[เถรี]

การกำหนดลมหายใจเข้าออกนั้น จะเป็นฐานเดียว สามฐาน เจ็ดฐาน หรือรู้ตลอดกองลม ก็แล้วแต่ว่าท่านมีความถนัดแบบไหน เพราะไม่ว่าท่านจะกำหนดกี่ฐานก็ตาม ท้ายสุดซึ่งจะเกิดขึ้นก็คือสมาธิที่เริ่มทรงตัวเป็นฌาน

มีหลายท่านมาเสียหายตรงที่สมาธิเริ่มทรงตัว เพราะไปฟุ้งซ่าน ถึงเวลาภาวนาเมื่อไรก็อยากจะให้เป็นแบบนั้น การที่กำลังใจของเราฟุ้งซ่าน ไม่มั่นคง โอกาสที่สมาธิจะทรงตัวแน่วแน่ก็ไม่มี จึงเป็นเรื่องที่ท่านทั้งหลายต้องให้ความสำคัญกับลมหายใจเข้าออกในระดับเดียวกับว่า ถ้าเราทิ้งลมหายใจเมื่อไรก็คือเราทิ้งชีวิตของเรา เพราะชีวิตนี้อยู่ได้ด้วยลมหายใจเข้าออก เราแค่อาศัยยานพาหนะก็คือสติ ในการตามดู ตามรู้ลมหายใจเข้าออกของเรา

เมื่อเห็นชัดเจนแล้ว ลมหายใจทรงตัวแล้ว กำลังใจทรงตัวแล้ว ก็คลายออกมาพิจารณาให้เห็นชัดเจนว่า ร่างกายของเราก็ดี ของคนอื่นก็ดี ของสัตว์อื่นก็ดี วัตถุธาตุทั้งหลายก็ดี เกิดขึ้นในเบื้องต้น แปรปรวนไปในท่ามกลาง สลายไปในที่สุด ให้สภาพจิตยอมรับว่าร่างกายนี้ไม่เที่ยงจริง ๆ