อันเนื่องมาจากกัลยาณมิตร

[สายท่าขนุน]

คนเรานั้นชีวิตส่วนใหญ่ก็อยู่กับความคิด ความคิดเป็นตัวชี้วัดความสุขของเราก็ว่าได้
คนเรามีความสุขได้ก็เพราะความคิด คนเราทำดี ก็เพราะคิดดี คนเรามีความเศร้า เพราะเราคิดไม่ดี
คนเราทำไม่ดี ก็เพราะคิดไม่ดี แล้วเรานั้นก็ใช้เวลาส่วนใหญ่อยู่กับความคิด
สิ่งที่สำคัญนั้นก็คือ เราไม่ได้เห็นว่า เราคิดอะไร ? ความคิดของเราทำงานอย่างไร ?
เราไม่ได้มาสังเกตการทำงานของความคิด
ซึ่งมีน้อยคนที่จะมาเรียนและก็มาศึกษาในเรื่องของการทำงานของความคิดว่า ความคิดทำงานอย่างไร ?
จริง ๆ แล้วเป็นเรื่องที่สำคัญมาก สำคัญที่สุดในชีวิตเราเลยก็ว่าได้
แต่ว่า ไม่รู้เพราะอะไร ? เขาจึงไม่ได้มาบรรจุวิชานี้ไว้ในวิชาเรียนของเรา
ตอนที่เราเรียน ไม่ว่าจะเป็นอนุบาล ประถม มัธยม หรือในระดับชั้นมหาวิทยาลัย

[สายท่าขนุน]

แต่พระศาสดาของเรา ท่านได้เห็นความสำคัญ
แม้ว่า พระองค์ท่านนั้นจะมีความพร้อมในทุก ๆ ด้าน แต่พระองค์ท่านนั้นตระหนักว่า สิ่งนี้นั้นเป็นสิ่งที่สำคัญ
และพระองค์ท่านก็คิดว่า ยังไม่มีใครที่สนใจและสอนวิชานี้อย่างจริงจัง ?
พระองค์ท่านจึงได้ตัดสินใจ เสด็จออกจากราชวังของท่าน ซึ่งจริง ๆ แล้วท่านนั้นมีความพร้อมทุกอย่าง
แล้วก็จะเป็นกษัตริย์ที่ยิ่งใหญ่ แต่ท่านกลับทิ้งทุกอย่าง เพื่อมาศึกษาเรื่องของความคิด เรื่องของจิตใจว่า
ความคิดนั้นเป็นอย่างไร ? จิตใจนั้นเป็นอย่างไร ? กายนี้-ใจนี้เป็นอย่างไร ?
แล้วก็ความทุกข์ที่เกิดจากความคิด ที่เกิดจากจิตใจเรานั้น เป็นอย่างไร ?
สิ่งนี้เป็นสิ่งที่หลายคนนั้นรู้สึกแปลกใจว่า คนนั้นมีความพร้อมขนาดนั้น ทำไมถึงจากสิ่งที่ตัวเองมีอยู่มา ?

[สายท่าขนุน]

ซึ่งแท้ที่จริงแล้ว สิ่งที่เราคิดว่าเรามี สิ่งที่เราคิดว่าเราพร้อม สิ่งที่เรากำลังวิ่งหาอยู่นี้
เราคิดว่า ไปถึงตรงนั้นแล้ว เราจะมีความสุข แต่ไม่มีใครมารับประกันว่า เราไปถึงตรงนั้นแล้ว เราจะมีความสุข
เป็นเพียงแค่ความคิด ที่เราคิดขึ้นมาเองว่า ถ้าเราไปถึงจุดนั้นจุดนี้แล้ว เราจะมีความสุข

