[หยาดฝน]

ถ้าหากว่าเหตุที่นอกเหนือจากนี้ ก็ต้องดูความเหมาะสม โดยอาศัยหลักการตีความพระธรรมวินัย ที่องค์สมเด็จพระจอมไตรบรมศาสดาสัมมาสัมพุทธเจ้าประทานให้ไว้ เรียกว่าหลักมหาปเทส คือข้ออ้างใหญ่ มีอยู่ ๔ ข้อ

พระองค์ท่านตรัสว่า “สิ่งใดไม่สมควร ถ้าพิจารณาแล้วว่าไม่สมควร สิ่งนั้นย่อมไม่สมควร” อย่างเช่นสมัยก่อนไม่ได้สั่งห้ามเอาไว้เรื่องเกี่ยวกับยาเสพติด แต่สมัยนี้ของเรามีทั้งยาบ้า ยาไอซ์ ยาเค ยาอี มากมายไปหมด สิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งที่ไม่สมควร เมื่อพิจารณาแล้วว่าไม่สมควร แน่นอนว่าสิ่งนั้นย่อมไม่สมควร ก็คือพระเณรทำไม่ได้

“สิ่งใดไม่สมควร พิจารณาแล้วว่าสมควร สิ่งนั้นย่อมสมควร” สิ่งที่ไม่สมควร คือพระพุทธเจ้าไม่ได้อนุญาตเอาไว้ อย่างเช่นว่า พระป่วย อยู่ ๆ เกิดไส้ติ่งแตกขึ้นมา ต้องหามไปส่งโรงพยาบาล ออกพ้นวัดไปกลับไม่ได้ เพราะว่าต้องอยู่รักษาตัวหลายวัน พระพุทธเจ้าไม่ได้อนุญาตให้ไปรักษาตัว แต่เมื่อพิจารณาเห็นแล้วว่าสมควรก็อนุญาตให้ไปได้