[เถรี]

ดังนั้น..ในเรื่องของสภาพจิต ถ้าเราไม่ศึกษาจริง ๆ เราก็จะไม่เห็นความกลับกลอก ความเอาแน่ไม่ได้ ความโกหกหลอกลวงสารพัด เพื่อที่จะหลอกเราให้ยึดติดอยู่กับโลกนี้ ยึดติดอยู่กับวัฏสงสารแห่งนี้ คำว่า วัฏสงสารหรือ สังสารวัฏ แปลว่า การหมุนวนซึ่งหาที่สุดไม่ได้ ถ้าเปรียบไปก็เหมือนกับทะเลทุกข์

เราหมุนวนอยู่ในทะเลทุกข์อย่างหาที่สิ้นสุดไม่ได้ แล้วก็ไม่พยายามที่จะตะเกียกตะกายขึ้นฝั่งเสียด้วย พอมีคนชี้ทางให้ขึ้นฝั่งก็เกิดความรู้สึกเสียดายว่า ว่ายมาตั้งนานแล้ว ขอต่ออีกหน่อยแล้วกันนะ ลงทุนไปเยอะแล้ว ก็แปลว่าได้ลงทุนอีกหลายชาติ..!

ฉะนั้น..ในเรื่องของการปฏิบัติ ในเมื่อทุกสิ่งทุกอย่างเกิดความซ้ำ ๆ ซาก ๆ เราต้องหาเทคนิคในการที่ทำให้ตัวเองรู้สึกว่า เราไม่ได้ทำอะไรซ้ำ ๆ กัน อย่างที่ได้สอนได้บอกพวกเราไปตอนกรรมฐานช่วงเช้า มีสารพัดวิธี สามารถที่จะปรับเอามาใช้กับเราได้ โดยให้สังเกตว่า อันดับแรก..กำลังใจของเราเกาะพระรัตนตรัยอยู่หรือไม่ ? อันดับที่ ๒ กำลังใจของเรามีนิวรณ์ห้าเกาะกินได้หรือไม่ ? ถ้าสิ่งที่เราทำยึดพระรัตนตรัย คือ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ อย่างใดอย่างหนึ่งเป็นหลัก และไม่มีนิวรณ์ห้าแทรกเข้ามาในจิตช่วงนั้นได้ ก็ทำไปเถอะ แบบไหนก็ใช้ได้ทั้งนั้นแหละ

พระพุทธเจ้าทรงสอนไว้ตั้ง ๘๔,๐๐๐ พระธรรมชันธ์ สำหรับบุคคลสารพัดประเภท เพราะฉะนั้น..ที่เขาบอกไว้ว่ามีคนบ้า ๕๐๐ จำพวก รู้สึกว่าจะน้อยไป ต้องมากกว่านั้นแน่ ๆ