ยกตัวอย่างง่าย ๆ เช่น เราทำงานวันหนึ่ง ๘ ชั่วโมง ๑๐ ชั่วโมง ๑๒ ชั่วโมง เพื่ออะไร ?
เพื่อเราคิดว่า วันหนึ่งเราจะมีเงินเก็บมาก ๆ ไปซื้อบ้านหลังใหญ่ ๆ สวยงาม สะดวกสบาย
มีรถคันโต นั่งแล้วรู้สึกสบาย นุ่มนวล ได้ไปเที่ยวรอบโลก ได้ไปในที่ซึ่งเราไม่เคยไป
ได้ไปรับประทานอาหารที่ราคาแพง ที่เราไม่เคยได้รับประทาน ได้ไปเห็นอะไรต่าง ๆ นานา ที่เราอยากเห็น
อันนี้ก็คือความคิดที่เราคิดขึ้นมา ก็มีความคิดเป็นตัวตั้ง แล้วเราก็ปฏิบัติประพฤติตามความคิดนั้นไป
เมื่อเราไปถึงจุดนั้นแล้ว บางทีความจริงกับความคิดไม่เหมือนกัน
บางครั้งหลายคนทุกข์แสนสาหัสกว่าจะไปถึงจุดที่ตัวเองคิดไว้ บางคนบางท่านนั้นก็ไปไม่ถึงจุดที่ตัวเองคิดไว้ก็มี
แต่ก็ไม่เคยหันกลับมามองว่า ทำไมเราถึงคิดเช่นนั้น ? ทำไมเราถึงอยากเช่นนั้น ? ทำไมเราถึงเป็นเช่นนั้น ?

[สายท่าขนุน]

เพราะฉะนั้น การที่เราได้มานั่งดูความคิดของเราจึงสำคัญมาก
เมื่อสักครู่ที่ผ่านมา เราได้นั่งกันถึงจะไม่ใช่ระยะเวลาที่ยาวนาน
จริง ๆ ระยะเวลานั้นก็ไม่ใช่เครื่องพิสูจน์เสมอไป
ขึ้นอยู่กับว่า ตอนที่เรานั่งนั้น เราทำอะไรมากกว่า ?
บางคนก็นั่งกันทั้งวันทั้งคืน เพราะว่า ความอยากที่จะปฏิบัติ อยากจะใช้เวลา
แต่ว่า ในขณะที่นั่งนั้น ก็ไม่ได้พิจารณาความคิด

ยกตัวอย่าง เหมือนกับเราอ่านหนังสือ ถ้าเราอ่านหนังสือหลายเล่มเลย อ่านเร็วด้วย
เราอยากได้จำนวนหน้า จำนวนเล่ม จำนวนเรื่อง
แต่เรานั้นไม่ได้พิจารณาบทความที่เราอ่านไป ไม่ได้วิเคราะห์ว่า
ทำไมเราถึงอ่านหนังสือเล่มนี้ ? อ่านหนังสือเล่มนี้แล้วได้อะไร ?
(เราก็ได้แต่อ่าน ได้แต่จำนวนหนังสือ เราได้แต่จำนวนหน้า แต่เรานั้นไม่ได้ความรู้)

[สายท่าขนุน]

เพราะฉะนั้น การนั่งก็เช่นเดียวกัน บางครั้งอาจจะนั่งไม่นาน
แต่ที่สำคัญคือ ขณะที่เรานั่งนั้น เราทำอะไร ?
ถ้าขณะที่เรานั่งนั้น เราได้พิจารณาดูเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น
แล้วเราสามารถที่จะรู้เท่าทันสิ่งที่เกิดขึ้นได้นั้น แสดงว่าเราอยู่กับปัจจุบันได้
การอยู่กับปัจจุบันนั้น จริง ๆ ก็ไม่ใช่เรื่องยาก เพราะว่า จริง ๆ เรานั้นอยู่กับปัจจุบันตลอด
เราไม่สามารถวิ่งกลับไปในอดีตได้ ไม่มีเครื่องมือให้เรากดปุ่ม
แล้ววิ่งกลับไปอดีต ไม่มีเครื่องมือที่พาเราไปอนาคตได้
จริง ๆ เราอยู่กับปัจจุบันตลอด
แต่ใจของเราต่างหากที่ไม่ได้อยู่กับปัจจุบัน
ใจของเราต่างหากที่บางครั้งวิ่งไปติดกับในอดีต
ใจของเราต่างหากที่บางครั้งวิ่งไปติดกับในอนาคต
บางคนก็วิ่งไปติดกับอดีตที่ไม่ดี แล้วก็ติดอยู่อย่างนั้น ออกมาไม่ได้
นั่งหลับตาทีไร ? ก็วิ่งไปหาอดีตอันนั้น
บางคนก็ไปติดกับอนาคตที่ยังไม่เกิดขึ้น ที่เราอยากได้ อยากเป็น อยากมี ไปติดกับอนาคตอันนั้น
เพราะฉะนั้น ใจของเราก็เลยวิ่งข้ามไป ข้ามมา ข้ามปัจจุบันไป
ไปติดกับอดีตบ้าง ไปกับอนาคตบ้าง
เพราะฉะนั้น ถ้าเราสามารถหาสิ่งใดสิ่งหนึ่งที่เป็นเครื่องเตือนให้เราอยู่ในปัจจุบันได้ ก็จะเป็นสิ่งที่ดี

