[หนุมานเชิญธง]

ประวัติพระธาตุเจ้าดอยต๊อก
(โดยพระอาจารย์บุญศรี อภิปุณฺโณ เรียบเรียง)

หลังจากที่ประวัติพระพุทธบาทตะเมาะจบลงไปนั้น ละอ่อนดอยต๋ามฮอยพระรัตนะ ก็ขอนำประวัติพระธาตุเจ้าดอยต๊อก จ.เชียงใหม่ มาเผยแผ่ให้ท่านผู้ที่สนใจได้ศึกษา เผื่อว่าท่านใดไปเที่ยวทางเหนือ จะได้แวะเวียนไปกราบพระธาตุเจ้า

คำปรารภ

พระธาตุเจ้าดอยต๊อกหรือพระธาตุเจดีย์ศรีพุทธสถานอภิบาลดอยเต่านี้ แต่เดิมมีซากปรักหักพัง เหลือเพียงอิฐก้อนใหญ่แบบสมัยโบราณและซากเศษกระเบื้องเท่านั้น แต่สถานที่แห่งนี้มีความศักดิ์สิทธิ์มากแห่งหนึ่ง เมื่อหลายปีก่อนในอดีต ชาวบ้านมักเห็นพระบรมสารีริกธาตุเสด็จแสดงปาฏิหาริย์บ่อย ๆ ในคืนวันเพ็ญขึ้น ๑๕ ค่ำ โดยพระบรมสารีริกธาตุจะเสด็จลอยไปพระธาตุเจ้าดอยเกิ้ง และเสด็จกลับมาดอยต๊อกเป็นอย่างนี้ประจำ ที่ภูเขาหรือดอยลูกนี้ ถ้าใครทำอะไรไม่ดีในบริเวณนี้มักจะมีอันเป็นไปต่าง ๆ
สำหรับข้าพเจ้าเอง (พระอาจารย์บุญศรี อภิปุณฺโณ) ก็เคยเห็นพระบรมสารีริกธาตุเสด็จจากดอยต๊อกแห่งนี้ ไปทางพระมหาธาตุเจ้าดอยเกิ้ง เมื่อกลางพรรษาปี ๒๕๓๘ เวลาเที่ยงคืนเศษ ข้าพเจ้าได้ไปกราบคารวะครูบาเจ้าชัยยะวงศาที่วัดพระพุทธบาทห้วยต้ม ขณะนั่งรถกลับมาจะถึงดอยเกิ้งอีก ๗ กิโลเมตร ได้พบเห็นพระบรมสารีริกธาตุองค์ใหญ่ ประมาณพระจันทร์เพ็ญเต็มดวง พร้อมบริวารคล้ายดาวหางยาวประมาณ ๒ วา มีสีเขียวประกายพรึกงดงามยิ่งนัก เสด็จลอยข้ามหน้ารถจากซ้ายไปขวา มุ่งไปหน้าไปทางพระธาตุเจ้าดอยเกิ้ง