เทศน์ช่วงทำกรรมฐาน วันศุุกร์ที่ ๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๖๑

[เถรี]

ให้ทุกท่านตั้งกายให้ตรง กำหนดสติคือความรู้สึกของเราเอาไว้ที่ลมหายใจเข้าออก หายใจเข้า...ให้ความรู้สึกทั้งหมดของเรา ไหลตามลมหายใจเข้าไป หายใจออก...ให้ความรู้สึกทั้งหมดของเรา ไหลตามลมหายใจออกมา จะใช้คำภาวนาอะไรก็ได้ ที่เรามีความถนัดมีความชำนาญมาแต่เดิม

วันนี้เป็นวันศุกร์ที่ ๓๐ พฤศจิกายน พุทธศักราช ๒๕๖๑ เป็นการปฏิบัติธรรมวันแรกของช่วงเดือนธันวาคมของเรา วันนี้จะขอกล่าวถึงเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่เกิดขึ้นกับผู้ปฏิบัติ แต่ว่าบางคนก็ไม่รู้ว่าจะจัดการจะแก้ไขอย่างไร

ช่วงระยะนี้มีคนมาโอดครวญ มาคร่ำครวญในเรื่องกำลังใจตก โดยเฉพาะท่านที่กำลังใจทรงตัวต่อเนื่องมาเป็นปีแล้วกำลังใจตก เกิดความรู้สึกอยากจะทำความชั่ว อยากจะพูดชั่ว อยากจะคิดชั่วทุกอย่าง ทั้ง ๆ ที่ก่อนหน้านั้นตอนกำลังใจทรงตัว เรื่องทั้งหลายเหล่านี้ไม่มีเลย อาตมาขอยืนยันว่าเรื่องนี้เป็นเรื่องปกติของนักปฏิบัติ แม้แต่ตัวของอาตมาเองสมัยที่ปฏิบัติใหม่ ๆ ก็กำลังใจตก สมาธิตก กรรมฐานแตกแบบนี้ บางวันเป็น ๑๐๐ ครั้ง หกล้มหกลุก ต้องบอกว่าใครที่เป็นนักปฏิบัติ ถ้าไม่เจอประสบการณ์โหดตรงนี้ถือว่ายังทำไม่จริง

ขอให้รู้ว่าเรื่องของการที่จิตตก สมาธิตก กรรมฐานแตก เป็นธรรมชาติ เป็นธรรมดา เป็นปกติของนักปฏิบัติทุกคน เพียงแต่ว่าหลายท่านก็วางท่าไม่กล้าบอกใครเพราะอายเขา หลายท่านก็ไม่รู้ว่าจะพูดไปทำไม เพราะว่ารู้วิธีแก้ไขอยู่แล้ว ก็ตั้งหน้าตั้งตาหกล้มหกลุกกันต่อไป

ความจริงการที่จิตตกสมาธิตกนั้น เกิดจากสติของเราหลุดจากการภาวนา ก็คือหลุดไปจากอารมณ์เฉพาะตรงหน้า จากลมหายใจเข้าออก ถ้าหลุดจากตรงนี้เมื่อไร กิเลสจะพยายามสอดแทรกเข้ามาทันที แล้วถ้ากิเลสเข้ามาได้ บางทีก็รู้สึกเหมือนกับฟ้าถล่มดินทลายเลย แม้แต่พระเดชพระคุณหลวงพ่อวัดท่าซุงก็เคยเล่าให้อาตมาฟังว่า ทั้ง ๆ ที่ท่านทรงสมาบัติ ๘ คล่องตัว ถึงระดับจะเข้าเมื่อไรก็ได้ภายในวินาทีเดียวเท่านั้น ท่านบอกว่าขนาดนั้นยังมีอยู่วันหนึ่ง ไม่ทราบว่าสมาธิหลุดไปตอนไหน เหลือแค่อุปจารสมาธิเท่านั้น ท่านบอกว่า "แกเอ๋ย...เกือบตาย..!"

กราบเรียนถามว่า "เกือบตายอย่างไรครับ ?" ท่านบอกว่า "ลองนึกดูว่าบ้านมีเสาค้ำอยู่ ๘ ต้น อยู่ ๆ เหลือแค่ครึ่งต้น แล้วจะค้ำบ้านไหวไหม ?" นี่คือบุคคลที่เราเห็นว่าสุดยอดแล้วอย่างหลวงพ่อวัดท่าซุง ท่านก็ยังเจอในสภาพอย่างนี้มาแล้ว

[เถรี]