[สายท่าขนุน]

ยกตัวอย่าง เช่น เวลาเรานั่งสมาธิ เราดูลมหายใจเพื่ออะไร ? (เพื่อต้องการอยู่กับปัจจุบัน)
ตอนนี้เราหายใจเข้า เราก็รู้ว่าหายใจเข้า หายใจออกก็ให้รู้ว่าออก
ขณะที่เราดูลมหายใจอยู่กับปัจจุบัน โดยปกติใจของเราจะไม่นิ่ง
ชอบเคลื่อนไหว ถ้าให้อยู่กับลมหายใจนาน ๆ ก็จะรู้สึกเบื่อ ไม่อยู่แล้ว
ใจก็จะวิ่งออกไปคิดบ้าง ไปติดกับเรื่องนั้นเรื่องนี้บ้าง
ถ้าเราไม่พิจารณาการทำงานของใจเรา การทำงานของความคิด
เราก็จะไปติดอยู่กับความคิดนั้น
นั่งก็นั่งไป แต่ไม่ได้อยู่กับปัจจุบันหรอก ไปคิดถึงอดีตบ้าง ไปคิดถึงอนาคตบ้าง
แล้วก็หมดเวลา นั่งมาพอสมควรแล้วก็ลืมตามา ก็ไม่ได้อยู่กับปัจจุบันอีก
อาจมาอยู่กับปัจจุบันตอนที่ได้ยินเสียงว่า ให้ลืมตา รู้ว่า กำลังลืมตา นี่!!...อยู่กับปัจจุบัน

[สายท่าขนุน]

เพราะฉะนั้น เราต้องพัฒนาสติเราให้เร็ว ให้ทันความคิดให้ได้
เพราะอะไร ? เพราะความคิดเรานั้นเร็วมากเร็วจริง ๆ เร็วกว่ารถยนต์ เร็วกว่าเครื่องบิน เร็วกว่าแสง
เครื่องบินที่ว่าเร็ว ๆ สู้ใจเราไม่ได้
นั่งอยู่ที่นี่คิดถึงลอนดอน ใจก็วิ่งไปแล้ว เห็นภาพแล้วว่า ที่ลอนดอนเป็นอย่างไร ?
คิดไปถึงปารีส ใจก็วิ่งไปแล้ว เห็นหอไอเฟลชัดเจนแล้ว
นั่ง ๆ อยู่เราคิดถึงที่บ้าน ใจก็วิ่งไปที่บ้านทันทีเลย
คิดถึงคนที่เรารัก หน้าคนที่เรารักขึ้นมาทันทีเลย
นึกถึงคนที่เราเกลียด คนที่เราไม่ชอบ หน้าของคนที่เราไม่ชอบก็ขึ้นมาทันทีเลยเหมือนกัน
ไม่ต้องขับรถไปหาเขา ไม่ต้องโทรศัพท์ไปหาเขา
นี่!!...คือการทำงานของความคิดของเรา
ที่ทำงานอยู่ตลอดและก็เร็วมาก ซึ่งเราไม่ได้สังเกตดู

[สายท่าขนุน]

