เก็บตกจากบ้านเติมบุญ ต้นเดือนสิงหาคม ๒๕๖๐

[เถรี]

ถาม : ถ้าเกิดปฏิบัติควรจะไปทางไหนคะ ตอนนี้ทำไม่ถูก ไม่รู้ว่าควรจะนึกภาพพระ ลมหายใจ ฟังเทศน์ หรืออะไรคะ ?
ตอบ : การภาวนาจะให้ได้ผลต้องจับลมหายใจควบกันไปด้วย จะจับลมหายใจภาวนาแล้วนึกถึงภาพพระ หรือจะจับลมหายใจแล้วฟังเทศน์ก็แล้วแต่สะดวก

ถาม : ทำพร้อมกันทั้งหมดได้ ?
ตอบ : ทำอะไรก็ได้แต่ว่าอย่าทิ้งลมหายใจ

ถาม : ถ้าเราไม่สามารถจะกำหนดลมหายใจสามฐานได้ ?
ตอบ : เอาฐานเดียวก็ได้

[เถรี]

ถาม : การที่เรายิ้มช่วยในการปฏิบัติธรรมไหมครับ ?
ตอบ : อาจจะมีคนว่าบ้าก็ได้...! คนที่จะยิ้มได้ต้องมีความยินดีหรือมีความสุข บุคคลที่ยิ้มได้อยู่เรื่อย ๆ แสดงว่าสภาพจิตมีความสุขมากกว่า แสดงว่าใจเขาอยู่กับความสุข ซึ่งอาจจะเกิดขึ้นจากการปฏิบัติใน ศีล สมาธิ ปัญญา ก็ได้ หรือเกิดขึ้นจากยินดีในสิ่งใดสิ่งหนึ่งก็ได้ ฉะนั้น...ยืนยันชัดไม่ได้ว่าการยิ้มช่วยในการปฏิบัติธรรมหรือเปล่า

ถาม : ถ้าเกิดในใจเรากำลังหมองอยู่ เราฝืนยิ้มจะช่วยไหมครับ ?
ตอบ : เขาเรียกว่าหน้าชื่นอกตรม..!

[เถรี]

ถาม : ความรู้สึกอบอุ่นที่เราได้จากคนที่เรารัก เป็น...?
ตอบ : เป็นกิเลสใหญ่ในส่วนของราคะ

ถาม : ถ้าเปลี่ยนจากแฟนเป็นพ่อแม่ ที่เรารู้สึกอบอุ่นด้วย อย่างนี้ก็เป็นกิเลสหรือครับ ?
ตอบ : เป็นเหมือนกัน เพราะทำให้ยึดติด

ถาม : ทำอย่างไรจึงจะให้เป็นกำลังใจโดยไม่ยึดล่ะครับ ?
ตอบ : ก็อย่ายึด ยึดเมื่อไรก็อยาก อยากเมื่อไรก็ต้องการอีก ต้องการอีกก็แปลว่ากิเลสท่วมหัวแล้ว..!

[เถรี]

ถาม : ปกติคู่ครองควรมี ศีล สมาธิ ปัญญา เหมือน ๆ กัน ถ้าสมมติอีกคนเห็นว่าการถือศีลเป็นสิ่งที่ดี เขาเองก็ถือบ้างไม่ถือบ้าง อย่างนี้ถือว่าเสมอกันได้ไหมครับ ?
ตอบ : ถ้าเสมอกันก็ต้องถือเหมือนกัน ไม่ใช่ถือบ้างไม่ถือบ้าง ต้องบอกว่ายังพอมีศีลอยู่บ้าง แต่ยังไม่เสมอกัน

[เถรี]

ถาม : ถ้าเราไปปฏิบัติธรรมตามสถานที่ที่มีสัตว์เยอะ ๆ ในชนบท มีมด มีสัตว์ตามพื้นเยอะ ๆ เราเกิดความรู้สึกว่าไม่อยากไปปฏิบัติ เพราะว่ายาก ต้องใช้ความพยายามในการที่จะไม่เดินไปเหยียบหรือฆ่าเขา เป็นความรู้สึกที่เหมาะสมไหมครับ ?
ตอบ : อาจจะเป็นกิเลสมารมาหลอก เพราะกลัวว่าเราจะไปเร็วก็ได้

ถาม : แต่โอกาสเหยียบก็สูงนะครับ ?
ตอบ : ก็นั่งเฉย ๆ สิวะ..!

[เถรี]

ถาม : การเล่นกีฬา ถ้าเราทำหลาย ๆ อย่างพร้อม ๆ กัน จะทำให้สมาธิเราไม่ลึกหรือเปล่าครับ ?
ตอบ : การเล่นกีฬาถ้าสมาธิทรงตัวจะขยับได้ยาก แล้วจะไปเล่นอีท่าไหน ?

