๕. เรื่องการสอบได้ สอบตก เป็นของธรรมดา มีความสำคัญดังนี้
๕.๑ การสอบตกเป็นเรื่องธรรมดาของผู้ที่ยังไม่เข้าถึงพระอรหันต์ ดังนั้น จงอย่าท้อใจเมื่อสอบตก ให้สังเกตว่า หลักสูตรในพระพุทธศาสนาจักมีข้อสอบเข้ามาทดสอบอยู่เสมอ ไม่ว่าจักปฏิบัติในขั้นไหน ก็จักต้องมีข้อสอบมาทดสอบอยู่เสมอ
๕.๒ เบื้องต้นรักษาศีล ก็จักมีข้อสอบมายั่วยุให้คอยละเมิดศีลอยู่เรื่อย ๆ การทรงสมาธิจิตก็เช่นกัน ก็จักมีเหตุเข้ามากระทบจิตให้เสียสมาธิอยู่เสมอ ๆ นี่จึงไม่ใช่ของแปลก ถือเป็นเรื่องธรรมดา เพราะจิตของพวกเจ้ายังห่วงขันธ์ ๕ ของตนเอง และของผู้อื่นซึ่งพวกเจ้ารักและพอใจอยู่ แม้จักไม่ห่วงในแง่โลกีย์วิสัย ห่วงเพื่อให้ขันธ์ ๕ ของท่านดำรงอยู่เพื่อพระพุทธศาสนา ก็จัดว่าเป็นห่วงอยู่ดี (ห่วงลูกผูกคอ ห่วงทรัพย์สมบัติเหมือนติดโซ่ตรวน เป็นต้น)
๕.๓ อารมณ์นี้พึงปล่อยวาง อย่าเอากรรมของท่าน (ผู้ที่เรารักและเคารพ) มาเป็นกรรมของตนเอง จักเพิ่มทุกข์เพิ่มความกังวลให้กับจิตตนเองเปล่า ๆ จุดนี้ก็เป็นข้อสอบทดสอบอารมณ์จิตได้เป็นอย่างดี ปัญหาทุกอย่างที่เข้ามากระทบ จึงต้องอดทนให้มาก ๆ (ใช้วิริยะ ขันติ สัจจะบารมี โดยมีปัญญาบารมีคอยควบคุม อย่าให้สอบตก) คิดเอาไว้เสมอว่า ทุกอย่างเราทำเพื่อพระนิพพาน เป็นอธิษฐานบารมีไปในตัว ทุกอย่างเราทำไปตามหน้าที่ให้ดีที่สุด ด้วยความไม่ประมาทเท่านั้น อย่าคิดว่าทำเพื่อส่วนตัว หรือเพื่อขันธ์ ๕ ของท่านนั้นท่านนี้ที่เราเคารพ อย่าเอาจิตไปเกาะหรือห่วงขันธ์ ๕ ของผู้อื่นที่กำลังป่วย เพราะเป็นกฎของกรรม กรรมใครกรรมมันทั้งสิ้น ยิ่งเป็นขันธ์ ๕ ของพระอริยเจ้าด้วย ยิ่งต้องระวังให้มาก เพราะเป็นการกระทำที่เป็นโทษ โดยคิดว่าไม่เป็นโทษ (เพราะมีเจตนาดี มีความปรารถนาดี) ก็ยังเป็นโทษอยู่ดี อย่าไปยุ่งให้มาเป็นบาปและกรรมในใจของตนเอง พระอริยเจ้าทุกองค์ท่านหมดหลงที่คิดว่าขันธ์ ๕ นี้เป็นของท่านแล้ว ให้หันมามีสติกำหนดรู้อารมณ์จิตของเราเองว่า ยังมีอารมณ์เกาะติดในขันธ์ ๕ ตนเองอยู่หรือเปล่า จักมีประโยชน์มากกว่าเป็นไหน ๆ
๕.๔ หลวงพ่อฤๅษีท่านว่า ไอ้พวกนี้มันชอบห่วงขยะของท่าน สมบัติที่มีอยู่ก็คือขยะ แม้แต่ร่างกายหรือขันธ์ ๕ ท่านก็ถือว่าเป็นขยะ จุดนี้หากคิดถึงคำตรัสของสมเด็จองค์ปฐมที่ว่า ร่างกาย (ขันธ์ ๕) ที่เราเห็นอยู่นี้ เป็นของใครก็ไม่รู้ มันเป็นสมบัติของโลก ไม่มีใครสามารถเอาไปได้ ปัญญาก็จักเกิดขึ้น อารมณ์ห่วงขยะก็จักลดน้อยลงได้ตามลำดับ
|