บางคนนั้นน่าสงสารมากคือ ไม่รู้จักวิธีหยุดคิด
ตั้งแต่เด็กประถม มัธยม มหาวิทยาลัย เราเรียนแต่วิธีคิดมาตลอด
แต่เราไม่เคยเรียนวิธีทำอย่างไรให้ใจของเรานั้นได้พักจากการคิดบ้าง ?
เมื่อสักครู่แม้ตัวเองจะได้นั่งในช่วงเวลาสั้น ๆ ก็มีความสุข เพราะว่า ได้หยุดคิด
ได้อยู่กับปัจจุบัน แล้วก็รู้สึกเบาสบาย และก็รู้สึกว่า มีแรง
เพราะฉะนั้น การที่เราได้มาจัดสรรเวลาช่วงหนึ่งของวัน
ได้มาดูใจของเราว่า ใจของเรานั้นทำงานอย่างไร ? สำคัญมาก
ไม่เช่นนั้นแล้ว เราก็จะปล่อยให้ความคิดของเรานั้น ทำงานอยู่ตลอด
ใจของเราทำงานอยู่ตลอด เปรียบเสมือนกับอะไร ?
เปรียบเสมือนกับเครื่องจักร รถยนต์ หรือเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ใช้งานอยู่ตลอด
ทีวีที่เปิดอยู่ตลอด ไม่เคยปิดเลย นั่นคือความคิดของเราที่คิด ๆ ๆ อยู่ตลอด
คิดจนเครื่องพัง ถึงจะเลิกคิด นี่!!...คือคนที่ไม่เคยคิดที่จะหยุดพัก

[สายท่าขนุน]

เพราะฉะนั้น การที่เรารู้จักใจของเรา รู้จักการทำงานของใจเราสำคัญมาก
พอถึงจุดหนึ่งที่ใจของเราว้าวุ่นมาก ๆ วุ่นวายมาก ๆ ที่เราคิดมาก
เราจะรู้ตัวทันทีว่า ตอนนี้ใจเราว้าวุ่น เราคิดมากไปแล้ว เราวิตกกังวลแล้ว
เราอยู่กับปัจจุบันไม่ได้ พาใจเรากลับบ้านให้ได้
คนส่วนใหญ่หลงอยู่ในความคิด เหมือนกับเราเดินทาง แล้วเราไม่มีแผนที่
เราไปเรื่อย ๆ ไม่มีจุดหมาย คนที่คิดเรื่อย ๆ คิดเรื่อยเปื่อย คิดอยู่ตลอด ไม่มีจุดหมาย
คิดไปเรื่อย ๆ ไม่รู้เมื่อไหร่จะถึงจุดหมาย?
แต่คนที่มีแผนที่ คือคนที่มีสติ
เขาจะดูว่า ตอนนี้เราอยู่ที่ไหนแล้ว ? เราไปถูกทางหรือเปล่า ?
คนที่มีสติไปดูความคิด เอ๊ะ!!..เรานั่งอยู่บนโต๊ะทำงาน เรากำลังทำงานอยู่
ทำเรื่องนี้อยู่ แต่ทำไมใจเราไปคิดเรื่องที่บ้าน ?
เราหลงทางแล้ว ทำไมเราไม่คิดเรื่องงาน ?
แต่ถ้าไม่มีสติไปดูตรงนั้น เราก็ไม่รู้หรอกว่า เราหลงทาง
คนที่ไม่รู้ว่า ตัวเองหลงทาง ชีวิตก็จะหลงอยู่ในความคิดตลอด คิดอย่างไม่มีที่สิ้นสุด
แล้วก็จะรู้สึกเหนื่อย แต่ก็ไม่รู้ว่า ทำไมเหนื่อย ?
เพราะว่า ไม่เคยไปสังเกตดูว่า ทำไมตัวเองถึงเหนื่อย ?

