ฉะนั้น ทางพุทธศาสนาจึงยกเอาศีลเป็นแม่ของพระธรรม หรือเป็นมารดาของพุทธศาสนา
ดังนั้น หากใครจะเอาดี รู้ดี เข้าใจดี ปฏิบัติดี ปฏิบัติชอบ ทางพุทธศาสนาแล้วก็ต้องเริ่มต้นจากการรักษาศีล มีศีลคุมใจไว้ก่อนเป็นอันดับแรก เพื่อกันไม่ให้มันคิดชั่ว พูดชั่ว และทำชั่ว เปรียบเหมือนจับเสือ ซึ่งเป็นสัตว์ดุร้ายไว้ใจอะไรไม่ได้ หากจะฝึกมัน อบรมมันให้เชื่อง ก็จำเป็นต้องจับมันใส่กรงให้ได้ก่อน กันมันออกไปอาละวาดทำร้ายผู้อื่นเขา เมื่อจับเสือใส่กรงได้ แต่เสือไม่ตาย ยังดุร้ายอยู่ก็ตาม แต่ก็หมดสิทธิ์ที่จะออกไปทำร้ายผู้อื่นเขา
ใจคนที่ยังไม่ได้อบรมก็เหมือนกัน ต้องคุมไว้ด้วยศีล แม้จะคิดชั่วโดยเจตนาหรือไม่เจตนา (เผลอ) ก็ตาม มันก็ชั่วอยู่แค่ความคิด แต่ไม่ยอมให้ความชั่วล้นออกไปนอกใจ ไหลไปสู่วาจาชั่ว และทำชั่วทางกายได้ การปฏิบัติเขาทำกันเป็นขั้นเป็นตอนแบบนี้
เมื่อสามารถควบคุมกายและวาจาได้ดีแล้ว อาการเผลอใจที่คิดชั่ว ก็จะน้อยลง ๆ ตามลำดับ จนที่สุดอาการเผลอก็ไม่มี หรือมีก็ดับอารมณ์นั้น ๆ ได้ไม่ยาก ดับได้โดยฉับพลัน ที่เขาใช้ศัพท์ว่า เกิด-ดับ ๆ ๆ เกิดอะไร ก็เกิดอารมณ์ชั่วที่ใจนั่นเอง ดับอะไร ก็ดับอารมณ์ชั่วของตนนั่นเอง เกิดที่ไหน ก็เกิดที่ใจเรา ไม่ใช่เกิดที่ใจผู้อื่น
เพราะฉะนั้น ท่านจึงสอนให้เราดับที่ใจของเราเช่นกัน ห้ามไม่ให้ไปดับที่ใจผู้อื่นเขา หรือเกิดที่ไหนให้ดับที่นั่น เกิดที่ใจเราก็ดับที่ใจเรา พระพุทธเจ้าท่านสอนไว้อย่างนี้
แต่พวกที่ยังไม่เข้าใจ แต่พยายามสอนชาวบ้านหรือผู้อื่นเขา ให้ดับไฟที่อยู่ภายนอกตน หรือแก้ไขปัญหาที่ผู้อื่น ซึ่งเป็นการกระทำที่ตรงข้ามกับพระพุทธเจ้าสอน เขาเหล่านั้นจึงทำไม่สำเร็จ เหตุผลก็เพราะเขาค้านพระพุทธเจ้า เดินสวนทางกับพระองค์ ยิ่งทำจึงยิ่งยุ่ง ยิ่งมีปัญหา เมื่อไม่มีผล เขาก็โทษชาวบ้าน โทษผู้อื่นว่าเลว ไม่ดี โง่ พูดไม่รู้เรื่อง
แต่โดยธรรมแล้ว ท่านลองคิดดูดี ๆ ท่านก็จะพบความจริงเองว่า ใครเป็นคนโง่กันแน่ (ตัวอย่างปัจจุบันก็คือพวกที่กำลังประท้วงฝ่ายตรงข้ามที่มีความคิดเห็น (ทิฏฐิ) ไม่เหมือนกับตนด้วยวิธีการต่าง ๆ เป็นการทำตนเองให้เดือดร้อนก่อน แล้วจึงทำให้ผู้อื่นเดือดร้อน หากเกิดตายในขณะนั้น ก็ไปสู่อบายภูมิ ๔ ทุกคน)
|