[ลัก...ยิ้ม]

๗. “ดูตัวอย่างการหาตัวดีของหลวงปู่ไวย ท่านหลงหาไปตั้ง ๕ ปี แล้วตีย้อนกลับมาหาพระธรรมวินัย ทำให้กลับจิตได้ทัน จึงเข้าสู่มรรคผลตรงทาง” (จุดนี้ผมขออนุญาตอธิบายเพิ่มเติมสำหรับผู้ที่ยังตามไม่ทันว่า การหาตัวดีของหลวงปู่ไวยนั้น เป็นทิฐิหรือความเห็นที่ตรงข้ามกับพระพุทธเจ้า เพราะพระองค์ให้หาแต่ความเลว ความไม่ดีที่จิตของเราซึ่งยึดเอาไว้ให้พบ แล้วรีบแก้ไขโดยเร็ว โดยให้หลักว่าให้ระวังความชั่วที่ยังไม่เกิด อย่าให้เกิดขึ้น ให้พยายามละความชั่วที่ยังมีอยู่ให้หมดไป เพราะตราบใดที่สังโยชน์ ๑๐ ข้อ ยังไม่หมดไปจากจิตแล้ว จิตเราจะหลงคิดว่าเราดีได้อย่างไร ทรงให้คอยจับผิดตนเอง แก้ไขตนเองอยู่เสมอ หมายความว่าให้หาเลว ไม่ใช่ให้หาดี แล้วรีบแก้ไขที่ตนเองโดยใช้อริยสัจเป็นหลักสำคัญในการแก้ปัญหา บาลีว่า อัตตนา โจทยัตตานัง)

๘. “ให้ดูลีลาของพระอริยเจ้า ท่านไม่ทิ้งการถอยหน้า-ถอยหลัง หรืออนุโลมปฏิโลมในสัจจานุโลมิกญาณเป็นปกติ พวกเจ้าต้องทำตามนี้ให้ได้เป็นปกติ จักทำให้ไม่ผิดพลาดในการเข้าหามรรคผลนิพพาน ทุกท่านถอยหน้า-ถอยหลังอยู่เป็นปกติ”

๙. “จงอย่าก้าวไปแต่ข้างหน้า ลืมดูข้างหลัง จักทำให้ผิดพลาดได้ แต่ถ้าหากถอยหน้า-ถอยหลัง ย้อนไปย้อนมาทบทวนดูมรรคผลที่ผ่านมา จิตจักมีกำลังเข้มแข็ง มีกำลังใจในการปฏิบัติมาก ให้ลองทบทวนกันดู”

๑๐. “ทำงานพระพุทธศาสนาต้องวางกาย วางใจเป็นกลางด้วย พยายามรักษาอารมณ์ของจิต อย่าให้ไปติดอยู่กับอคติ ๔ มากจนเกินไป ทุกอย่างให้ลงตัวธรรมดาเข้าไว้ จิตจักได้เป็นสุข”

๑๑. “งานภายนอก งานภายในแยกแยะให้ถูก แล้วงานทั้ง ๒ ประการ ทำให้อยู่ในอารมณ์ที่เป็นกุศล อย่าทำด้วยความไม่สบายกาย ไม่สบายใจ เพราะพวกเจ้าไม่ต้องการความทุกข์ ทำทุกอย่างเพื่อจักพ้นทุกข์”

๑๒. “อย่าสนใจอารมณ์ใจของบุคคลอื่น ให้สนใจอารมณ์ของใจตนเองเป็นสำคัญ การเจริญพระกรรมฐานที่ได้ผลนั้น ต้องดูกิเลสที่เกิดกับอารมณ์ของใจตนเองเป็นสำคัญ ไม่ต้องไปดูกิเลสที่เกิดขึ้นกับอารมณ์ใจของบุคคลผู้อื่น”