[สายท่าขนุน]

แต่คนที่มีสติไปดูความคิดก็จะรู้ว่า เราทำงานอยู่ เราไปคิดเรื่องอื่น เราไม่ได้จดจ่ออยู่กับงาน
เวลาผ่านไปแต่เราไม่ได้อะไรเลย อยากจะทำเรื่องนี้ให้เสร็จ แต่ก็ไปทำอีกเรื่องหนึ่ง
เพราะฉะนั้น เป็นไปไม่ได้ที่จะทำเรื่องนั้นให้ดี ให้เสร็จได้
หรือขณะที่เราอ่านหนังสือ แต่เราไปห่วงว่า เราอยากดูทีวี
อูย!!..เวลานี้เราน่าจะดูทีวี เพราะมีรายการที่เราชอบ รายการที่เราอยากดู
แต่ใจเราไปอยู่กับหนังสือ ใจเราอยากอ่านหนังสือ อีกใจหนึ่งอยากดูทีวี
เดี๋ยว ๆ ใจอีกดวงหนึ่งเกิดขึ้นมาอีก อยากฟังเพลง ทั้งอยากอ่านหนังสือ อยากดูทีวี อยากฟังเพลง
แล้วเดี๋ยว ๆ ก็มีใจอีกดวงหนึ่งเกิดขึ้นมาอีก อยากคุยกับเพื่อน เอาละซิ!!
ถ้าเราไม่สังเกตตามความคิดนั้น เราก็จะพยายามทำหลาย ๆ อย่างในเวลาเดียวกัน
นี่!!...ก็เป็นที่มาของความเครียด มันผิดธรรมชาติ
จริง ๆ แล้วใจเรานั้นมีประสิทธิภาพมาก ถ้าเราทำสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ในขณะนั้นเพียงสิ่งเดียว

[สายท่าขนุน]

เพราะฉะนั้น การที่เราอยู่กับปัจจุบันขณะได้ คือใจของเราจดจ่ออยู่กับสิ่งใดสิ่งหนึ่งเพียงสิ่งเดียว
อันนี้ก็ต้องมาฝึกกัน เหมือนอย่างที่พวกเรามาฝึกดูลมหายใจเข้า-ออก
ให้ลมหายใจนั้นเปรียบเสมือนกับบ้าน พอใจของเราออกจากบ้านไป เหมือนเราออกไปทำงาน
พอตกเย็นเราก็ต้องกลับมาพักที่บ้าน พาใจเรากลับบ้านให้ได้
นั่งหายใจเข้า-ออก เข้า-ออก มีความคิดเกิดขึ้น ก็รู้ว่าคิด ไม่ต้องมาตามว่า คิดเรื่องอะไร ?
ไม่ต้องไปถาม เพียงแต่ให้รู้ว่าคิด ตอนนี้สิ่งที่สำคัญที่สุดที่เรากำลังทำอยู่คือเรากำลังดูลมหายใจ
ต้องรู้ตรงนี้ให้ได้ กลับบ้านเรามาดูลมหายใจ พอนั่ง ๆ ไปอีก ก็คิดอีก
ไม่เป็นไร!! คิดก็ให้รู้ว่าคิด พาใจของเรากลับมาบ้าน มาดูลมหายใจ

[สายท่าขนุน]

ตัวอย่าง เรานั่ง ๆ อยู่รู้สึกปวดเมื่อย ก็ให้รู้ว่าปวดเมื่อย
ไม่ต้องไปติดกับอาการปวดเมื่อยนั้น ๆ เอ๊!!..ปวดเข่าข้างไหนหนอ ? ข้างซ้ายหรือข้างขวา ?
เอ๊!!..ปวดไปแล้วจะอักเสบหรือเปล่า ? นั่งไปเดี๋ยวเราจะพิการหรือเปล่า ?
อูย!!..เลิกนั่งดีกว่า ถ้าเราไปคิด ใจของเราก็จะปรุงแต่งไปเรื่อย ๆ
ปวดก็ให้รู้ว่าปวด พาใจเรากลับมาบ้านให้ได้ มาดูลมหายใจ

[สายท่าขนุน]

