[เถรี]

ข้อที่ ๒ ท่านใช้คำว่า สัมปชาโน ประกอบไปด้วยอาการรู้ตัว คือรู้ตัวอยู่เสมอว่าเราทำอะไร เพื่ออะไร ในการปฏิบัติธรรมนั้นภาษาบาลีกล่าวว่า ธัมมานุธัมมปฏิปัตติ ก็คือต้องปฏิบัติธรรมให้สมควรแก่ธรรม สิ่งที่ทรงคุณค่า หาได้ยาก แม้แต่อัจฉริยะมนุษย์สุดประเสริฐขนาดองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ยังต้องเวียนว่ายตายเกิดนับชาติไม่ถ้วน ช่วงสุดท้ายของการบำเพ็ญบารมีต้องใช้เวลาถึง ๔ อสงไขยและแสนมหากัป จึงสามารถค้นพบธรรมที่แท้จริงได้ ถ้าหากว่าเราไม่ทุ่มเท ไม่รู้ตัวว่าเราทำอะไร สมควรจะทำอย่างไรถึงจะถูกต้องเหมาะสม เราก็ไม่สามารถที่จะเข้าถึงธรรมได้

ตัวสุดท้ายต้องบอกว่า สติมา การประกอบไปด้วยสติ คือการระลึกได้ ซึ่งต้องบอกว่าเป็นเบื้องต้น เป็นพื้นฐาน เป็นแก่นของการปฏิบัติธรรม เพราะว่าถ้าขาดสติ เราก็จะไหลตามกิเลสไป คราวนี้สตินั้น ถ้าจะทรงตัวมั่นคง ต้องมีสมาธิเป็นเครื่องหนุนเสริม ถ้าหากว่าไม่มีสมาธิ สติก็ไม่แหลมคม ไม่ว่องไว ไม่รู้เท่าทันกิเลส ดังนั้น...คำตอบของการที่เราจะทรงสติได้ก็คือสมาธิ สมาธิเป็นโซ่ข้อกลางที่จะเชื่อมทุกอย่างเข้าด้วยกันระหว่างสติ สมาธิ และปัญญา

มีสติ มีสมาธิ สภาพจิตของเรานิ่งสงบ มีความผ่องใส ปัญญาก็จะเกิด จะเห็นว่าปัญหาทุกอย่าง ความทุกข์ทุกอย่าง เกิดมาจากการมีร่างกายนี้ ทำอย่างไรที่เราจะเบื่อหน่าย คลายกำหนัด หมดความปรารถนาในร่างกายนี้ ก็ต้องเห็นทุกข์เห็นโทษว่า ร่างกายนี้นำพาให้เกิดทุกข์โทษเวรภัยแก่เราตลอด ตั้งแต่ลืมตาตื่นจนหลับตาลงไป ความทุกข์ทั้งหลายทั้งปวงที่ประเดประดังเข้ามาหาเรา ก็ล้วนแล้วแต่เกิดจากการมีร่างกายนี้ทั้งนั้น ถ้าปัญญารู้แจ้งแทงตลอด เห็นชัดเจนเช่นนี้ ก็จะเกิดความเบื่อหน่าย คลายกำหนัด หมดความปรารถนาในการเกิดมามีร่างกายนี้

เมื่อหมดความปรารถนาในร่างกายของตน ก็ย่อมหมดความปรารถนาในร่างกายของคนอื่น หมดความปรารถนาในการที่จะเกิดมาในโลกที่เต็มไปด้วยความทุกข์ยากเร่าร้อน สภาพจิตก็จะเคลื่อนคลาย ถอนออกจากความยึดมั่นถือมั่น การที่เราจะหลุดพ้นจากกองทุกข์เข้าสู่พระนิพพานก็จะเกิดขึ้นได้

ลำดับต่อไปให้ทุกท่านภาวนาและพิจารณาตามอัธยาศัย จนกว่าจะได้รับสัญญาณบอกว่าหมดเวลา


พระครูวิลาศกาญจนธรรม, ดร.
เทศน์ช่วงทำกรรมฐาน ณ บ้านเติมบุญ
วันศุกร์ที่ ๒๘ มิถุนายน ๒๕๖๒
(ถอดจากเสียงเป็นอักษร โดย ทาริกา)