้แก่ การเพียรละชั่ว ทำดี การเพียรละชั่วทำดีอย่างไร ? ท่านบอกว่าเพียรละความชั่วที่เกิดขึ้นในใจของเราอย่างหนึ่ง เพียรระมัดระวังไม่ให้ใจของเรามีความชั่วเกิดขึ้นอย่างหนึ่ง เพียรสร้างความดีให้เกิดขึ้นในใจของเราอย่างหนึ่ง และเพียรรักษาความดีนั้น ๆ ให้เจริญรุ่งเรืองยิ่ง ๆ ขึ้นไปอีกอย่างหนึ่ง จึงเรียกว่า “สัมมาวายามะ” ความเพียรในด้านที่ถูกต้อง

ข้อต่อไปคือ “สัมมาสติ” เราต้องมีสติระลึกรู้อยู่เสมอ สิ่งใดชั่วเราก็ไม่ทำ สิ่งใดดีเราต้องเร่งขวนขวายทำให้มากเข้าไว้ โดยเฉพาะการกำหนดสติไปในกาย ไปในเวทนา ไปในจิต ไปในธรรม ที่เรียกว่า “มหาสติ” ซึ่งเป็นการปฏิบัติในระดับที่สูงยิ่งขึ้นไป

และข้อสุดท้ายคือ “สัมมาสมาธิ” คือการพยายามสร้างกำลังใจของเราให้มั่นคงเข้มแข็ง จะได้ละชั่วได้โดยที่ไม่โดนดึงเข้าไปอยู่ในวังวนของการประพฤติชั่วด้วยกาย ด้วยวาจา ด้วยใจ ขณะเดียวกันก็จะได้มีกำลังในการสร้างความดี ด้วยกาย ด้วยวาจา ด้วยใจเช่นกัน

ดังนั้นในส่วนของความเพียรชอบ คือ สัมมาวายามะ ในส่วนของการตั้งสติไว้ในทางที่ชอบในทางที่ถูก คือ สัมมาสติ และ สัมมาสมาธิ การสร้างสมาธิที่ถูกต้อง ไม่เป็นมิจฉาสมาธิ นี่จัดอยู่ใน “จิตตสิกขา” คือการที่เราศึกษาในเรื่องของการบำเพ็ญจิตให้เกิดสมาธิ จะได้มีกำลังในการตัดละความชั่วทั้งปวง