เอาล่ะ!!..ฝึกกันในห้องนี้ให้เสร็จ เหมือนกับเราซ้อมรบ เหมือนกับนักกีฬา
ต้องเข้าห้องยิม ต้องยกเวต สร้างกล้ามเนื้อ ต้องวิ่ง
ถึงเวลาไปลงสนามแข่ง ไปแข่งจริง เอากล้ามเนื้อส่วนนั้นมาประยุกต์ใช้ในตอนที่แข่ง
เช่นเดียวกันที่เรามาฝึกในห้องนี้ เหมือนเรากำลังเข้าห้องยิม
ฝึกใจของเราให้แน่น ให้นิ่ง ถึงเวลาเราออกจากห้องนี้ไป
เข้าลิฟท์ไปทันที มีอะไรเข้ามาเต็มแล้ว ลงจากลิฟท์ไป เดินไปที่จอดรถ ขึ้นรถ
ขับรถออกไป เจอความวุ่นวายแล้ว ถนนเพลินจิตข้างหน้า
ขับรถกลับบ้านระหว่างทาง มีอะไรเต็มไปหมดเลย
เราจะต้องเจริญสติให้รู้เท่าทัน ถ้าเราขาดสติ เดี๋ยวก็เกิดอุบัติเหตุ ขับรถชน

[สายท่าขนุน]

เพราะฉะนั้น การฝึกตรงนี้สำคัญมาก
ดูลมหายใจ พาใจกลับบ้านได้ ไปขับรถ พาใจอยู่กับรถได้
ไปที่โต๊ะทำงาน พาใจไปอยู่ที่ทำงานได้
ทำอะไรอยู่บนคอมพิวเตอร์ ? เวลาพิมพ์เราก็รู้ว่าพิมพ์
เสียงโทรศัพท์ดัง ควรรับไหม ? โทรศัพท์อันนี้ อันไหนสำคัญกว่า ?
สติเรามี เราพิจารณาได้ ถ้าสติเราไม่มี มันเป็นปฏิกริยาโต้ตอบ
โทรศัพท์ดัง ยกมาจับ แล้วรับเลย ไอ้ที่พิมพ์อยู่อาจจะสำคัญ
ลืม!! ไปคุยโทรศัพท์ พอคุยเสร็จแล้ว ลืม!! เมื่อกี้ทำอะไรอยู่ ?
ทำไปถึงไหนแล้ว ? จึงต้องมาเริ่มใหม่
เพราะสิ่งเหล่านี้เกิดขึ้นมาตลอดในขณะที่เราทำงาน
ถ้าเราไม่มีสติรู้เท่าทันอารมณ์ เราก็จะตอบกลับไปทุกอย่างที่เข้ามา

[สายท่าขนุน]

ตัวอย่าง บางครั้งมันเข้ามาพร้อมกันมากกว่าหนึ่งอย่าง โทรศัพท์ดัง งานก็ยังพิมพ์อยู่
เพื่อนโต๊ะข้าง ๆ ก็เรียกแล้วก็มีคนเอาเอกสารมาวางบนโต๊ะ
เอาล่ะสิ จะทำอะไรก่อน ? มันสับสนแล้ว บางคนเครียด สติไม่ทันอารมณ์ ระเบิดอารมณ์ออกมา

[สายท่าขนุน]

ตัวอย่าง อาตมาเคยเจอบางคนกำลังนั่งอ่านหนังสือในห้องสมุด
กำลังนั่งอ่าน ๆ ๆ หนังสือ โทรศัพท์ดังขึ้นมา ทำอะไรไม่ถูก ?
หยิบโทรศัพท์นั้น แล้วมีอาการที่ควบคุมตัวเองไม่ได้ทันที
รีบลุกลี้ลุกลน ปิดหนังสือ หยิบโทรศัพท์เดินออกไปคุยข้างนอก
กลับเข้ามา จำไม่ได้ว่า อ่านหนังสือไปถึงหน้าไหนแล้ว ? ต้องมาค่อย ๆ เปิดหา
ซึ่งจริง ๆ แล้วขณะหนึ่งของจิตเร็วมาก เราไม่จำเป็นต้องรีบปิดหนังสือก็ได้
ถ้ามีสติ โทรศัพท์ดังก็รู้ว่าดัง เราอ่านหนังสือรู้ว่าอยู่หน้าไหน ?
เปลี่ยนใจจากโทรศัพท์ มาดูที่หน้าหนังสือนิดหนึ่ง
อาจจะหาอะไรมาวางทับไว้ "แป๊บเดียว!!" วางได้ แล้วก็เดินออกไป ไม่ต้องรีบมาก
บางคนรีบมาก พอเดินออกไป เตะเก้าอี้ก็มี ชนประตูก็มี เพราะขาดสติในตอนนั้น
มันเป็นความหลง เพราะใจไม่ได้อยู่กับปัจจุบันแล้ว มันอยากจะออกไปนอกห้องให้เร็วที่สุด
ไม่ได้ดูแล้วว่า เดินอย่างไร ? ประตูต้องเปิดอย่างไร ?
บางทีประตูต้องดึงเข้า ก็ไปผลักออกก็มี เพราะไม่มีสติ ไปดันกระแทกเปรี้ยงเลย
ทั้ง ๆ ที่ปกติก็ดึงประตูเปิดได้ เสียเวลาไปอีก!!

