[โอรส]

บอกพี่มุกดาให้วิ่งตามไปเอารูปใหม่มา พี่มุกดาก็วิ่งลงทางหลังวัดที่เป็นสะพานจะไปขึ้นรถ แกวิ่งท่าไหนไม่รู้ ไถลพรืดลงไปได้มา ๕-๖ แผล ตกลงว่าอาตมารักษากำลังใจเอาไว้ได้ แต่คนอื่นเจ็บตัวแทน เขาเอาจนได้ ไม่ทางใดก็ทางหนึ่ง แล้วพี่เขาก็บ่นกะปอดกะแปดขึ้นมา สอบตกไปเรียบร้อยแล้ว ... (หัวเราะ)...อาตมาสอบได้ พี่เขาสอบตกแทน เจ็บตัวฟรี การทดสอบก็จะมาในลักษณะอย่างนี้ ต้องคอยระวังอยู่ตลอดเลย เผลอเมื่อไหร่เป็นโดน..!

พอรู้ตัวว่าเครียด สติต้องจดจ่ออยู่ตรงหน้าเลย อย่าเผลอเป็นอันขาด ความเครียดจะไม่อยู่แค่เราแล้ว จะไปลงที่คนอื่นด้วย

อย่างพวกเรายังรักษาอารมณ์ใจลักษณะนี้ไม่เป็น ยังคลายออกไม่เป็น ยังปลดทิ้งไม่เป็น ก็ให้อยู่แค่ตัวเอง อย่าไปใส่คนอื่นแทน ขังเสือไว้ในอกให้กัดเราคนเดียวก็พอ แบบนี้ถือว่าใช้ได้ คือเสียแค่ใจ กายวาจาไม่เสีย อย่างน้อย ๆ เราก็ได้กำไร ๒ ส่วน แต่ถ้าใจเสียด้วย กายวาจาเสียด้วย เราจะไม่เหลือสักสลึงหนึ่ง ถูกกินหมดทุกส่วนเลย

มีอีกแบบหนึ่งคือ เรารู้สึกว่าเครียดไม่ไหวแล้ว จะระเบิดแล้ว ก็ไม่ต้องไปถือมารยาทอะไรมาก เดินหนีไปเลย ไม่ต้องไปอยู่ตรงนั้น ถ้าอยู่ต่อไปเป็นเรื่องแน่ ๆ หลวงปู่หล้า ท่านถึงได้บอกว่า "หัดเป็นนักหลบซะบ้าง อย่าเป็นนักรบอย่างเดียว" ต้องหลบให้เป็น เมื่อสู้ไม่ไหว...พวกที่รู้ว่าสู้แล้วแพ้แต่ก็ยังสู้ ท่านบอกไม่ใช่ผู้มีปัญญา รู้ว่าสู้ไม่ไหวก็ต้องหลบก่อน

สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนพฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๔๕