[เถรี]

ถาม : (ไม่ชัด)
ตอบ : ไม่จำเป็นต้องเห็น แค่มั่นใจว่ามีก็ใช้ได้

ถาม : ต้องมั่นใจขนาดไหนครับ หรือมั่นใจในความรู้สึกแรก ?
ตอบ : ความรู้สึกแรกมักจะเป็นสิ่งที่ถูกต้อง แต่ว่าผู้ปฏิบัติมักจะมีจุดบอดอยู่ก็คือว่ามักจะไป “เอ๊ะ” ตัวนี้ก็คือเอาของเก่าไปปนว่า น่าจะเป็นอย่างนั้นอย่างนี้ เขาเรียกว่าอุปาทานคือไปยึดของเก่า

เผลอ "เอ๊ะ" เมื่อไรก็คือเรากำลังเอาของเก่ามาปนแล้ว แต่อดไม่ได้หรอก หลังจากที่เรา "เอ๊ะ" แล้วผิด เราจึงจะรู้ว่า อ๋อ...ที่แท้อันแรกถูกแล้ว ต้องแก้นิสัยจุดนี้กันอีกนานเลย ส่วนใหญ่แล้วมักจะเป็นอย่างนั้นเสียด้วย

ถาม : (ไม่ชัด)
ตอบ : แค่นั้นก็พอแล้ว ความรู้สึกล้วน ๆ บอกได้ชัดเจนก็เพียงพอแล้ว รายละเอียดทั้งหมดอยู่ตรงนั้นแหละ ความรู้สึกที่เรารู้สึกนั่นแหละคือภาพ แต่เราไม่เข้าใจเองว่าภาพคืออะไร เรารู้สึกจนอธิบายรายละเอียดได้ทำไมจะไม่ใช่ภาพ ? เพียงแต่ว่าไม่ใช่ตาเห็นเราก็เลยนึกว่าไม่ใช่ภาพ

ถาม : บางครั้งอารมณ์หนักครับ ?
ตอบ : ถ้าอารมณ์หนักก็แปลว่าสมาธิหรือวิปัสสนาญาณของเราพร่อง ถ้าสมาธิของเราตก สูงเกินหรือต่ำเกินก็จะหนัก แต่ถ้าหากว่าพอดี ๆ ก็จะรู้สึกว่าเบา สามารถสัมผัสได้ง่าย

ถาม : (ไม่ชัด)
ตอบ : มีเยอะมากเลย โดยเฉพาะการระงับยับยั้ง กาย วาจา ใจ ของเราไม่ให้ละเมิดศีล พอสติดีขึ้นก็คุมศีลได้ดี สติดีขึ้นสมาธิก็ทรงตัวได้ ถึงได้บอกว่าจำเป็นต้องฝึก