[เถรี]

ดังนั้น...การเจ็บไข้ได้ป่วยที่เกิดขึ้น แม้จะเป็นการชดใช้กรรมเก่าก็ตาม แต่ก็เป็นอาการเจ็บป่วยที่มีพระคุณอย่างมหาศาล คือทำให้เราเห็นอย่างชัดเจนว่า ร่างกายนี้ไม่ดีจริง ๆ ไม่มีอะไรให้ยึดถือมั่นหมายได้จริง ๆ ไม่ว่าจะตัวเราก็ดี บุคคลอื่นก็ดี สัตว์อื่นก็ดี ล้วนแล้วแต่มีความเจ็บไข้ได้ป่วยเป็นปกติ อย่างที่ว่า พยาธิธัมโมมหิ พยาธิง อะนะตีโต เรามีความเจ็บไข้ได้ป่วยเป็นธรรมดา ไม่อาจจะล่วงพ้นความเจ็บไข้ได้ป่วยไปได้

ถ้าเราทุกคนมองเห็นอย่างนี้ชัดเจน ก็จะเกิดนิพพิทาญาณ คือความเบื่อหน่ายในสังขารร่างกายนี้ ไม่มีความปรารถนาในร่างกายอีก เพราะว่าเกิดมากี่ชาติก็เจ็บอย่างนี้ ก็ป่วยอย่างนี้ ในเมื่อสังขารร่างกายของตนเองยังไม่ต้องการ การจะไปยึดถือในสังขารร่างกายคนอื่นนั้น ก็ย่อมไม่อยู่ในฐานะที่จะเป็นไปได้

ดังนั้น..ท่านใดก็ตามที่เกิดอาการเจ็บป่วยขึ้นกับตนเอง ก็ขอให้รีบฉวยโอกาสให้สมกับที่เป็นนักปฏิบัติ ก็คือพิจารณาให้รู้ให้เห็นสภาพความเป็นจริงของร่างกาย ว่าธรรมดาของร่างกายนั้นเป็นรังของโรค มีความเจ็บไข้ได้ป่วยเป็นธรรมดา เกิดขึ้นในเบื้องต้น เปลี่ยนไปไปในท่ามกลาง สลายตัวไปในที่สุด ระหว่างที่ดำรงชีวิตอยู่ก็มีแต่ความทุกข์ เกิดก็เป็นทุกข์ แก่ก็เป็นทุกข์ เจ็บก็เป็นทุกข์ ตายก็เป็นทุกข์ พลัดพรากจากของรักของชอบใจก็เป็นทุกข์ ประสบกับสิ่งที่ไม่ชอบใจก็เป็นทุกข์ ปรารถนาไม่สมหวังก็เป็นทุกข์ กระทบกระทั่งกับอารมณ์ที่ไม่ชอบใจก็เป็นทุกข์ เหล่านี้เป็นต้น

ท้ายที่สุดสภาพร่างกายนี้ ก็เป็นเพียงธาตุ ๔ คือ ดิน น้ำ ไฟ ลม ประกอบกันขึ้นมาเป็นเรือนร่างให้เราอาศัยอยู่ชั่วคราว ถึงเวลาก็เสื่อมสลายตายพังไป ไม่อาจจะยึดมั่นถือมั่นว่า นี่เป็นตัวเรา นี่เป็นตัวเขา เพราะว่าท้ายที่สุดก็ต้องพังทลายกลับคืนไปเป็นสมบัติของโลกตามเดิม