[หยาดฝน]

แล้วพระองค์ท่านก็แสดงให้ทราบหลักความเป็นจริง ๔ อย่างในโลก คือ อริยสัจทั้งสี่ ได้แก่
ทุกข์ การเกิดมาแล้วไม่ว่าจะอยู่ไหนสภาวะไหนก็ตาม มีแต่สิ่งที่จะต้องทนจนกว่าจะพ้นผ่านไปได้
สมุทัย สาเหตุที่สร้างให้ทุกข์ทั้งหลายนั้นเกิดขึ้นมา
นิโรธ หรือ นิโรธะ คือ การดับความทุกข์ทั้งหลายนั้นอย่างสิ้นเชิง
และ มัคคะ หรือเรียกสั้น ๆ ว่า มรรค คือ หนทางการเข้าถึงความดับทุกข์ทั้งหลายเหล่านั้น

องค์สมเด็จพระภควันต์บรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสแล้วว่า การจะเข้าถึงอนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณ หรือบรรลุมรรคผลได้นั้น จะต้องรู้ทุกข์ให้แจ่มแจ้ง เมื่อรู้แล้วว่าทุกข์เกิดจากอะไร ก็อย่าได้ไปแตะต้องสิ่งทั้งหลายเหล่านั้นอีก เมื่อเราไม่สร้างสาเหตุ ทุกข์เกิดไม่ได้ ความดับทุกข์ก็จะเกิดขึ้น

หนทางแห่งความดับทุกข์นั้นมีอยู่ ๘ ประการ ตั้งแต่สัมมาทิฏฐิ สัมมาสังกัปปะ ไปจนถึง สัมมาสติ และสัมมาสมาธิ เป็นต้น