[ตัวเล็ก]

องค์สมเด็จพระทศพลบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้า เสด็จดับขันธ์ปรินิพพานที่สาลวโนทยาน เมืองกุสินารา แคว้นมัลละ ซึ่งเป็นประเทศเล็ก ๆ เมืองเล็ก ๆ ถ้าเปรียบอย่างในอาเซียนของเราก็ประมาณบรูไนหรือสิงคโปร์ พระองค์ท่านเล็งแม้กระทั่งวาระสุดท้ายของพระชนมชีพว่า ถ้าเสด็จไปปรินิพพานในเมืองใหญ่อย่างมคธหรือสาวัตถี จอมกษัตริย์ผู้ครองกรุงสาวัตถีหรือกรุงมคธ ย่อมไม่เปิดโอกาสให้ผู้อื่นได้รับพระบรมสารีริกธาตุไปบูชาแน่นอน แล้วถ้าหากว่าประเทศอื่นต้องการ ยกทัพมาแย่งชิง ต้องเกิดการรบราฆ่าฟันกันเป็นมั่นคง จึงเสด็จไปปรินิพพานที่เมืองเล็ก ๆ อย่างกุสินารา แคว้นมัลละ ซึ่งไม่อาจทานอำนาจของแคว้นใหญ่ได้ ก็ต้องยอมแบ่งปันพระบรมสารีริกธาตุให้

ก็แบบเดียวกับหลวงปู่มั่น ภูริทตฺโต บรมครูสายพระป่า เมื่อใกล้ที่จะมรณภาพ เล็งเห็นว่าบ้านผือเป็นหมู่บ้านเล็ก ๆ ถ้าหากว่าหลวงปู่มรณภาพที่นั่น มีการจัดงานศพถวาย จำนวนพระเป็นพัน ญาติโยมเป็นหมื่น มากเกินกว่าที่หมู่บ้านเล็ก ๆ เช่นนั้นจะรองรับไหว ต้องมีการล้มวัว ล้มควาย ล้มหมู ฆ่าไก่ ฆ่าปลา เพื่อที่นำมาประกอบอาหารเลี้ยงพระเลี้ยงคน หลวงปู่ก็ยอมตรากตรำสังขารที่บอบช้ำเต็มทีแล้ว ให้คนนำพาท่านใส่คานหาม ไปมรณภาพในตัวเมืองสกลนคร ซึ่งเป็นเมืองใหญ่ เป็นตลาดใหญ่อุดมสมบูรณ์ มีการเข่นฆ่าชีวิตสัตว์เพื่อจำหน่ายเป็นปกติอยู่ทุกวันแล้ว

องค์สมเด็จพระประทีปแก้วทรงเล็งเห็นว่า ถ้าเมืองเล็กสู้เมืองใหญ่ไม่ได้ สงครามย่อมไม่เกิด หลวงปู่มั่นเล็งเห็นว่า ถ้าอยู่ในตัวเมืองสกลนคร เขามีตลาดสด ข้าวปลาอาหารอุดมสมบูรณ์ ไม่ต้องไปฆ่าสัตว์ตัดชีวิตเพิ่มเติม นี่คือแบบอย่างที่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าประทานไว้ และหลวงปู่ผู้เป็นสาวกได้ปฏิบัติตามโดยสมบูรณ์ แม้วาระสุดท้ายของชีวิตก็ยอมลำบากตรากตรำสังขาร เพื่อย้ายที่ไปยังเมืองใหญ่