[ตัวเล็ก]

อธิปเตยยะ ๓ (ความเป็นใหญ่)

๑. อัตตาธิปเตยยะ (ความมีตนเป็นใหญ่) หมายถึง การจะทำอะไร ๆ ก็ปรารภตนเองเป็นใหญ่ ปรารภตนเป็นที่ตั้ง เช่น เห็นว่าตนเองขัดสนในชาตินี้ ก็เลยทำบุญเพื่อจะให้ได้ประสบความสุขในภพหน้า

๒. โลกาธิปเตยยะ (ความมีโลกเป็นใหญ่) หมายถึง การกระทำที่ปรารภโลกเป็นใหญ่ (ทำตามอย่างคนพวกมาก) เช่น เราไม่อยากจะทำบุญ แต่เห็นชนส่วนมากหรือเพื่อนร่วมงานเขาพากันทำ ครั้นจะไม่ทำก็เกรงว่าเขาจะติเตียน บางทีเรียกว่า ประชาธิปไตย การถือเอาความคิดคนส่วนมากเป็นเกณฑ์ ถึงแม้จะเป็นการกระทำที่ไม่ดี

๓. ธัมมาธิปเตยยะ (ความมีธรรมเป็นใหญ่) หมายถึง การกระทำที่ถือธรรมเป็นหลัก ถือความถูกต้อง ทำเพื่อให้คนอื่นมีความสุข ถึงแม้จะไม่ได้รับการยกย่องสรรเสริญก็ตาม