[เถรี]

เราจึงต้องมีสติอยู่เสมอ ไม่ว่าบุคคลนั้นจะมีสถานภาพใดกับเราก็ตาม เราต้องระลึกอยู่เสมอว่าต่างคนต่างตาย ถึงเวลาก็ต้องแยกจากกันไป ไม่จากเป็นก็จากตาย ต้องพยายามซักซ้อมตัดละอยู่เสมอ ๆ

ยิ่งตอนเจ็บไข้ได้ป่วยยิ่งดีใหญ่เลย ถามตัวเราว่า "ถ้าเราตายลงไปตอนนี้ คนที่เรารักมีไหม ? ของที่เรารักมีไหม ? ทรัพย์สมบัติที่เราห่วงใยมีไหม ?" ต้องตอบกันว่ามีแน่นอน แต่เราพร้อมที่จะละทิ้งสิ่งทั้งหลายเหล่านี้ไปหรือยัง ?

ขอให้เป็นคำตอบจากใจจริง ๆ เลยนะ ไม่ใช่ตอบว่าพร้อมเพราะรู้ว่าเป็นคำตอบที่ถูก กำลังใจของเราจะบอกเราเองว่าเราพร้อมหรือไม่พร้อม ไม่ใช่ตอบว่าพร้อมเพราะรู้ว่านี่เป็นคำตอบที่ถูก แต่ใจเรายังยึดอยู่ร้อยเปอร์เซ็นต์..แบบนั้นก็จบกัน..!

เรื่องพวกนี้จึงเป็นเรื่องที่เราต้องซักซ้อมอยู่บ่อย ๆ ทุกวัน ๆ สมมติว่าเราจะตาย ตายแล้วเรายังมีอะไรยึดติดห่วงหาอาลัยอยู่หรือไม่ ? เราพร้อมที่จะตายหรือยัง ?

ถ้าขาดการซักซ้อมเหล่านี้ สภาพจิตไม่เคยชินกับการละห่วง ถึงเวลาก็ยึดติด เลี้ยงหมาติดหมาก็ไปเกิดเป็นลูกหมา เลี้ยงลูกเลี้ยงหลานยึดติดลูกหลานก็ไปเกิดเป็นลูกของลูกหลานอีกที เกิดมาแล้วไม่ยอมเรียกแม่ "ก็กูเป็นแม่..กูไม่ใช่ลูก..!" ยังไปยึดสัญญาเก่าอยู่ เรื่องพวกนี้มีปรากฏให้เห็นอยู่บ่อย ๆ

แต่ก็ต้องบอกว่าเกิดเป็นคนนี่ถือว่าดีมากแล้ว เพราะส่วนใหญ่กำลังใจของเราจะเกาะในกรรมชั่วมากกว่ากรรมดี ก็แปลว่าเรามีโอกาสลงสู่ทุคติ ไปเป็นสัตว์นรก เป็นเปรต เป็นอสุรกาย เป็นสัตว์เดรัจฉาน มีมากกว่าไปสุคติหลายเท่า

ถ้าถามว่า "มากกว่าขนาดไหน ?" พระพุทธเจ้าทรงเปรียบไว้ว่า "บุคคลผู้ตั้งหน้าตั้งตาปฏิบัติธรรมหวังความหลุดพ้น มีสุคติเป็นที่ไป เปรียบเหมือนเขาวัว ส่วนบุคคลที่ปฏิบัติธรรมหวังความหลุดพ้น มีทุคติเป็นที่ไป เปรียบเหมือนกับขนวัว..!"

วัวตัวหนึ่งมีเขากี่อัน ? สองอันหรือคู่เดียว แล้วมีขนกี่เส้น ? เต็มตัวก็เป็นหมื่นเป็นแสน ก็แปลว่าคนลงข้างล่างมากกว่าขึ้นข้างบน ในเมื่อลงข้างล่างมากกว่าข้างบน ถ้าเราลงไปก็ถือว่าเป็นเรื่องปกติ ถ้าหากว่าไม่ยอมลงนับว่าแปลกแยกจากสังคม ถ้าอย่างนั้นเรายอมแปลกแยกจากสังคมก็แล้วกัน ถ้าไม่ยอมแปลกแยกจากสังคมก็มีสิทธิ์ที่จะลงตรงไปข้างล่างเลย..!