[เถรี]

ดังนั้น..หลักธรรมในพระพุทธศาสนา ถ้าหากว่าไม่ให้เริ่มด้วยศรัทธาจะไม่สามารถไปต่อได้ มีศรัทธาแล้ว ถ้าหากว่าไม่มีวิริยะ ไม่มีสติ ไม่มีสมาธิ ไม่มีปัญญา ท่านก็ไม่สามารถที่จะไปได้จนถึงปลายทาง เนื่องเพราะว่าสิ่งทั้งหลายเหล่านี้นั้น ต้องมีสมบูรณ์บริบูรณ์ หรือที่ภาษาบาลีใช้คำว่า เสมอกัน

แม้กระทั่งในปัจจุบันนี้ การปฏิบัติบางสายก็บอกว่า สมาธิไม่ต้องไปทำมาก เพราะว่าจะทำให้เราติดอยู่ในสมาธิเฉย ๆ เกิดโกสัชชะ คือความเกียจคร้านขึ้นมา ให้ทำแค่เล็ก ๆ น้อย ๆ ระดับขณิกสมาธิหรืออุปจารสมาธิก็พอ ขอเพียงสามารถทำให้อินทรีย์ ๕ พละ ๕ เสมอกันแล้ว เราก็เข้าถึงมรรคถึงผลได้ ซึ่งคำอธิบายนี้มีทั้งส่วนถูกและส่วนผิด

เนื่องเพราะว่าถ้าหากว่าท่านทั้งหลายมาสายสมถะ สามารถปฏิบัติจนได้ฌาน ๔ หรือว่าสมาบัติ ๘ ก็เหมือนอย่างกับบุคคลที่มีสมบัติมหาศาลอยู่แล้ว ทำไมถึงต้องลดตัวเองลงไปเป็นคนยากคนจน ที่มีเงินแค่บาทแค่ร้อยเท่านั้น ? "เหตุใดเราจึงไม่ยกเอาศรัทธา วิริยะ สติ และปัญญา ขึ้นมาให้เท่ากับสมาธิ แต่กลับให้ลดสมาธิลงไปให้เท่ากัน ?" เป็นต้น

ดังนั้น..สิ่งที่คุณหมออธิบายมา บางอย่างก็ฟังดูเข้าท่าดี แต่บางอย่างก็ไม่น่าจะใช่ ถ้าหากว่ายังอยู่ในลักษณะนี้ต่อไป แล้วมีคนเชื่อตาม คุณหมออาจจะสร้างมิจฉาทิฏฐิให้กับคนเป็นจำนวนมาก ก็คือตั้งคำถามในพระพุทธศาสนาทุกเรื่อง เสียเวลาในการคิดในการวิเคราะห์แบบโลก ๆ แทนที่จะตั้งหน้าตั้งตาปฏิบัติไปเลย แล้วเราจะได้เสวยวิมุตติรส คือ ผลจากการปฏิบัติตามหลักธรรมขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า

ไม่ใช่ไปตั้งแง่ว่า พระไตรปิฎกไม่ใช่สิ่งที่ออกจากพระโอษฐ์ขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า มีการสังคายนามาแล้วกี่ครั้งต่อกี่ครั้ง แม้แต่ครั้งล่าสุด ก็ยังสังคายนาหลังจากการสร้างกรุงรัตนโกสินทร์แล้ว เป็นต้น