[เถรี]

ถาม : พอจังหวะนั้น ตัวผมลองนึกตาม เช่น นึกถึงสวรรค์ ก็เบาขึ้นระดับหนึ่ง นึกถึงพรหมก็เบาขึ้นอีก พอนึกถึงพระนิพพานก็เบาสว่างดี
ตอบ : เพราะว่าแต่ละระดับ ความหยาบละเอียดไม่เหมือนกัน สวรรค์ละเอียดกว่าภพภูมิทิพย์ชั้นต่ำอื่น ๆ อย่างเช่น นรก เปรต อสุรกาย เป็นต้น พรหมละเอียดกว่าสวรรค์ ส่วนพระนิพพานละเอียดกว่าพรหมจนประมาณไม่ได้ ถ้าเรายกจิตขึ้นไปตามลำดับจริง ๆ ก็จะมีความเบาขึ้นไปตามลำดับที่เราไปถึง

ถาม : แต่ว่าส่วนตัวผมไม่ทราบรายละเอียดต่าง ๆ ในสวรรค์ ในพรหม
ตอบ : ไม่ต้อง..เอาใจไปจดจ่ออยู่ที่พระนิพพานถือเป็นอุปสมานุสติไปก่อน ถ้าเราไม่ดิ้นรนอยากรู้อยากเห็นมากนัก จิตใจปล่อยวาง พอนิ่งได้ระดับการรู้เห็นจะปรากฏเอง ถ้าหากว่าทำแล้วยังอยากรู้เห็น ก็เหมือนกับน้ำที่กระเพื่อมอยู่ ยังไม่นิ่ง เมื่อไม่นิ่งก็ไม่สามารถที่จะมองอะไรเห็นได้

ถาม : ขณะที่เข้าสมาธิอยู่ เกิดระลึกชาติขึ้นมาได้ ผมรู้ว่าชาติที่เรานึกไปได้ จิตปัจจุบันเกิดสติขาดแล้วเราก็ไปตามในอารมณ์นั้น ถ้าจิตปัจจุบันกำลังคล้อยตามกับอารมณ์ในอดีต อย่างเรานึกว่าเราได้เป็นนักรบ มีโทสะตอนนั้น จิตเราดับตายตอนนั้น ก็คือไปตามอารมณ์ขณะนั้นที่ดับ ?
ตอบ : ขอบอกว่า ถ้าคุณระลึกชาติแล้ว ความรู้สึกไม่ไปด้วยแสดงว่าเป็นของปลอม..!

ถ้าระลึกชาติแล้วเห็นจริง ๆ ความรู้สึกของเราจะเป็นบุคคลหรือสัตว์นั้นจริง ๆ สิ่งที่เป็นรักโลภ โกรธ หลง ของคน ๆ นั้น เราจะรับรู้ได้อย่างเต็มที่เลย ถ้าหากว่าเป็นอย่างนั้น ก็เชื่อว่าระลึกชาติได้จริง แต่ถ้าหากเราสักแต่ว่ามองเห็น ยังไม่แน่ว่าจะใช่ จริง ๆ แล้วอารมณ์ต้องเป็นไปตามนั้นด้วย

แต่ขอให้คุณมั่นใจว่า ถ้าคุณเห็นจริง ๆ ตอนนั้น แปลว่าคุณใช้กำลังของฌานสมาบัติไปรู้เห็น ฌานสมาบัติที่คุมอยู่ถ้าเราตายตอนนั้นจะไปตามกำลังฌานที่เราได้ ยกเว้นว่าเกิดความบังเอิญ อดีตทำกรรมไว้เยอะ ถึงเวลาภาพปรากฏขึ้น แล้วไปรัก โลภ โกรธ หลงตามนั้น โดยที่ไม่ได้ตั้งท่าปฏิบัติ ไม่ได้ตั้งกำลังใจให้ทรงตัวก่อน ถ้าตายตอนนั้นก็ไปตามกำลังใจของตนเองตอนนั้น