[เถรี]

วันนี้ตรงกับวันจันทร์ที่ ๑๕ เมษายน พุทธศักราช ๒๕๖๗ บางท่านก็เรียกว่า "วันเถลิงศก"" ก็คือขึ้นปีใหม่ บางท่านก็เรียกว่า "พญาวัน" ถือว่าเป็นวันที่ใหญ่กว่าวันอื่นทั้งหมด เพราะว่าเป็นวันแรกของปี ดังนั้น..ถ้าหากว่าเป็นวิชาการทางด้านภาคเหนือ ส่วนใหญ่ก็จะปลุกเสกสิ่งของต่าง ๆ กันในวันพญาวันนี้

แต่ว่าสิ่งหนึ่งที่จะไม่ลืมอย่างเด็ดขาดก็คือ การนำเอาน้ำขมิ้น ส้มป่อย ไปสรงน้ำพระ ก็คือพระพุทธรูปในบ้านของตนเอง หลังจากนั้นก็จะไปรดน้ำขอพรจากผู้ใหญ่ ซึ่งส่วนใหญ่ก็จะมีผ้าใหม่ จะเป็นผ้าขาวม้าก็ได้ ผ้าขาวธรรมดาก็ได้ พร้อมกับน้ำขมิ้น ส้มป่อย ไปขออนุญาตผู้ใหญ่ รดน้ำดำหัวแล้วขอพร

ส่วนใหญ่ก็คือมอบภาชนะที่ใส่ผ้าใหม่ พร้อมกับน้ำขมิ้น ส้มป่อย ให้กับผู้ใหญ่ ผู้ใหญ่ก็จะวักน้ำเหล่านี้พรมศีรษะตนเอง หรือว่าลูบมือ ลูบตัว ไม่ใช่เด็กไปรดน้ำผู้ใหญ่ สมัยหลัง ๆ ของเรานี้ไม่ค่อยจะรู้ธรรมเนียมประเพณี แล้วก็ไม่ค่อยจะรู้กาลเทศะ กระผม/อาตมภาพเอง เจอมามากต่อมากด้วยกัน ก็คือเด็กประมาณชั้นประถม มารดน้ำสงกรานต์แล้วอวยพร "ขอให้หลวงพ่อเจริญ ๆ แข็งแรง ๆ" แทนที่จะมาขอพร กลับมาอวยพร ถ้าเป็นภาษาโบราณ เขาเรียกว่า "ทะลึ่ง"..!

ในขณะเดียวกัน การสรงน้ำพระพุทธรูป หรือว่ารูปหล่อครูบาอาจารย์ที่เราเคารพนับถือ ก็จะถวายน้ำสรงที่พระหัตถ์พระพุทธรูป หรือว่าที่มือของรูปหล่อครูบาอาจารย์ แต่สมัยนี้เห็นส่วนหนึ่งเอาน้ำราดเศียรพระพุทธรูปไปเลย..! ขนาดคนปกติที่อาวุโสมากกว่า เรายังไม่เอาน้ำไปราดหัวเขา แต่นี่พระพุทธเจ้ายังไม่เว้นเลย..!

ดังนั้น..การที่เราเป็นนักปฏิบัติธรรม สิ่งหนึ่งที่ลืมไม่ได้อย่างเด็ดขาดเลยก็คือ ยิ่งปฏิบัติไป สภาพจิตต้องยิ่งละเอียดมากขึ้นไปเรื่อย ต้องรู้จักระมัดระวังว่า สิ่งหนึ่งประการใดจะเป็นการปรามาสพระรัตนตรัย เพราะว่าจะเป็นตัวขวางมรรคผลของเราเอง คือถ้าจิตใจของเรายังหยาบ ขาดความเคารพใน พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ อย่างแท้จริง โอกาสที่จะเข้าถึงมรรคผลก็ไม่มี

ขณะเดียวกัน ขนบธรรมเนียมประเพณีของบ้านเราที่ดีงาม ก็พยายามจดจำและปฏิบัติให้ถูกต้องด้วย บรรดาชาวต่างชาติถ้ามาถึง จะได้ให้คำแนะนำที่ถูกต้องแก่เขาด้วย ไม่อย่างนั้นแล้วก็เอาแต่สนุกสนานในการสาดน้ำรดกัน ประเพณีที่ดีงามก็จะเหลือแค่ความสนุกเฉพาะตนเท่านั้น ความเคารพในพระรัตนตรัยจะไม่มี ความอ่อนน้อมถ่อมตนต่อผู้ใหญ่ ซึ่งสร้างบุญกุศลแก่เราก็ไม่มี

เรื่องพวกนี้ถ้าเราไม่ช่วยกันรักษาเอาไว้ คนรุ่นหลัง ๆ ก็จะคิดว่าสิ่งที่ตนทำนั้นถูกต้องแล้ว แล้วเมื่อรุ่นหลังกว่านั้นเห็นเข้าและทำตาม ประเพณีอันดีงามของเราก็จะค่อย ๆ สูญเสียอัตลักษณ์ ตลอดจนกระทั่งรูปแบบที่ดีงามไป กลายเป็นเอาแต่เล่นสนุกกันอย่างเดียว