ถาม : ขยับยากกับลึกเหมือนกันไหมครับ ?
ตอบ : ยิ่งลึกก็ยิ่งขยับยาก

[เถรี]

ถาม : ความรู้สึกติดกับการไม่ได้ดั่งใจ พยายามสร้างให้ได้ดั่งใจ เป็นกิเลสไหมครับ ?
ตอบ : เป็นความโง่สุด ๆ โลกนี้มีอะไรได้อย่างใจบ้าง ถ้าทุกอย่างได้อย่างใจแล้วเราจะทุกข์ไหม ?

[เถรี]

ถาม : คำว่า "ภาพ นิมิต กสิณ" คืออย่างเดียวกันหรือเปล่าครับ ?
ตอบ : กสิณเป็นภาพที่เราตั้งใจที่เราจะพิจารณา ส่วนภาพนั้นจะเป็นอย่างใดอย่างหนึ่งก็ได้ นิมิตคือสิ่งเกิดขึ้นเองก็ได้ หรือเกิดขึ้นตามกองกสิณก็ได้ แล้วแต่สภาพจิตของเรา

ถาม : สมมติผมจับภาพกาแฟแก้วหนึ่งลึก ๆ จะเป็นกสิณไหมครับ ?
ตอบ : แล้วจะเป็นกสิณอะไร ? ต้องบอกว่าเป็นแค่ลักษณะ "เหมือนกับเพ่งกสิณ"

ถาม : พูดง่าย ๆ ว่ากสิณ ต้องเป็นภาพ ๑๐ อย่างที่เป็นกองกสิณใช่ไหมครับ ?
ตอบ : คำว่ากสิณ แปลว่า การเพ่ง ตั้งใจเพ่งดูอะไรเป็นกสิณทั้งหมด แต่กสิณในความหมายของเราก็คือกสิณทั้ง ๑๐ ตามกองกรรมฐาน

[เถรี]

ถาม : ถ้ามีบทสวดมนต์หนึ่ง โดยไม่ต้องสนใจว่าเป็นบทอะไรของฝ่ายไหน แต่ว่ามีคนบอกว่า สวดแล้วได้ผลทางโลกเยอะมาก แต่จะโดนเอาคืนหนักมาก มีบทสวดแบบนี้ด้วยหรือครับ ?
ตอบ : ไปลองทำดู

ถาม : ผมไม่กล้าทำ ?
ตอบ : ไม่กล้าทำแล้วมาถามทำซากอะไร ? ตูก็ไม่เคยทำ แล้วจะตอบได้ไหม ? สงสัยอะไรเขาให้ลงมือทำเพื่อหาคำตอบ ไม่ใช่ไปเที่ยวถามคนอื่น

[เถรี]

ถาม : การที่เราพยายามยอมรับความเป็นธรรมดา เช่น มีได้ก็ต้องไม่มีได้ มีถูกใจก็ต้องมีไม่ถูกใจ การคิดลักษณะแบบนี้ถือเป็นการยอมรับกฎธรรมดาหรือเปล่าครับ ?
ตอบ : ถือว่าเป็นปัญญาขั้นต้น

ถาม : อย่างนี้ถ้าทำบ่อย ๆ ?
ตอบ : ปัญญาก็จะค่อย ๆ ละเอียดขึ้น การยอมรับก็จะมีมากขึ้น

[เถรี]

ถาม : การทำงานสาธารณประโยชน์ ช่วยให้เราก้าวหน้าทางธรรมได้ ?
ตอบ : อย่างน้อยทานบารมีก็มากขึ้น จาคานุสติก็มากขึ้น ตัวโลภก็น้อยลง

[เถรี]

ถาม : การถือศีล ถ้าเราตั้งใจถือศีลเป็นปกติ แต่เราไม่ได้สมาทานศีล ?
ตอบ : ไม่จำเป็น ศีลอยู่ที่การงดเว้น ถ้าไม่ตั้งใจงดเว้น สมาทานให้ตายก็ไม่เป็นศีล

ถาม : ไม่ได้เกี่ยวว่าการสมาทานศีลทำให้อานิสงส์เพิ่มขึ้น ?
ตอบ : ถ้าหากไม่ตั้งใจรักษา ไม่ตั้งใจงดเว้น สมาทานมากเท่าไรก็ไร้ประโยชน์

[เถรี]

ถาม : การที่เราสมาทานแล้วเราก็หลับ ไม่ได้ทำผิดศีล ก็ถือว่าได้อานิสงส์ไหมครับ ?
ตอบ : ถ้าตั้งใจว่าเราจะรักษา หลับไปก็ไม่เป็นไร มีอานิสงส์เหมือนกัน

ถาม : รักษาศีลเหมือนกัน คนหนึ่งอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่รักษายากกว่า อีกคนหนึ่งอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่รักษาศีลได้ง่ายกว่า ผลเท่ากันไหมครับ ?
ตอบ : ผู้ที่อยู่ในสิ่งแวดล้อมที่รักษายากกว่า กำลังบารมีจะเข้มแข็งกว่า ส่วนของเราสมาทานแล้วหลับลูกเดียวนี่ โอกาสที่จะละเมิดศีลมีสูงมาก เพราะว่ายังไม่เจอของจริง

[เถรี]

