[เถรี]

องค์สมเด็จพระบรมสิริสวัสดิ์จึงได้พิจารณาดูว่า จักแสดงธรรมแก่ผู้ใดดี ? องค์สมเด็จพระชินสีห์จึงได้ทรงระลึกถึง ท่านอาฬารดาบสกาลามโคตร และท่านอุทกดาบสรามบุตร สองอาจารย์ที่ได้เคยสั่งสอนพระองค์ท่านมา เป็นผู้มีอินทรีย์อันแก่กล้า สามารถที่จะตรัสรู้ธรรมได้ ถ้าหากว่าพระองค์ท่านแสดงให้ฟัง แต่เป็นที่น่าเสียดายว่า ท่านอาฬารดาบสกาลามโคตรนั้น ได้เสียชีวิตลงไป ๗ วันแล้ว ส่วนท่านอุทกดาบสรามบุตรนั้นยิ่งหนักไปกว่า เพราะว่าเพิ่งเสียชีวิตลงในวันนี้เอง

องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงได้พิจารณาต่อไปว่า แล้วเราจะโปรดผู้ใดดี ? องค์สมเด็จพระชินสีห์จึงได้ระลึกว่า ปัญจวัคคีย์พราหมณ์ทั้ง ๕ ซึ่งเคยได้อยู่ปรนนิบัติรับใช้พระองค์ท่านมา ๖ ปีนั้น เป็นผู้มีอินทรีย์แก่กล้า สามารถรู้ทั่วถึงธรรมได้ แต่ขณะนี้ปัญจวัคคีย์พราหมณ์นั้น ได้หนีไปยังป่าอิสิปตนมฤคทายวัน แม้ว่าจะยังอยู่ในเขตของพาราณสีประเทศ แต่ก็เป็นสถานที่ซึ่งห่างไกลอย่างยิ่ง องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงตั้งใจเสด็จไปโปรด องค์สมเด็จพระบรมสุคตจึงได้นิราศออกจากอุรุเวลาเสนานิคม ตรงไปยังป่าอิสิปตนมฤคทายวัน ไปถึงที่นั่นในวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๘ พอดี

ญาติโยมทั้งหลาย องค์สมเด็จพระชินสีห์บรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้าของเรานั้น พระองค์ท่านมีปกติเดินทางได้วันละ ๑๒๐ โยชน์ ถ้าเทียบเป็นมาตราปัจจุบันก็คือ วันละ ๑,๙๒๐ กิโลเมตร ซึ่งถ้าหากว่าท่านทั้งหลายสงสัยว่าเป็นไปได้หรือ ? อาตมาขอยืนยันว่าเป็นไปได้ เพราะกำลังของแต่ละคนไม่เท่ากัน

ขอยกอาตมภาพเองเป็นตัวอย่าง อาตมาสามารถเดินเท้าข้ามทุ่งใหญ่ ซึ่งมีระยะทาง ๙๓ กิโลเมตรได้ภายในวันเดียว แต่ขณะเดียวกัน บางท่านอาจจะต้องใช้เวลา ๓ วัน และบุคคลที่สามารถเดินทางข้ามทุ่งใหญ่ภายในวันเดียวอย่างอาตมานี้ เคยวิ่งไล่ตามกะเหรี่ยงที่นำทางมาแล้ว เนื่องจากว่าอาตมาไม่รู้จักทางจากทุ่งใหญ่ไปสู่อุ้มผาง จึงขอให้กะเหรี่ยงท่านหนึ่งนำทางให้ อาตมาที่เดินทางแล้วใคร ๆ ก็บ่นว่า ทำไมเดินเร็วขนาดนั้น ? ยังต้องวิ่งไล่กะเหรี่ยงคนนั้นอยู่ครึ่งค่อนวัน ดังนั้น..กำลังและความชำนาญของแต่ละคนที่ไม่เท่ากัน จึงสามารถเป็นไปได้ในเรื่องทั้งหลายเหล่านี้