กรรมฐานอยู่ที่จิต

[ลัก...ยิ้ม]

กรรมฐานอยู่ที่จิต

สมเด็จองค์ปฐม ทรงมีพระเมตตาตรัสสอนเรื่องนี้ไว้ ดังนี้

๑. “การนอนในท่าสีหไสยาสน์เป็นของดี แต่มิใช่ว่าจักต้องอยู่ในท่านั้นเสมอไป และที่คุณหมอคิดว่าถ้าหากนอนอยู่ในท่าเดียวก็ทนไม่ไหว จักต้องพลิกเปลี่ยนท่าไปตามสภาวะของร่างกายบ้างนั้น เป็นการถูกต้องแล้ว ดูแต่การนั่งขัดสมาธิตั้งกายให้ตรง ดำรงจิตให้มั่นก็เช่นกันเป็นของดี แต่พึงเป็นเฉพาะบางเวลา ถ้าปวดถ้าเมื่อยก็เปลี่ยนท่านั่งได้ฉันใด การนอนสีหไสยาสน์ก็ฉันนั้น”

๒. “อย่าลืมกรรมฐานอยู่ที่จิต แต่จิตก็อาศัยอยู่ในกาย มิใช่กายจักอย่างไรไม่สำคัญ จะเอากรรมฐานอย่างเดียวนั้นก็ไม่ได้ ให้หาความพอดีของกายเอาไว้ด้วย ทุก ๆ อิริยาบถของกายพึงหาความเหมาะสมของความสบายของกายไว้ด้วย ถ้ากายถูกเบียดเบียน จิตก็พลอยถูกเบียดเบียนไปด้วย นี่เป็นอริยสัจ”

๓. “อนึ่ง การยืนนาน นั่งนาน นอนนาน เดินนาน เป็นอัตตกิลมถานุโยคทั้งสิ้น ให้หาความพอดีของอิริยาบถ ๔ ไว้ด้วย”

๔. “สำหรับร่างกาย จักห้ามไม่ให้มันเสื่อมเลยนั้นไม่ได้ เพียงแต่เราคือจิตให้รู้จักหาอริยสัจ คือความเป็นจริงของร่างกายเอาไว้ด้วย ต้องรู้เท่าทันและปฏิบัติในร่างกาย ความทุกข์ของร่างกายอันจักถูกเบียดเบียนก็จักบรรเทาเบาบางลงไปด้วย”

๕. “ความพอดีของจิตก็มี ความพอดีของกายก็มี หาให้พบแล้วปฏิบัติตามนั้น”

๖. “เจ้าจักต้องไม่ลืมความจริงข้อนี้ การเจริญพระกรรมฐานต้องเข้าหาความจริง จึงจักเป็นของแท้ ให้เห็นกาย เห็นจิต เห็นทุกสิ่งทุกอย่างตามความเป็นจริง การเจริญพระกรรมฐานจึงจักได้ผล”

๗. “เมื่อเห็นความไม่เที่ยงของกายสังขารสัตว์ คน วัตถุธาตุ ก็พึงทำจิตอย่าให้มีความประมาทมากนัก สำรวจอารมณ์เข้าไว้เสมอ อย่าปล่อยอารมณ์ให้ฟูไปตามกิเลสมากนัก หมั่นนึกถึงความตายให้ถี่มากได้แค่ไหน ความประมาทก็จักน้อยลงแค่นั้น อย่าลืมรู้ลม รู้ตาย รู้นิพพาน”


ธรรมที่นำไปสู่ความหลุดพ้น เล่มที่ ๘
รวบรวมโดย พล.ต.ท.นพ.สมศักดิ์ สืบสงวน

ขอเชิญทุกท่านเข้าไปอ่านได้ที่ www.tangnipparn.com