ถาม : ถ้าเราจะเอาลูกแก้วมณีรัตนะเป็นอารมณ์ภาวนา เราจะทำอย่างไรได้บ้าง ?
ตอบ : จะเอาก็เริ่มเลย

ถาม : ก็คือนึกถึงลูกแก้วอย่างเดียว หรือนึกถึงเนื้อในลูกแก้ว แล้วอย่างไรต่อครับ ?
ตอบ : ไปเปิดดูตำราฝึกกสิณเล่มไหนก็ได้ แล้วทำตามนั้นเลย

[เถรี]

ถาม : การอธิษฐานครั้งเดียว กับอธิษฐานซ้ำทับ ในเรื่องที่เราต้องการ ?
ตอบ : ถ้ามีความมั่นใจก็อธิษฐานครั้งเดียว แสดงว่าอธิษฐานบารมีมั่นคงแล้ว ถ้าประเภทซ้ำแล้วซ้ำอีกอาจจะขาดความมั่นใจก็ได้

[เถรี]

ถาม : ศิลปะในการครองคู่ควรจะทำอย่างไรครับ ? ผมเคยอ่านเจอเขาบอกให้เราเอาใจใส่ ดูแลเขามาก ๆ ทุ่มเทเขาดี ๆ ?
ตอบ : ปรับเปลี่ยนตามสภาพเฉพาะหน้า ไม่ใช่ตามใจอย่างเดียว ถ้าอ้อนตีนอยู่ตลอดจะไปตามใจได้อย่างไร ? เคยได้ยินคำว่า "เสียหมา" ไหม ? ตามใจอย่างเดียวก็เสียหมาหมด ไปเปิดพระไตรปิฎกดูเรื่องทิศ ๖ การปฏิบัติต่อสามีภรรยาทำอย่างไรจะมีบอกอยู่แล้ว

[เถรี]

ถาม : เวลาเรากำลังใจตกสุด ๆ เราร้องไห้ต่อหน้าพระ กำลังใจห่วยแตกไหมครับ ?
ตอบ : ตายตอนนั้นก็ลงอบายภูมิเหมือนกัน เพราะว่าใจเศร้าหมอง

ถาม : แล้วพระจะไม่ช่วยเลยหรือครับ ?
ตอบ : ก็เห็นท่านนั่งเฉย ๆ...! คนร้องไห้แสดงว่าสภาพจิตต้องหมองสุด ๆ อยู่แล้ว ดันทะลึ่งจะหวังไปสุคติ

ถาม : เราก็ต้องระมัดระวังให้เราจัดการขันธ์ ๕ หรือขันธ์ ๑๐ ขันธ์ ๒๐ ให้กำลังใจไม่เศร้าหมองใช่ไหมครับ ?
ตอบ : ทำอย่างไรก็ได้ อย่าให้ใจหมองก็พอ

[เถรี]

ถาม : จากที่เคยมีความรู้สึกว่า เราขาดอะไรที่จะไปช่วยคนอื่นเยอะ กลายเป็นว่าตัวเรากำลังจะไม่มีอะไรเลย อย่างนี้เราจะแก้จิตหมองอย่างไรครับ ?
ตอบ : แล้วจะหมองไปทำไม ? ไปอ่านประวัติของอาม่าคนหนึ่งชาวไต้หวัน ทำอาหารเลี้ยงคนมา ๓๐ กว่าปี แกขายข้าวแกงจานละ ๑๐ เหรียญ แต่ที่ลงทุนไปเกินกว่านั้นมาก ก่อนตายแกมีหนี้อยู่สองล้านห้าแสนเหรียญ แต่พอแกตายไป พวงหรีดที่มางานศพแกยาวเกือบ ๒ กิโลเมตร ควรทำใจแบบอาม่า คือขอกูให้ได้ทำเท่านั้น อะไรจะเกิดขึ้นก็ช่างมัน

ถาม : ถ้าจะเอาศิลปะในการใช้ชีวิตเบื้องต้น คิดอย่างไรให้ไม่หมองบ้างครับ ?
ตอบ : ก็คิดว่าทุกอย่างเป็นธรรมดา

ถาม : ธรรมดาแบบไหนครับ ?
ตอบ : ธรรมดาของโลกนี้มีขึ้นมีลง ตอนนี้จะลงก็ช่างหัวมัน สักวันก็ต้องขึ้นอยู่ดี

[เถรี]

ถาม : เป็นไปได้ไหมครับ การที่เราเจ็บเข่าเพราะกรรมเก่ายังไม่ขาด ?
ตอบ : ถ้ากินน้อยลงก็ไม่เป็น ให้เปลี่ยนสันดานในการกิน

ถาม : การที่พระเคาะ ๆ ให้ออกมา เป็นไปได้ไหมครับ ?
ตอบ : ก็น่าจะเป็นไปได้นะ อาจจะมีขี้ไคลหลุดออกมาบ้าง..!

[เถรี]

เก็บตกเดือนสิงหาคม ๒๕๖๐ หมดแล้วค่ะ
ถอดจากเสียงเป็นอักษร โดย ทาริกา คะน้า เถรี รัตนาวุธ และเผือกน้อย