[สุธรรม]

ภายในวัดรุทรวรรณะมหาวิหาร

ถัดไปเป็นหินแกะสลักเป็น “บัวเล็บช้าง” ๒ แท่น แท่นถัดจากองค์พระเจดีย์ว่างเปล่า แท่นถัดไปวางไว้ด้วยวัชระ จากนั้นเป็นเสาไม้สี่เหลี่ยมประมาณหน้าหกสูงประมาณ ๔ เมตร ช่วงบนเหลากลมแล้วแกะเป็นแท่นบัว มีคนหรือเทวดาก็ไม่รู้ ? นั่งพับเพียบโบกธงอยู่ข้างบน ตรงโคนเสาเป็นรูปคนสลักจากหินนั่งพนมมืออยู่บนแท่นหิน ไหว้ไปทางแท่นที่ห้อยระฆังโลหะอยู่ แต่มั่นใจได้เลยว่าไม่ได้ไหว้ระฆัง หากแต่ไหว้พระในวิหารใหญ่ที่อยู่ตรงหน้าต่างหาก...

รอบ “ลานวัด” เป็นระเบียงคดกึ่งตัวอาคาร มีกงล้อมนต์รายล้อมเป็นรั้วระเบียงทุกด้าน ยกเว้นตรงหน้าที่รูปสลักยกมือไหว้เท่านั้น ที่เป็นตัวอาคารทรงศิขะระ ๒ ชั้น บนสุดเป็นสันหลังคาที่มีพระเจดีย์องค์เล็กเรียงรายอยู่ ๑๕ องค์ พระเจดีย์องค์กลางมีฉัตรกั้นให้ด้วย หลังคาชั้นนี้หุ้มด้วยแผ่นทองเหลือง มี “บันไดสวรรค์” เป็นแผ่นทองเหลืองแกะลายห้อยลงมาพาดหลังคาชั้น ๒ จำนวน ๓ สาย หลังคาของชั้นสองเป็นสีดำต่างจากกระเบื้องของระเบียงคด เหมือนกับมุงด้วยแผ่นดีบุกแบบหลังคาวังไทยโบราณ มีพระเจดีย์เล็ก ๆ ตั้งอยู่ ๖ องค์ด้วยกัน แบ่งเป็นสองแถว หน้า ๑ องค์ หลัง ๕ องค์ ทั้งสองชั้นมีคันทวยที่แกะสลักเป็นรูปเทพเจ้าต่าง ๆ รายล้อมรอบทั้งหลัง...

ด้านหน้าตัวอาคารมี “มณฑป” ๒ หลัง ทางซ้ายมือหลังแรกมีกงล้อมนต์ขนาดใหญ่อยู่ข้างใน ส่วนหลังที่อยู่ตรงหน้าตัวอาคาร มีหลังคาโลหะสีทองวาววับนั้น เป็นที่ประดิษฐานพระเจดีย์องค์เล็ก ตรงทางขึ้นซุ้มประตูหล่อโลหะที่ด้านข้างเป็นรูปหล่อองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า มีรูปสิงห์แกะสลักจากหินตั้งอยู่ ๒ ตัว ถัดไปตรงข้างบันไดมีรูปหล่อโลหะสัมฤทธิ์ “ไกรสรอัศวิน” สองตัว ที่ตัวเป็นม้าแต่อุ้งเล็บและหางเป็นสิงห์ ที่ไม่เคยเห็นจากที่ไหนมาก่อนก็คือมีเขาเป็นแพะที่ยาวมาก...