[เถรี]

นั่งในท่าที่สบายของแต่ละคน อันดับแรกเลยก็คือ กำหนดความรู้สึกของเราให้อยู่ที่ลมหายใจเข้าออก เพราะว่าลมหายใจเข้าออกหรืออานาปานสติกรรมฐานนั้น เป็นพื้นฐานใหญ่ของกรรมฐานทั้งหมด

ถ้าไม่มีลมหายใจเข้าออก กรรมฐานทุกกองก็ไม่ทรงตัว ดังที่วันนี้มีคนถามว่า รู้คำภาวนาอย่างเดียว ไม่ต้องกำหนดรู้ลมจะได้ไหม ? บอกว่าได้เหมือนกัน แต่กำลังใจจะไม่ทรงตัว

สำหรับวันนี้ก็เป็นวันเสาร์ที่ ๖ กุมภาพันธ์ พุทธศักราช ๒๕๕๓ เป็นวันที่สองของการปฏิบัติกรรมฐานของพวกเราประจำเดือนกุมภาพันธ์นี้ เมื่อวานนี้ได้กล่าวถึงว่า สาเหตุที่ปฏิบัติธรรมแล้วไม่ก้าวหน้ามีอย่างไรบ้าง สำหรับในวันนี้จะกล่าวต่อไปถึงว่า จุดมุ่งหมายสำหรับการปฏิบัติธรรมของเราคืออะไร ?

จุดมุ่งหมายของการปฏิบัติธรรมนั้น ต้องเอาอย่างที่พระสารีบุตรแนะนำพระที่จะไปเมืองอื่นว่า "ถ้าหากว่ามีคนเขาสอบถามพวกเธอทั้งหลายว่า เธอทั้งหลายบวชเข้ามาในพระธรรมวินัยนี้เพื่ออะไร เธอทั้งหลายจะตอบเขาอย่างไร ?" พระภิกษุทั้งหลายก็กราบเรียนว่า "ถ้าหากว่าเป็นพระสารีบุตร ท่านจะตอบว่าอย่างไร ?"

พระสารีบุตรบอกว่า "ให้ตอบเขาทั้งหลายไปว่า เราบวชเข้ามาเพื่อความดับไม่มีเชื้อ คือ เพื่อความสิ้นทุกข์ทั้งปวง ไม่ต้องมาเกิดอีก" พวกเราทุกคนที่เจริญกรรมฐานก็เช่นกัน ขอให้ทราบไว้เลยว่า เป้าหมายสูงสุดของเรานั้นคือการพ้นจากความทุกข์โดยสิ้นเชิง

การที่จะพ้นจากความทุกข์โดยสิ้นเชิงคือ การที่ไม่ต้องเวียนว่ายตายเกิดต่อไปอีก การเวียนว่ายตายเกิดในแต่ละชาตินั้น เราต้องพบกับความทุกข์อยู่ตลอดเวลา เริ่มตั้งแต่เกิดก็เป็นทุกข์ แก่ก็เป็นทุกข์ เจ็บก็เป็นทุกข์ ตายก็เป็นทุกข์ พลัดพรากจากของรักของชอบใจก็เป็นทุกข์ เศร้าโศกเสียใจก็เป็นทุกข์ ปรารถนาไม่สมหวังก็เป็นทุกข์ กระทบกระทั่งอารมณ์ที่ไม่ชอบใจก็เป็นทุกข์

ความทุกข์ทั้งหลายเหล่านี้ มีทั้งสภาวทุกข์ คือ ทุกข์โดยสภาพ ที่จะต้องเกิดกับร่างกายนี้ อย่างเช่น ความหนาว ความร้อน ความหิว ความกระหาย ความเจ็บไข้ได้ป่วย เป็นต้น นิพัทธทุกข์ ทุกข์เนืองนิตย์ อย่างเช่นว่า การปวดอุจจาระ การปวดปัสสาวะ เป็นต้น

อาหารปริเยฏฐิทุกข์ ทุกข์ของการแสวงหาซึ่งอาหาร เราจะเห็นได้ว่าในแต่ละวัน การหาอาหารให้ร่างกายกินนั้น พาเราลำบากไม่รู้จบ แล้วยังมีปกิณกทุกข์ ทุกข์เล็ก ๆ น้อย ๆ เพราะมีสภาพร่างกาย อย่างที่ได้กล่าวไว้เมื่อครู่ เช่นว่า พลัดพรากจากของรักของชอบใจ เศร้าโศกเสียใจ ปรารถนาไม่สมหวัง กระทบกระทั่งอารมณ์ที่ไม่ชอบใจ เป็นต้น