[เถรี]

ถ้าเราไปปรารถนาความทรงตัว ก็แปลว่าเรากำลังหาทุกข์ใส่ตัว เพราะว่าทุกสิ่งทุกอย่างมีสภาพที่บังคับบัญชาไม่ได้ ก็แปลว่าเราต้องเห็นอนิจจัง คือความไม่เที่ยงของคน สัตว์ วัตถุธาตุ สิ่งของให้เป็นปกติ เห็นทุกขัง ความเป็นทุกข์ในการดำรงอยู่ของสิ่งทั้งหลายเหล่านี้เป็นปกติ

บางท่านอาจจะว่าคนเราทุกข์นี้ทราบ สัตว์ทุกข์ก็ทราบ แต่วัตถุธาตุทุกข์อย่างไร ? วัตถุธาตุที่เป็นทุกข์ด้วยการก้าวเข้าไปสู่ความเสื่อมสลายอยู่ตลอดเวลา เขาเรียกว่าสภาวทุกข์ ทุกข์ที่เกิดขึ้นโดยสภาพ

แล้วการบังคับบัญชาไม่ได้ก็คืออนัตตา ไม่มีอะไรเป็นตัวตนให้เรายึดถือมั่นหมายได้ ในเมื่อยึดถือมั่นหมายไม่ได้ย่อมสั่งการไม่ได้ เราจะไปบอกว่าร่างกายนี้จงอย่าแก่...เป็นไปไม่ได้ ร่างกายนี้จงอย่าป่วย...เป็นไปไม่ได้ ร่างกายนี้จงอย่าตาย...ก็เป็นไปไม่ได้ ดังนั้น...อนัตตาในความหมายหนึ่งก็คือ ไม่อยู่ใต้บังคับบัญชาของผู้ใด สิ่งทั้งหลายเหล่านี้เราต้องเห็นให้เป็นปกติ

แม้กระทั่งการทำงานของเราก็เหมือนกัน สมมติว่าญาติโยมตอนนี้เป็นคนยุคใหม่ เราทำงานอยู่หน้าจอคอมพิวเตอร์ คลิก...ผ่านไป คลิก...ผ่านไป ก็แปลว่าสิ่งนั้นเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไปแล้ว ถ้าเราทำไปนาน ๆ ก็ทุกข์ เมื่อยปวด ออฟฟิศซินโดรมรับประทาน และท้ายที่สุดสิ่งทั้งหลายทั้งปวงนั้นก็ตกล่วงไป ผ่านพ้นไป เรียกคืนมาไม่ได้ หมดงาน หมดวัน ไม่มีอะไรเป็นเราเป็นของเรา เป็นต้น

ถ้าเราสามารถเห็นอย่างนี้อยู่ตลอดเวลา ก็แปลว่าปัญญาของเราเห็นความเป็นจริงตามสภาพ ไม่โดนปิดบังโดยกิเลสต่าง ๆ ที่หลอกลวงเรา ถ้าเป็นเช่นนั้น ท่านทั้งหลายก็มีโอกาสที่จะพ้นทุกข์ได้

ลำดับต่อไปขอให้ทุกท่านตั้งใจภาวนาและพิจารณาตามอัธยาศัย จนกว่าจะได้รับสัญญาณบอกว่าหมดเวลา


พระครูวิลาศกาญจนธรรม,ดร.
เทศน์ช่วงทำกรรมฐาน ณ บ้านเติมบุญ
วันเสาร์ที่ ๓ สิงหาคม ๒๕๖๒
(ถอดจากเสียงเป็นอักษร โดย คะน้า)