[เถรี]

ถาม : สงสัยว่าอย่างอารมณ์ปฏิฆะซึ่งมันเป็นอารมณ์กระทบของโทสะ แล้วทีนี้ตัวกามราคะมันไม่มีอารมณ์กระทบบ้างหรือคะ
ตอบ : มีสิ ตาได้เห็น จมูกได้กลิ่น ลิ้นได้รส หูได้ยิน กายได้สัมผัส ทั้งนั้น

ถาม : เพียงแต่ว่าอารมณ์มันเบากว่า ?
ตอบ : มันไม่ใช่เบากว่า มันเป็นสิ่งที่เรายินดี ไม่ไปผลักไสมัน มันก็เลยไม่รู้สึกว่ามันกระทบ แต่ว่าในเรื่องของโทสะนี่เราไม่ยินดี กระทบเมื่อไหร่ยันมันโครมเลย มันก็เลยกระทบเยอะ

ถาม : หนูสงสัยว่า เอ๊ะ ตัวกามราคะมันก็มีอารมณ์กระทบไม่มาก แต่ทีนี้มันก็ไม่เห็นมีอารมณ์กระทบในภาษาบาลีบ้าง
ตอบ : มันมาอย่างนี้ (ทำมือโอบเข้ามา) แต่โทสะมันไปอย่างนี้ (ทำมือผลักออกไป) คนละอย่างกัน อันหนึ่งเราไปคว้ามันเข้ามาเราจะไปรู้สึกอะไร มันมีแต่อยากให้กระทบมากขึ้น

ถาม : ทีนี้ถามต่อไปในเรื่องของกามคุณ ๕ ซึ่งประกอบไปด้วย รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส สงสัยว่าเป็นไปได้ไหมที่แต่ละคนจะติดในแต่ละตัวที่หนักแตกต่างกันไป
ตอบ : ใช่ มีเด่นเฉพาะของตัวเอง

ถาม : แล้วทีนี้อย่างที่หนูเคยถามหลวงพ่อเกี่ยวกับเรื่องอรูปราคะว่า บางคนที่ไม่ได้ฝึกในอรูปฌานแต่ว่าท่านไปละในอรูปราคะ ละในเรื่องของนามธรรมอย่างกลิ่น เสียง รส แล้วเป็นไปได้ไหมที่คนละกามราคะได้ เขาละได้เฉพาะตัวรูปหรือตัวสัมผัส
ตอบ : แล้วแต่ว่าเขาติดเด่นตรงจุดไหน ตัวนั้นมันเหมือนกับว่าเราละเฉพาะตรงจุดนั้น แต่ว่าจริง ๆ แล้ว ถ้ามันละตัวใดตัวหนึ่งแล้วมันละทั้งหมด เพราะกำลังในการตัดมันเท่ากัน ถ้าเราสามารถละอันแรกได้ สอง สาม สี่ มันก็เหมือนกัน

ถาม : แล้วคำว่าละ กับปล่อยวาง ต่างกันหรือเปล่าคะ
ตอบ : ละ เดินจากไปเฉย ๆ มันกองอยู่ตรงนั้น ไปสะดุดเมื่อไหร่มันอาจจะเป็นโทษได้ แต่ถ้าหากวาง สลัดมันพ้นไปเลย ไม่มีวันที่จะมาข้องเกี่ยวกันอีก แต่ว่าเราจะมาเอาศัพท์เรื่องนี้มันไม่ได้ เพราะว่าบางคนอาจจะมีความรู้สึกว่าละ เขาก็ทิ้งหมดเหมือนกัน มันขึ้นอยู่กับว่ากำลังใจของเรามันขึ้นอยู่ตรงจุดไหน ถ้าหากว่าเอาเฉพาะศัพท์มันใช้ไม่ได้

ถาม : ก็คืออย่างเมื่อก่อนมีความรู้สึกว่าปฏิบัติเพื่อที่จะละ ๆ ๆ มันออกไป ทีนี้ตอนหลังมันรู้อยู่แล้ว เหลือแค่ว่าจะยึดหรือว่าจะปล่อย มันเหลือแค่นี้
ตอบ : แล้วทีนี้จะยึดหรือจะปล่อย

ถาม : ปล่อยแล้วค่ะ ยึดแล้วมันทุกข์