ส่วนของอาตมาเองไม่ต้องพูดถึง หกล้มหกลุกมานับครั้งไม่ถ้วน จนกระทั่งบอกกับญาติโยมหลายท่านว่า ล้มแล้วลุก ลุกแล้วไปต่อ อย่าเสียเวลาไปคร่ำครวญอยู่กับเรื่องที่ผ่านไปแล้ว ถ้าหากว่าคน ๒ คนเดินมาพร้อมกัน ล้มลงพร้อมกัน คนหนึ่งลุกแล้วเดินต่อเลย ขณะที่อีกคนหนึ่งนั่งคร่ำครวญอยู่ตรงนั้น ว่าเจ็บเหลือเกิน ปวดเหลือเกิน เดินมาตั้งนาน ไม่น่าพลาดล้มเลย ฯลฯ ทั้งสองคนใครจะได้ระยะทางมากกว่ากัน ? ก็ต้องเป็นคนที่ล้มแล้วลุกเดินต่อเลย อาตมาก็สรุปแบบของอาตมาว่า การทำความดีต้องหน้าด้าน อย่าไปจิตตกง่าย รู้ตัวว่าพลาดให้เริ่มต้นนับหนึ่งใหม่ทันที

ส่วนอีกรายหนึ่งก็มาคร่ำครวญในเรื่องของการปรามาสพระรัตนตรัย แก้ไม่ตก กลัวลงนรกมาก ขอยืนยันว่าสิ่งที่คุณกลัวคือสิ่งที่เขาต้องการ เพราะว่าเรื่องของการปรามาสพระรัตนตรัยนั้น เกิดจากการดลใจของกิเลสมารล้วน ๆ บุคคลที่ตั้งใจประพฤติดีปฏิบัติชอบ ไม่มีใครที่ไม่โดน ทุกคนต้องโดนทั้งนั้น ถือเป็นธรรมชาติ เป็นธรรมดาของนักปฏิบัติเช่นกัน

ทันทีที่จิตใจของเราเริ่มสงบ เข้าสู่ระดับของอุปจารสมาธิ มารจะรู้ว่าถ้าขยับเกินกว่านี้นิดเดียว คือทรงเป็นปฐมฌานขึ้นไป เราจะพ้นมือเขาแล้ว เพราะว่าทันทีที่เราทรงฌาน รัก โลภ โกรธ หลง โดนกดดับหมดชั่วคราว มารจะไม่เหลือเสนามารเอาไว้ตามติดตัวเรา เพราะว่าตายหมด พระพุทธเจ้าถึงขนาดตรัสว่า บุคคลที่ทรงฌานได้ มารจะมองไม่เห็น

ในเมื่อเป็นเช่นนั้นมารก็ต้องตั้งใจก่อกวนเราอย่างเต็มที่ ให้เราคิดชั่ว พูดชั่ว ทำชั่วเอาไว้ เพื่อที่จะได้ไม่พ้นมือเขา โดยเฉพาะให้เราคิดปรามาสพระรัตนตรัย ดังนั้น..การที่พวกเราทั้งหลายตั้งใจว่าเราจะปฏิบัติธรรม การที่จะโดนหลอกให้ปรามาสพระรัตนตรัยด้วย การคิด การพูด การทำ จะมีเป็นปกติ

[เถรี]

อาตมาขอสรุปง่าย ๆ ว่า ถ้าเรื่องทั้งหลายเหล่านี้เกิดขึ้นก็อย่าได้หวั่นไหว สิ่งที่เขาต้องการคือให้เราหวั่นไหว ให้เรากลัดกลุ้ม ให้เราเครียดอยู่ตรงนั้น จะได้ปฏิบัติต่อไม่ได้ ขอให้ทุกคนตั้งใจขอขมาพระรัตนตรัย ขอขมาตอนไหน ? ตอนก่อนทำความดี ก่อนสวดมนต์ไหว้พระ ก่อนเจริญกรรมฐาน

บางคนสมาทานศีลเป็นปกติก็ขอขมาก่อนสมาทานศีล ขอขมาพระรัตนตรัยก่อน ขอขมาในลักษณะที่ว่า ถ้าตัวเราสติสัมปชัญญะสมบูรณ์ สิ่งทั้งหลายเหล่านี้เราย่อมไม่คิด ไม่พูด ไม่ทำ เป็นปกติอยู่แล้ว แต่ในเมื่อโดนกิเลส ตัณหา อุปาทาน และอกุศลกรรม ชักนำให้เราคิด เราพูด เราทำในสิ่งไม่ดีเช่นนั้น เราก็ตั้งใจขอขมา ต่อให้เราไม่ได้คิดเองทำเอง ในเมื่อทำผ่านตัวเราไป เราก็เต็มใจขอขมา กราบขอขมาบ่อย ๆ อย่างน้อยก็เช้าเย็น ถ้าหากมารเขาเห็นว่าไม่สามารถจะก่อกวนให้เราแกว่งได้ กวนให้ใจเราขุ่นไม่ได้ เขาก็จะเลิกไปเอง