[สายท่าขนุน]

เพราะฉะนั้น ถ้าเราเข้าใจตรงนี้แล้ว เราก็จะรู้ว่า
จิตของเราทำงานได้เพียงหนึ่ง รู้อะไร ? รู้เพียงหนึ่ง
แล้วก็จะได้ไม่เครียด แต่ว่า ถ้าเมื่อไหร่ที่เราไม่รู้เพียงหนึ่ง ? จะเสียทุกอย่างเลย แล้วก็เครียดด้วย
ชีวิตเราหนีไม่พ้นการทำงาน เพราะฉะนั้น เวลาเราทำงาน ตอนเช้าเราไปที่ทำงาน
งานเต็มโต๊ะเลย งานค้างเมื่อวานก็มี งานเข้ามาใหม่ก็มี งานที่เกิดขึ้นตอนนี้ก็มี
โทรศัพท์ดังก็มี เปิดเมล์มา เมล์ต้องตอบก็มี เยอะแยะเต็มไปหมดเลย
ถ้าเราไม่มีสติไปรู้เท่าทัน เราก็เครียด เราก็วิตกกังวล
แต่ถ้าเรามีสติรู้เท่าทัน เราจะไม่กลัวปัญหา ไม่กลัวงาน
แต่นั่งดูงานเลยว่า เราจะทำอะไรก่อน ? ไปนั่งพิจารณา จัดอันดับได้
แต่ถ้าเราไม่มีสติ ไปรู้ไปดูตรงนั้นแล้ว ความเครียดเกิดขึ้นมาแทน
แล้วพอความเครียดเกิด สติปัญญาไม่เกิด แก้ไขปัญหาไม่ได้
แต่ถ้าสติเกิด พอเราเห็น เราจะพิจารณาได้ทันทีว่า อันไหนควรทำ ? อันไหนไม่ควรทำ?
อันนี้เรื่องที่ทำงาน ("โอเค!!"..จบไป) แล้วเรื่องอื่นที่ไม่ใช่เรื่องที่ทำงานล่ะ ?
สิ่งต่าง ๆ ที่มากระทบเราเต็มไปหมดเลย เมื่อเห็นแล้ว เราจะทำอะไรกับสิ่งนั้น สำคัญมาก!!
เห็นแล้ว ถ้าเรามีสติรู้เท่าทัน เราจะรู้ว่า สิ่งนี้ควรทำ สิ่งนี้ไม่ควรทำ

[สายท่าขนุน]

