[เถรี]

คราวนี้การที่ปัญญาจะเกิด จำเป็นจะต้องมีสมาธิที่ตั้งมั่น เพื่อให้สภาพจิตของเรานิ่ง ผ่องใส สะอาด สว่าง สงบ จึงจะสามารถพิจารณาพบเห็นหลักธรรมขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่ตรัสไว้ว่า สัพเพ สังขารา อนิจจา สังขารทั้งหลายไม่เที่ยง สัพเพ สังขารา ทุกขา สังขารทั้งหลายประกอบไปด้วยความทุกข์ สัพเพ ธัมมา อนัตตา ธรรมทั้งหลายไม่มีสิ่งให้ยึดถือมั่นหมายเป็นตัวตนเราเขาได้

การที่สมาธิของเราจะทรงตัวจนกระทั่งก่อเกิดปัญญาได้ เราจะต้องรักษาศีลเป็นปกติ บุคคลทั่วไปรักษาศีล ๕ อุบาสกอุบาสิการักษาศีล ๘ สามเณรรักษาศีล ๑๐ พระภิกษุสงฆ์รักษาศีล ๒๒๗ ข้อ ต้องระมัดระวังอยู่เสมอที่จะไม่ละเมิดศีลด้วยตนเอง ไม่ยุยงส่งเสริมให้ผู้อื่นละเมิด และไม่ยินดีเมื่อเห็นผู้อื่นละเมิดศีล

การที่เราระมัดระวัง กาย วาจา ใจ ของเรา ไม่ให้ล่วงละเมิดศีลทั้งโดยตนเอง ทั้งยุยงให้ผู้อื่นละเมิด และทั้งยินดีในการที่ผู้อื่นละเมิด เราจะระงับยับยั้งได้ก็ต่อเมื่อสติทรงตัว สติการระลึกรู้ของเราเมื่อจดจ่อระมัดระวังอยู่ สมาธิก็จะเกิดขึ้นเองโดยอัตโนมัติ แต่การที่ไปรอให้สมาธิเกิดโดยอัตโนมัติ บางทีก็ช้าเกินไป เราจึงต้องมาตามดูตามรู้ลมหายใจเข้าออก ให้ความรู้สึกทั้งหมดของเราจดจ่ออยู่กับเฉพาะหน้า ตอนนี้ เดี๋ยวนี้ ถ้าเราสามารถทำได้ สภาพจิตก็จะค่อย ๆ นิ่งสงบ ทรงเป็นอัปปนาสมาธิ ตั้งแต่ปฐมฌานละเอียดขึ้นไป ก็สามารถใช้งานในการตัดกิเลสได้ สามารถช่วยให้มีปัญญารู้เห็นตามสภาพความเป็นจริงได้

ดังนั้น...การที่เราจะล่วงพ้นจากกองทุกข์ ก็จำเป็นที่จะต้องเคี่ยวเข็ญตนเองให้รักษาศีล เจริญสมาธิภาวนา เมื่ออารมณ์ใจทรงตัวแล้ว ก็เอากำลังในการภาวนามาพินิจพิจารณา ตัดร่างกายของเรา หรือตัดความยินดีในการมาเกิดในร่างกายนี้ ตัดความยินดีในการมาเกิดในโลกนี้ ถ้าสามารถตัดให้เด็ดขาดเป็นสมุจเฉทปหาน พระนิพพานก็จะเกิดขึ้นกับท่านทั้งหลายเอง

ลำดับต่อไปให้ท่านทั้งหลายตั้งใจภาวนาและพิจารณาตามอัธยาศัย จนกว่าจะได้รับสัญญาณบอกว่าหมดเวลา


พระครูวิลาศกาญจนธรรม, ดร.
เทศน์ช่วงทำกรรมฐาน ณ บ้านบ้านเติมบุญ
วันศุกร์ที่ ๓ มกราคม ๒๕๖๓
(ถอดจากเสียงเป็นอักษร โดย ทาริกา)