เพียงแต่ว่าระยะแรกต้องสู้กันก่อน ก็คือเราขอขมา ส่วนเขาก็ชวนเราปรามาส อาตมาเจอมาขนาดว่ากำลังกราบขอขมาพระ เขาชวนให้ยกฝ่าเท้าลูบหน้าพระเฉยเลย นี่คือลักษณะที่เขาตั้งใจทำ แต่อาตมาก็หน้าด้านหน้าทน เอ็งทำได้ข้าก็ขอขมาใหม่ จนกระทั่งท้ายสุดแล้วเขาเห็นว่าไม่สามารถที่จะก่อกวนได้ เขาก็เลิกไปเอง

เรื่องทั้งหลายเหล่านี้เป็นปกติเป็นธรรมดา ใครทำแล้วไม่พบไม่เจอ แปลว่ายังไม่ใช่นักปฏิบัติที่แท้จริง ดังนั้น..ขอให้ทุกคนตั้งใจขอขมาพระ และโดยเฉพาะต้องอยู่กับลมหายใจเข้าออก อย่าให้หลุดไป หลุดเมื่อไรสิ่งทั้งหลายเหล่านี้จะแทรกเข้ามาทันที ลำดับต่อไปขอให้ทุกท่านตั้งใจภาวนาตามอัธยาศัย จนกว่าจะได้รับสัญญาณบอกว่าหมดเวลา

[เถรี]

(หลังเสร็จกรรมฐาน)

นั่งนิ่ง ๆ ก่อน ๓ นาที เมื่อครู่มีนักเลงโตท่านมา ท่านฝากถามว่า หลายคนในที่นี้นอกจากกินข้าวเย็นแล้ว สามารถรักษาศีล ๘ ได้ แล้วทะลึ่งกินข้าวเย็นไปทำอะไร ? กลัวความดีจะมากเกินไปใช่ไหม ? หลวงเตี่ยของอาตมาเอง ท่านเจ้าคุณพระเทพประสิทธินายก หรือ หลวงปู่นาค วัดระฆังของหลาย ๆ คน พระระดับนั้นถามนี่โปรดตัดสินใจรักษาศีล ๘ ไปเถอะ อย่าเสียเวลาไปกินข้าวเย็นอยู่เลย ทุกอย่างที่ทำเป็นศีล ๘ อยู่แล้ว ยกเว้นกินข้าวเย็นเท่านั้น

ท่านถามว่าเราจะกินไปทำอะไร ? กลัวความดีจะเยอะเกินไปใช่ไหม ? ท่านแวะมาเยี่ยม เห็นพวกเราปฏิบัติธรรมกันท่านก็โมทนาด้วย หลวงเตี่ยวัดระฆังรูปนี้ อาตมาเรียกไม่เหมือนชาวบ้านเขา เรียกแบบนี้มาแต่ไหนแต่ไรแล้ว ท่านเป็นพระอรหันต์ปฏิสัมภิทาญาณ สมัยหลวงพ่อวัดท่าซุงยังอยู่ในช่วงปฏิบัติเพื่อความหลุดพ้นอยู่ ก็เคยไปกราบขอความรู้ท่านมาหลายวาระ อาตมาไม่ทันท่านตอนมีชีวิตอยู่ แต่ทันท่านตอนตายแล้ว

อีกรูปหนึ่งก็คือหลวงลุงเสงี่ยม วัดสุทัศน์ฯ ตำแหน่งนั้นท่านจริง ๆ คือ สมเด็จพระพุฒาจารย์ หลวงลุงเสงี่ยมก็เป็นพระอรหันต์ระดับเดียวกันกับหลวงเตี่ยนั่นแหละ แต่พวกเราไม่จะค่อยรู้กัน หลวงลุงนี้อาตมาทัน เรียกท่านเจ้าประคุณสมเด็จฯ ท่านบอกว่ามากไป ท้ายสุดเห็นหลวงพ่อวัดท่าซุงเรียกท่านเป็นหลวงพี่ อาตมาก็เลยเรียกหลวงลุง เพราะฉะนั้น..ในเมื่อท่านฝากมา ก็ไปพิจารณาตัวเองว่ายังจะเกรงใจโลกด้วยการกินอยู่อีกมื้อหนึ่งไหม ? ถ้าอดได้ก็อดไปเลย เพื่อการปฏิบัติของเราจะได้ก้าวหน้ามากขึ้น เอ้า...เท่านี้แหละ พวกเราเรียกหลวงปู่ก็ได้ แต่อาตมาเรียกไม่เหมือนชาวบ้านเขาหรอก เรียกท่านว่า "หลวงเตี่ย"


พระครูวิลาศกาญจนธรรม, ดร.
เทศน์ช่วงทำกรรมฐาน ณ บ้านเติมบุญ
วันศุกร์ที่ ๓๐ พฤศจิกายน ๒๕๖๑
(ถอดจากเสียงเป็นอักษร โดย ทาริกา)