[เถรี]

"แล้วอย่าไปหวังว่าครูบาอาจารย์จะสอนได้ เพราะครูบาอาจารย์คนแรกอยู่ในบ้าน ถ้าหากว่าพ่อแม่ปั้นออกมาไม่ได้ ส่งต่อให้ครูปั้น กว่าจะไปถึงโรงเรียนได้ก็ ๓ ขวบ ๖ ขวบ แล้วก็ไม่ต้องหวังว่าพระจะช่วยได้ เพราะกว่าจะบวชได้ก็อายุ ๒๐ ปี มีหลายรายเอาลูกมาถึงก็ “ท่านเจ้าขา ช่วยอิฉันหน่อย สอนให้มันเป็นคนดีทีเถอะ มันเกเรเหลือเกิน” ถามว่าลูกโยมจะบวชกี่วัน ? บอกว่า ๗ วัน ตัวเองสอนมา ๒๐ ปีสอนลูกให้ดีไม่ได้ มาอยู่วัด ๗ จะให้สอนลูกให้เป็นคนดีได้ก็อัศจรรย์แล้ว

เรื่องพวกนี้ถ้าเปรียบไปแล้วเกี่ยวกับหลักการปฏิบัติธรรมก็คือ “เมตตาเกินประมาณ” ไม่มีตัวอุเบกขา ในเมื่อขาดอุเบกขาก็จะทำให้เดือดร้อนภายหลัง ขณะเดียวกันกำลังใจของเราก็ไม่เพียงพอ จึงไม่สามารถที่จะวางอุเบกขาได้ โยมแม่ของอาตมามีลูก ๑๓ คนเลี้ยงด้วยไม้มาตลอด ไม่อย่างนั้นลองนึกดูว่าไอ้ลิงน้อย ๑๐ กว่าตัว อาละวาดขึ้นมาพร้อม ๆ กันแล้วใครจะเอาอยู่ ? จึงต้องเลี้ยงด้วยไม้ ถ้าหากว่าทำอีกก็โดนอีก ต้องลักษณะอย่างนั้น

นักปกครองที่ดีต้องเริ่มต้นที่บ้านตัวเอง ถ้าปกครองในบ้านดีได้ ก็สามารถปกครองส่วนรวมให้ดีได้เหมือนกัน ถ้าบ้านตัวเองเอาดีไม่ได้ ก็ไม่ต้องหวังว่าจะไปปกครองใคร พระพุทธเจ้าตรัสเอาไว้ชัด ๆ ว่า “ยถาวาที ตถาการี ยถาการี ตถาวาที” ก็คือ “พูดอย่างไรต้องทำอย่างนั้น ทำอย่างไรก็ต้องพูดอย่างนั้น” ไม่อย่างนั้นแล้วจะกลายเป็นหลายมาตรฐาน แล้วบ้านเมืองจะเละเทะหมดอย่างทุกวันนี้"