ทำอย่างไรไม่ให้โกรธ

[โอรส]

ถาม : ถ้าหากจะไม่ให้โกรธเจ้าคะ..?
ตอบ : ต้องมีสติรู้ให้ทัน

ความโกรธจะเข้ามาหาเราง่ายที่สุด ทางตา กับทางหู เมื่อตาเห็นรับเข้าไปสู่ใจ ก็ไม่พอใจ หูได้ยินรับเข้าไปสู่ใจ เกิดความไม่พอใจ

ในเมื่อไม่พอใจ ก็จะเริ่มกรุ่นขึ้นมา ลักษณะเหมือนกับควันขึ้น

พอควันขึ้น ถ้าเราปล่อยโดยการที่ไปนึกคิดปรุงแต่งต่อ ก็จะเป็นเปลวไฟลุกขึ้นมา คราวนี้กลายเป็นโทสะ

พอทำเขาไม่ได้ ด่าเขาไม่ได้อย่างใจ ทำร้ายเขาไม่ได้อย่างใจ คราวนี้จะกลายเป็นไฟสุมขอน คือพยาบาท

ไฟโทสะก็มีแต่เผาทำลายเราอยู่คนเดียว เพราะฉะนั้น..สติต้องรู้เท่าทัน พอตาเห็น ต้องสักแต่ว่าเห็นเท่านั้น หูได้ยิน ต้องสักแต่ว่าได้ยินแค่นั้น อย่ารับเข้ามาสู่ใจ

ให้คิดว่าธรรมดาของเขาเป็นอย่างนั้น บุคคลที่ยังไม่เห็นทุกข์เห็นโทษ ว่าสิ่งที่เขาทำนั้นเป็นโทษแก่คนอื่นอย่างไร เป็นโทษแก่ตัวเองอย่างไร เขาก็ยังทำสิ่งนั้นอยู่ด้วยความยินดีและเต็มใจ

แต่ว่าสิ่งนั้นจะเป็นโทษสาหัสกับเขาในภายภาคหน้า เขาไม่สามารถจะมองเห็นได้ คนที่มองไม่เห็นโทษของตัวเองจริง ๆ ไม่ใช่คนที่น่าโกรธ แต่หากเป็นคนที่น่าสงสารที่สุด

ถ้าเรารู้จักคิดอย่างนี้ก็จะไม่โกรธ หรือไม่ก็โกรธน้อยลง อย่าลืมว่าสติต้องทันนะ ถ้าสติไม่ทัน ความโกรธก็พาเราไปหลายกิโลเมตรเลย กว่าจะดึงกลับมาได้

สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนมิถุนายน พุทธศักราช ๒๕๔๔