[เถรี]

ทรงพระกอบไปด้วยพระวิมังสา คือมีการไตร่ตรอง แก้ไข ทบทวนโครงการ ตลอดจนกระทั่งงานต่าง ๆ ที่พระองค์ท่านได้ทรงไว้ คัดเลือกเอาเฉพาะที่เป็นประโยชน์ต่อพสกนิกร แล้วทรงนำมาทำให้เกิดผลอย่างแท้จริง

เราได้เห็นตัวอย่างแล้วว่า นักปฏิบัติธรรมที่แท้จริงนั้น ต้องเอาหลักธรรมมาใช้ในชีวิตประจำวันได้ ที่ได้ยกตัวอย่างมาเป็นเพียงหลักธรรมเล็ก ๆ น้อย ๆ เท่านั้น ที่ใช้คำว่าเล็ก ๆ น้อย ๆ ไม่ได้หมายถึงหัวข้อธรรมนั้นเป็นเรื่องเล็กน้อย แต่หมายความว่าเป็นเศษเสี้ยวธรรมเล็กน้อยของหัวข้อธรรม ที่พระองค์ปฏิบัติได้และนำมาใช้งานอยู่ ซึ่งถ้าจะยกขึ้นมาทั้งหมดก็ไม่สามารถที่จะว่ากล่าวให้จบในวันนี้ได้

พวกเราทั้งหลายที่เป็นนักปฏิบัติ เมื่อถึงเวลาเผชิญการทดสอบ เราท้อถอยหรือไม่ ? การทดสอบที่เราพบเห็นอยู่รุนแรงเท่ากับองค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หรือไม่ ? การงานที่เราทำหนักหนาสาหัสเท่ากับพระองค์ท่านหรือไม่ ? ตอบโดยไม่ต้องคิดเลยก็ได้ว่า ในประเทศไทยไม่มีใครทำงานหนักยิ่งกว่าพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในประเทศไทยของเราไม่มีใครเผชิญกับคลื่นลมและแรงทดสอบหนักยิ่งไปกว่าพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ในเมื่อเป็นเช่นนั้น เราเคยเห็นว่าพระองค์ท่านท้อถอยหรือไม่ ? แล้วถ้ายิ่งเปรียบไปถึงองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์ท่านเกิดในรั้วในวัง เป็นสุขุมาลชาติ ทุกคนประคบประหงมฟูมฟักเพื่อหวังให้พระองค์ท่านอยู่เป็นพระเจ้าจักรพรรดิราชปกครองโลก แม้กระทั่งที่อยู่อาศัยก็ประกอบไปด้วยปราสาท ๓ ฤดู แต่พระองค์ท่านทอดทิ้งหมดทุกอย่าง เสด็จออกแสวงหาธรรม นอนกลางดินกินกลางทราย ภัตตาหารที่เสวยเข้าไปในแต่ละวันก็แล้วแต่ว่าผู้ใดจะสงเคราะห์ เป็นไปตามมีตามได้ ต้องทรมานพระวรกายแทบล้มประดาตายเพื่อแสวงหาธรรมมาสั่งสอนพวกเรา