[เถรี]

"บางคนก็อาจจะสงสัยว่าทำไมเราอยู่ที่ไหน ในวงสังคมไหนก็มีแต่คนนินทาด่าว่าเราตลอด ไม่ต้องสงสัยเลยว่าเราต้องเคยนินทาด่าว่าคนอื่นมาแล้ว สิ่งทั้งหลายเหล่านี้เราทำเราถึงได้ ถ้าเราไม่ทำก็ไม่มีใครสามารถมายัดเยียดให้กับเราได้ ในเมื่อรู้ว่าทำแล้วก่อให้เกิดผลไม่ดีอย่างไร ก็ควรที่จะระมัดระวังและค่อย ๆ แก้ไขไป

วจีกรรมเป็นส่วนที่ระมัดระวังได้ยาก เพราะสติของเรามักจะไม่เท่าทัน ขณะเดียวกันบางทีก็เกิดอารมณ์ร่วม ก็คือ “แหม...เรื่องนี้น่านินทาเหลือเกิน” ว่าแล้วก็ร่วมวงกับเขาไปเลย

อาตมาถึงได้ย้ำนักย้ำหนาว่า การมาปฏิบัติธรรมของพวกเราก็คือเสริมสร้างสติ สมาธิ และปัญญาของเรา ให้มีความมั่นคง แหลมคม ว่องไว คล่องตัว ทันทีที่รู้ว่าเราจะคิดในสิ่งที่ไม่ดี นั่นคือสติ ความระลึกได้ปรากฏขึ้น ก็ให้ใช้สมาธิในการหักห้ามใจตนเองอย่าให้คิดชั่ว แล้วปัญญาก็จะทำงานในลักษณะที่ว่า จะทำอย่างไรให้เราพ้นจากสภาพที่เรากำลังจะชั่วเช่นนั้น ก็อาจจะชักเข้าในเรื่องของศีล ของสมาธิ ของปัญญาอย่างใดอย่างหนึ่ง เพื่อให้เราไม่ต้องไปกระทำในส่วนที่เป็นอกุศล ให้เป็นบาปเป็นเวรแก่ตนเอง

ฉะนั้น...ในส่วนของสติ ความระลึกได้ ถึงจะระลึกได้ ถ้าสมาธิไม่ทรงตัว ก็ไม่มีกำลังในการหักห้ามตนเอง แล้วถ้าปัญญาไม่เพียงพอ ก็ไม่รู้ว่าจะพาตนเองให้ออกจากสถานการณ์นั้นอย่างไร เราถึงต้องมาฝึก มาหัด มาซัก มาซ้อม กันอยู่ทุกวัน ต้องอดทนอดกลั้นในการที่จะฝึกฝนตนเอง พระพุทธเจ้าตรัสว่า “อตฺตาหิ กิร ทุทฺทโม ได้ยินมาว่าการฝึกตนนั้นช่างยากจริงหนอ” ยาก...เพราะเราบังคับตัวเองยังบังคับไม่ได้ แล้วจะไปรอให้คนอื่นมาบังคับบัญชาเราได้อย่างไร จึงต้องมีความอดทน อดกลั้นเป็นอย่างยิ่ง มีความแน่วแน่มั่นคงที่จะกระทำให้ได้"