[ชินเชาวน์]

ครูบาธรรมชัยยังบูรณปฏิสังขรณ์ให้ถ้ำแห่งนี้ มีความสวยงามพิสดารอีกมากมายหลายแห่ง

ถ้ำมืดอาถรรพ์.....

ถ้ำมืดอยู่ห่างจากถ้ำแจ้งขึ้นไปทางทิศเหนือประมาณ ๓๐๐ เมตรหน้าถ้ำมีบันไดก่ออิฐถือปูนขึ้นไปเช่นเดียวกัน

ถ้ำมืดแห่งนี้ลึกกว่าถ้ำแจ้งมากมายหลายเท่า ประมาณว่าลึกถึง ๖๐๐ เมตร หรือร่วม ๑ กิโลเมตร เมื่อก้าวเดินไปภายในถ้ำไม่ลึกเท่าใด แสงสว่างจากภายนอกจะถูกหักเหจนมีแต่ความทึมทะมึน ยิ่งเดินลึกเข้าไปประมาณ ๑๐๐ เมตร จะมองไม่เห็นแม้แต่ร่างกายตนเองเหมือนตามืดบอดชั่วคราว

ผู้ที่ก้าวเดินเข้าไปยังส่วนลึกของถ้ำ จำจะต้องมีตะเกียงเจ้าพายุช่วยส่องสว่าง หรือใช้คบเพลิงขนาดเขื่อง ไฟฉายนำมาใช้ไม่ค่อยได้ผลอย่างแปลกประหลาด จะมีแสงเพียงเลือนรางไม่สว่างเท่าที่ควร ภายในถ้ำยังมีเหวลึกเรียงรายอยู่ตามเส้นทางหลายแห่ง ดีไม่ดีผู้ใช้ไฟฉายมีหวังพลัดตกลงไปในเหวลึกเสียชีวิตไปอย่างไม่รู้เนื้อรู้ตัว

นอกจากอันตรายตามธรรมชาติคือเหวที่มีอยู่หลายแห่งในถ้ำแล้ว ยังมีงูแอบซุ่มซ่อนอยู่ทั่วไปตามซอกหินหลืบหิน สามารถพบได้ทุกย่างก้าว การเดินเหินต้องระมัดระวังตัวแจ