การเกิดของจิต

[โอรส]

ถาม : ปัจจุบัน เรื่องการเกิดของวิญญาณ ... (ไม่ชัด) ... ?
ตอบ : ยังมีอยู่เป็นปกติ คำว่า วิญญาณของเรานี่หมายถึงจิต การเกิดของจิตนั้นยากลำบากเต็มที เพราะว่าจะต้องประกอบไปด้วยธาตุต่าง ๆ โดยเฉพาะที่สำคัญที่สุดคือธาตุรู้ ถ้าธาตุรู้จับเข้าไปเมื่อไร ถึงจะปรากฏเป็นจิตขึ้นมา มีโอกาสเกิดได้ แต่ว่าเกิดได้ยากเต็มที นานจนประมาณระยะเวลาไม่ถูก

ที่อยู่ข้างล่างคือสัตว์นรกที่อยู่แต่ละขุม เอาโลกเราทั้งโลกหย่อนลงไปในนรกขุมหนึ่ง ก็ประมาณทรายเม็ดเดียวในเข่งใหญ่ ๆ นี่แค่ขุมเดียวนะ แล้วทั้งหมดที่เหลือนั้นจะเท่าไร นั่น..มากกว่ากันถึงขนาดนั้น

พวกนั้นพอเขาพ้นกรรมขึ้นมาเป็นเปรต เป็นอสุรกาย เป็นสัตว์เดรัจฉาน พ้นขึ้นมาก็เป็นมนุษย์อีกที มนุษย์จะมีการเกิดเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ขณะเดียวกันว่า ทั้งหมดนี้ เมื่อเกิดมาแล้วก็ทำดี ทำชั่ว กันบ้างไปเรื่อย ๆ จนวาระสุดท้ายก็ทำดีมากกว่าชั่ว ในที่สุดก็หลุดพ้นเข้าพระนิพพานไป

แต่ว่าที่ไปแล้วทั้งที่เข้าพระนิพพานไปแล้ว ทั้งที่เป็นเทวดา พรหม และมนุษย์รวมกันยังไม่เท่ากับในนรก นั่นเขาเยอะกว่ามาก แล้วการเกิดของจิตก็เกิดยากเกิดเย็นเหลือขนาด แต่ว่ามีโอกาสเป็นไปได้เหมือนกัน

เหมือนกับว่าแร่ธาตุต่าง ๆ ที่มีส่วนผสมต่างกัน เอาเป็นว่าทองก็แล้วกัน ทองนี่หลวงพ่อท่านบอกว่าประกอบไปด้วย ตะกั่วเถื่อนก็คือดีบุก ทองแดง สารปากนกแก้ว แร่เพรียงไฟ ๔ อย่างนี้ถ้ามาผสมกัน ในอัตราส่วนที่เหมาะสม ก็จะเป็นทองคำ

คนเราก็เหมือนกัน ในสภาพของจิตนี่ก็จะมีแร่ธาตุต่าง ๆ ในจักรวาลที่หมุนเวียนไปมาตามแรงโคจรของดวงดาวต่าง ๆ ทำให้ผสมกันไปผสมกันมา สำคัญที่สุดก็ธาตุรู้ เมื่อธาตุรู้จับเข้าไปก็เกิดเป็นจิตขึ้นมา พอเกิดเป็นจิตขึ้นมาก็ต้องแสวงหาที่อยู่ ซึ่งประกอบไปด้วยกายที่มี ดิน น้ำ ลม ไฟ อากาศ และวิญญาณนี้ไว้รองรับ แต่ว่าโอกาสที่จะเกิดในลักษณะนี้นั้นยากเต็มที

สนทนากับพระอาจารย์เล็ก สุธมฺมปญฺโญ
ณ บ้านอนุสาวรีย์ฯ เดือนกรกฎาคม ๒๕๔๔