[ตัวเล็ก]

พอพ้นช่องคารวะถ้ำเข้ามาแล้ว ซ้ายมือผนังถ้ำเบื้องบนจะมีพระพุทธรูปสีน้ำผึ้ง ๑ องค์ หน้าตัก ๕ นิ้ว เป็นพระแก้วสมัยปัจจุบัน ซึ่งองค์หลวงปู่เจ้าครูบาชัยยะวงศา วัดพระพุทธบาทห้วยต้มท่านให้มาเมื่อปี พ.ศ.๒๕๓๐ คนที่มีบุญเป็นสันดานจะเป็นคนมืออ่อน ท่านบอกให้เอามาไว้ตรงจุดนี้ คนเข้ามาตาชนพระ พระชนตาจะได้ไหว้ เอ้าพวกเรามือไม่แข็งแขนไม่แข็งยกมือไหว้ก่อนหน่อยนะ

ไหว้พระแล้วมองไปข้างหน้าสิระดับล่างเป็นลาน ระดับบนขึ้นไปเป็นชะง่อนถ้ำมีบันไดถาวรขึ้นไป มีพระพุทธรูป ๒ องค์หน้าตัก ๔ ศอกคืบ ขวามือเรามีลานมีทางซอยเข้าไป เห็นอะไรแปลก ๆ ไหม? เห็นนะ หินลอยก้อนนี้เป็นหินอัศจรรย์นะ! มีลักษณะคล้ายกับหมวกที่เราเอาสวมหัวกันข้างหนึ่ง มีใบขาดแต่ไม่ตกนะ คงอยู่ในระดับเดิม ก้อนหินใหญ่ลอยอยู่กับที่น้ำหนักหลายตัน แต่สิ่งที่ค้ำไว้เป็นแผ่นหินเล็กนิดเดียว แล้วใครนำมาค้ำไว้รถยกก็ไม่มี ทุกคนมาเห็นแล้วก็คิดว่าเป็นพระมาลาเบี่ยง (หมวก) ขององค์สมเด็จพระนเรศวรมหาราชที่ธรรมชาติอันศักดิ์สิทธิ์ได้สร้างสรรค์ไว้ให้พวกเราได้กราบไหว้บูชา ได้รำลึกถึงคุณงามความดีของบรรพชนผู้เสียสละทุกอย่างเพื่อให้เรามีที่อยู่ที่นอน ถ้าหลวงพ่อมีทุนทรัพย์จะหล่อรูปองค์สมเด็จพระนเรศวรมหาราชไว้ข้างพระมาลานี้พร้อมกับศิลาจารึกการประกาศอิสรภาพของชาติไทยของพระองค์ ถ้าผู้ใดมีเงินก็มาสร้างกันก่อนก็ได้นะ เพราะเงินของหลวงพ่อมันอยู่ในกระเป๋าของคุณโยมทั้งหลาย มาบ้างไม่มาบ้าง ในอดีตมันมาน้อยยังไม่พอสร้าง พอทุลักทุเลคุ้มค่าน้ำค่าไฟ ค่ารถ ค่าอาหาร ค่าบริวาร คน หมา แมว ไก่ ปลา ค่าโทรศัพท์ ฯลฯ รอดตัวไปเป็นเดือน ๆ แบบใจหายใจคว่ำนั้นแหละนะ คุณโยมนะ