ตัวอย่าง บางคนต้องดูแลเกี่ยวกับการเงิน มีเงินเยอะแยะเต็มไปหมดเลย
ไม่ใช่เงินของเรา แต่มันเยอะเหลือเกิน ช่วงนี้เราก็ลำบากด้วยซิ
มีความจำเป็น คงไม่ผิดศีล ขอยืมไปใช้ก่อน ยังไม่เอาไปเข้าแบงค์หรอก
เดี๋ยวถึงเวลาเราได้เงินคืนมาแล้ว ค่อยเอากลับมาคืนให้ที่ทำงานของเรา
แต่ถ้าเขามีสติรู้เท่าทัน นี่!!..ความโลภเกิดขึ้นแล้ว เราอยากได้สิ่งที่ไม่ใช่ของของเรา
นี่!!..เราพาใจกลับบ้านได้ กลับมาดูความจริงได้ แต่ถ้าพาใจกลับบ้านไม่ได้ มันก็หลงไปแนบกับสิ่งนั้น
โอ้โฮ!!...เงินมันเยอะ เดี๋ยวเราก็เอาเงินมาคืนได้ ทำแค่ครั้งเดียวแหละ ครั้งหน้าไม่ทำแล้ว
แต่ถ้าเราทำไปแล้ว เราเกิดเอาเงินมาคืนไม่ได้ล่ะ ? สร้างปัญหาที่ยิ่งใหญ่ในชีวิตทันทีเลย
ผิดศีลข้ออื่นอีก ต้องโกหกเจ้านายอีก นอกจากลักทรัพย์แล้ว ยังต้องโกหกอีก
บางครั้งบางคนถึงกับต้องไปฆ่าชีวิตคนเลยก็มี
เพราะฉะนั้น สติตัวรู้ นี่!!..จึงสำคัญมาก

[สายท่าขนุน]

ตัวอย่าง เราเป็นคนมีครอบครัวแล้ว วันหนึ่งเกิดเดิน ๆ ไปเจอพนักงานใหม่ที่หน้าตาดี รูปร่างดี
แล้วเราลืมไป เราหลงไปแนบกับรูปที่เราเห็น เราลืมว่า เรามีครอบครัวแล้ว มีลูกที่ต้องรับผิดชอบ ต้องดูแล
ถ้าเราไปหลงกับสิ่งนั้น เราก็ลืมทุกสิ่งทุกอย่างเลย ไม่นึกแล้วว่า สิ่งนี้ถูกหรือผิด ?
อยากรู้จักเขา อยากคุยกับเขา อยากให้เขามารู้จักเรา จิตคิดไปถึงอนาคต ไม่ได้อยู่กับปัจจุบัน
คิดว่า อนาคตคงดี ถ้าอยู่กับเขาแล้ว เราคงมีครอบครัวที่มีความสุข
แต่ถ้าจิตอยู่กับปัจจุบันก็จะนึกได้ว่า เรามีครอบครัวแล้ว มีลูกที่ต้องเลี้ยงดู
นี่!!...คือของจริงที่เราอยู่ด้วย ถ้าเราคิดตรงนี้ได้ เราจะไม่ทำสิ่งนั้น
แต่ถ้าจิตของเราหลงไป ไม่อยู่กับปัจจุบัน ไปปรุงแต่ง คิดถึงอนาคต
คิดถึงสิ่งที่จะเกิดขึ้น เมื่อเราไปอยู่กับเขา ซึ่งจริง ๆ แล้วไม่ใช่ของจริง เป็นแค่ความคิด
แล้วความคิดนั้นก็จะทำร้ายเรา ทำให้เราพบกับความทุกข์ได้
แค่ความคิดเท่านั้นเอง พาเราไปได้ทุก ๆ ที่ แค่ความคิดเท่านั้นเอง พาไปเราทำผิดศีลได้

[สายท่าขนุน]

เพราะฉะนั้น การสังเกตความคิดนั้นสำคัญมาก แต่ไม่มีที่ไหนสอน ?
ไม่มีมหาวิทยาลัยที่ไหนสอนเรื่องนี้เลย ? ไม่มีโรงเรียนที่ไหนเน้นสอนเรื่องนี้เลย ?
มีแต่พระศาสดาของเราเท่านั้น ที่เน้นสอนเรื่องนี้ เพราะฉะนั้น อาตมาภาพก็อยากจะฝากไว้ว่า
อยากให้พวกเรานั้น ได้ฝึกดูความคิดเอาไว้บ่อย ๆ
บางครั้งความคิดนั้นอาจจะเร็วและรู้สึกได้ยาก ก็ให้ฝึกรู้สึกที่กายด้วยก็ได้